MSWiA zatwierdziło plan rzeczowo-finansowy na 2016 r. w ramach Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego, co w praktyce oznacza rozpoczęcie realizacji jego piątego etapu – wynika ze słów wiceministra spraw wewnętrznych Sebastiana Chwałka w Sejmie.

„Przygotowany przez wojewodę małopolskiego plan dla OSPR na 2016 r. trafił pod koniec kwietnia do MSWiA. Został zatwierdzony i rozpocznie się jego realizacja. (…) Nie ma żadnych opóźnień. Program jest realizowany zgodnie z harmonogramem” – podkreślił w czwartek Chwałek.

O realizację Programu pytała w Sejmie posłanka Dorota Niedziela (PO). Dociekała, dlaczego pomimo zabezpieczenia funduszy na ten cel w budżecie państwa i upływu pięciu miesięcy, nie jest on realizowany.

Wiceminister wyjaśnił, że dopiero po przyjęciu ustawy budżetowej 25 lutego i jej ogłoszeniu 4 marca, możliwe było podjęcie działań. Wojewoda przeprowadził wówczas konsultacje z beneficjentami, którymi są województwo małopolskie, powiat oświęcimski, a także samorządy Oświęcimia – gmina oraz miasto.

Oświadczenia o ich gotowości do realizacji zadań i zabezpieczenia własnego wkładu wojewoda otrzymał na przełomie marca i kwietnia. Na tej podstawie sporządził plan rzeczowo-finansowy na br. Dokument trafił do MSWiA, które – jak podkreślił Chwałek – szybko go przeanalizowało i zaopiniowało.

Niedziela pytała, czy MSWiA planuje zmianę Programu poprzez włączenie do niego gmin Brzeszcze i Chełmek. Dotychczas nie brały one w nim udziału. Posłanka sugerowała, że może to opóźnić realizację OSPR.

Chwałek potwierdził, że burmistrzowie Brzeszcz i Chełmka złożyli do MSWiA wnioski o udział w Programie. „Nie mniej jednak nie będą one brane pod uwagę w tym roku. Projekty, które zostały zaproponowane, nie należą do zakresu Programu. To wynika z opinii wojewody i Państwowego Muzeum Auschwitz Birkenau. Kwestia dotycząca uzupełnienia o kolejne gminy będzie analizowana. Jeśli będzie taka potrzeba, to w kolejnych latach zostanie poszerzony” – wyjaśnił wiceminister.

Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy został przyjęty w 1996 r. po konflikcie wokół centrum handlowego nieopodal murów byłego niemieckiego obozu Auschwitz, które budowała prywatna spółka. Jest skierowany do samorządów rejonu Oświęcimia. Zakłada przede wszystkim uporządkowanie i zagospodarowanie terenów wokół Muzeum Auschwitz.

Od 1997 r. na inwestycje pod auspicjami Programu z budżetu państwa trafiło ok. 103 mln zł. Fundusze te wraz z wkładem beneficjentów, który wyniósł ok. 75 mln zł, umożliwiły realizację inwestycji o łącznej wartości ok. 178 mln zł. M.in. zmodernizowany został w znacznym stopniu układ komunikacyjny w Oświęcimiu, a w zaadaptowanych zabytkowych budynkach zlokalizowanych nieopodal byłego obozu Auschwitz I powstała Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. rtm. Pileckiego.

Pierwszy etap Programu obejmował lata 1997-2001. Rada Ministrów przyjęła później drugą część dokumentu na lata 2002-2006, trzecią - 2007-2011 i czwartą – 2012-2015. W sierpniu ub.r. rząd podjął uchwałę o ustanowieniu piątego etapu. Obejmie lata 2016-2020.

W V etapie OSPR mają zostać ukończone inwestycje o kluczowym znaczeniu dla dostępności otoczenia byłego niemieckiego obozu Auschwitz I oraz Auschwitz II-Birkenau. To m.in. droga do tzw. Judenrampe, czyli torowiska między byłymi obozami, gdzie podczas wojny bieg kończyły transporty z późniejszymi ofiarami obozu, a także przystosowanie znajdujących się tam dawnych magazynów spożywczych dla potrzeb stałej ekspozycji muzealnej przybliżającej historię tego miejsca. To także droga, która odsunie ruch samochodów z bezpośredniego otoczenia byłego Birkenau.

Sfinansowane mają zostać też m.in. opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego gminy Oświęcim w rejonie sołectw Brzezinka, Harmęże i Pławy, które stanowią otoczenie byłego obozu Birkenau, a także budowa centrum edukacyjno-sportowego, jako zaplecza hotelowego.

Realizacja inwestycji w ramach V etapu Programu kosztować ma blisko 53,2 mln zł. Z budżetu państwa trafi na ten cel 35 mln zł. Wkład beneficjentów wynosi blisko 18,2 mln zł.

„Zaplanowane działania mają kluczowe znaczenie dla pełnej realizacji wizji zapewnienia pokoju społecznego wokół byłego obozu Auschwitz-Birkenau i tworzenia warunków godnego upamiętnienia tego miejsca” – podkreślił w Sejmie wiceminister Chwałek. (PAP)