Kluby PiS, PO, Kukiz'15 i PSL zapowiedziały w czwartek poparcie dla projektu noweli Prawa pocztowego, dającego Poczcie Polskiej możliwość korzystania z unijnego programu pomocowego. Projekt zmienia też sposób ustalania udziału operatorów pocztowych w dopłacie do kosztu netto Poczty.

Głosowanie w piątek.

Chodzi o "Rekompensatę dla Poczty Polskiej kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych w latach 2013-2015". Poczta Polska w tych latach z mocy ustawy była operatorem wyznaczonym. Zadanie to - w wyniku konkursu - Poczta Polska realizuje także w latach 2016–2025.

W czwartek w Sejmie odbyło się drugie czytanie projektu noweli przygotowanej przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa. Projekt wprowadza rozwiązania, które zapewnią odpowiedni poziom rekompensaty za rzeczywiste straty poniesione przez operatora wyznaczonego do świadczenia usług powszechnych, czyli Pocztę Polską.

Komisja Europejska w listopadzie 2015 roku uznała, że rekompensata przyznana Poczcie Polskiej za świadczenie powszechnych usług pocztowych w latach 2013-2015 jest zgodna z unijnymi zasadami pomocy państwa. W ocenie KE rekompensata dla Poczty Polskiej obejmowała tylko dodatkowe koszty ponoszone przez nią w związku z realizacją misji publicznej (czyli obowiązkiem świadczenia usługi powszechnej). Stanowisko Komisji przedstawione w trakcie notyfikacji zostało zaakceptowane przez Polskę. Przy czym - jak napisano w uzasadnieniu - z uwagi na fakt, iż notyfikacja programu była dokonywana ex post i dotyczyła okresu 2013–2015 uzgodniono, że wprowadzenie niezbędnych zmian do ustawy – Prawo pocztowe, m.in. ze względu na wybory parlamentarne w 2015 r. i procedury legislacyjne, będzie możliwe nie wcześniej jak w 2016 r.

Jak mówił w czwartek poseł sprawozdawca Bogdan Rzońca (PiS), projektowane zmiany mają na celu uwzględnienie uwag zgłoszonych przez Komisję Europejską w trakcie notyfikacji programu pomocowego, której pozytywny wynik umożliwia uruchomienie finansowania kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych. Projekt doprecyzowuje także przepisy związane z procedurą udzielenia tej rekompensaty.

"Projekt wprowadza w głównej mierze zmiany w zakresie korekty sposobu liczenia udziału operatora pocztowego w dopłacie na rzecz finansowania kosztu netto, w związku ze świadczeniem usług powszechnych przez operatora wyznaczonego. Nakłada obowiązek przeprowadzenia przez prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej cyklicznego badania rynku w celu ustalenia adekwatności progów określających obowiązek udziału operatora w dopłacie i poziomu tego udziału" - tłumaczył Rzońca. Dodał, że wprowadzenie programu pomocowego wymaga korekty sposobu ustalania wysokości udziału innych operatorów pocztowych w dopłacie na rzecz finansowania kosztu netto.

Obecny udział liczony jest od całości przychodów operatora z usług powszechnych i z usług wchodzących w zakres usług powszechnych. Po zmianie nie będą brane pod uwagę przychody operatora do 1 mln zł. Jest to próg, od którego powstaje obowiązek uczestniczenia w finansowaniu tego kosztu. Jednocześnie udział w dopłacie nie może być wyższy niż 2 proc. tych przychodów. W praktyce oznacza to, że wszyscy operatorzy - zarówno osiągający przychody poniżej 1 mln zł, jak i osiągający przychody wyższe, nie będą wnosili udziału w dopłacie od pierwszego miliona złotych. Maksymalny poziom udziału to 2 proc. przychodów.

Obowiązujące Prawo pocztowe określa zakres usług pocztowych zwanych powszechnymi, których świadczenie na terenie całego kraju, w sposób jednolity w porównywalnych warunkach, o określonej jakości i po przystępnej cenie jest zapewnione poprzez nałożenie obowiązku ich wykonywania na operatora wyznaczonego, wybieranego na okres 10 lat w drodze konkursu organizowanego przez prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej.

Jak wskazano w uzasadnieniu, realizacja obowiązku świadczenia usług powszechnych może być nieuzasadnionym obciążeniem finansowym dla operatora wyznaczonego. "Ustawa – Prawo pocztowe przewiduje dla operatora wyznaczonego rekompensatę z tego tytułu, wprowadzając mechanizm finansowania kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych. Koszt ten stanowi różnicę między kosztem netto działalności operatora wyznaczonego objętego tym obowiązkiem a kosztem netto jego działalności bez tego obowiązku, pomniejszoną o korzyści pośrednie związane ze świadczeniem usług powszechnych oraz korzyści wynikające z praw specjalnych lub wyłącznych przyznanych operatorowi wyznaczonemu" - czytamy.

Szczegółowe zasady kalkulacji kosztu netto określa rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z kwietnia 2013 r. w sprawie kalkulacji kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych.

W projekcie zapisano, że w związku z nałożeniem na prezesa UKE obowiązku przeprowadzania cyklicznego badania rynku pocztowego, w nowelizacji przewidziano kary, które będą nakładane na operatorów pocztowych. Sankcje będą wymierzane za nieudzielenie informacji oraz przekazanie informacji nieprawdziwych lub niepełnych, niezbędnych do rzetelnego przeprowadzenia badania. Prezes UKE będzie informował operatorów pocztowych o zagrożeniu karami pieniężnymi za niedopełnienie obowiązków informacyjnych.

Nowe regulacje mają obowiązywać po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem przepisów dotyczących konsultacji społecznych i przeprowadzania analizy rynku przez prezesa UKE oraz nakładania kar, które powinny wejść w życie 1 stycznia 2019 r. (PAP)