Stworzenie skutecznego systemu bezpieczeństwa dokumentów publicznych – to główny cel ustawy, którą w piątek przyjął Senat. Izba wprowadziła poprawki.
Ustawa określa trzy kategorie dokumentów publicznych, w zależności od ich znaczenia dla bezpieczeństwa państwa, a także ich minimalne zabezpieczenia przed fałszerstwem.
Za całością ustawy opowiedziało się jednogłośnie 75 senatorów. Wcześniej senatorowie zdecydowali o wprowadzeniu do ustawy poprawek głównie o charakterze redakcyjnym i doprecyzowującym.
Wiceszef MSWiA Paweł Majewski mówił podczas komisji, że statystycznie wśród ponad miliona przestępstw kryminalnych popełnianych rocznie w Polsce, 6 proc. to przestępstwa popełniane przeciwko wiarygodności dokumentów, a w grupie przestępstw gospodarczych tego typu przestępstwa stanowią 40 proc. "W skali roku to jest 60 tys. przestępstw" – przekazał.
"Projektowana ustawa wprowadza kompleksowe rozwiązania niezbędne dla bezpieczeństwa dokumentów publicznych, począwszy od projektowania blankietu dokumentu przez produkcję, przechowywanie i weryfikacje autentyczności przez funkcjonariuszy publicznych" – akcentował.
Zgodnie z ustawą wszystkie blankiety dokumentów publicznych najważniejszych ze względu na bezpieczeństwo państwa będą wytwarzane przez jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, której przedmiotem działalności jest wytwarzanie blankietów dokumentów i druków zabezpieczonych.
Stworzone zostaną trzy kategorie dokumentów publicznych. Do pierwszej zaliczono dokumenty najważniejsze z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa, czyli m.in. dowód osobisty, paszport, dokumenty wydawane przez urzędy stanu cywilnego, niektóre dokumenty wydawane cudzoziemcom, tytuły wykonawcze wydawane przez sądy i referendarzy sądowych, Kartę Polaka, prawo jazdy, legitymacje służbowe m.in. Policji, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Inspekcji Transportu Drogowego i Żandarmerii Wojskowej.
W drugiej kategorii znalazły się dokumenty ważne ze względu na bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i prawnego, w tym m.in. dotyczące broni, międzynarodowego przewozu towarów niebezpiecznych, potwierdzające wykształcenie wyższe i specjalistyczne oraz świadectwa dojrzałości.
Trzecią kategorią objęto dokumenty mające wpływ na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i prawnego, w tym koncesje, pozwolenia, licencje, zaświadczenia, świadectwa i certyfikaty związane z bezpieczeństwem transportu, dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe, świadectwa ukończenia szkoły, legitymacje szkolne i studenckie oraz dokumenty uprawniające do różnych ulg.
Minister spraw wewnętrznych i administracji będzie odpowiedzialny za kształtowanie polityki bezpieczeństwa dokumentów publicznych i zapewnienie funkcjonowania systemu ich bezpieczeństwa. Przy szefie MSWiA powstanie komisja, która będzie oceniała jakość wydawanych dokumentów publicznych.
Ustawa zakłada też powstanie rejestru dokumentów publicznych prowadzonego przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Dzięki temu każdy obywatel ma mieć dostęp online do wzorów obowiązujących dokumentów publicznych z ich opisem, a także opisem podstawowych zabezpieczeń i sposobu weryfikacji ich autentyczności.
Za wytwarzanie, oferowanie, zbywanie lub przechowywanie w celu sprzedaży replik dokumentu publicznego będzie groziła grzywna, ograniczenie wolności albo do dwóch lat pozbawienia wolności. (PAP)
Autorzy: Marcin Chomiuk i Katarzyna Lechowicz-Dyl