W Poznaniu dziś główne obchody 97. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Centralne uroczystości odbędą się przy Pomniku Powstańców Wielkopolskich. W intencji powstańców będzie odprawiona msza św. Na placu Wolności zostanie rozbity obóz powstańczy. Odbędzie się też pierwszy Bieg Powstania Wielkopolskiego.

Jak co roku uroczystości rozpoczynają się na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan, gdzie spoczywa pierwszy dowódca powstania generał Stanisław Taczak. Delegacje złożą kwiaty na jego grobie o 10.15. O 11.00 rozpoczną się uroczystości przy pomniku Powstańców Wielkopolskich, po których uczestnicy przejdą do fary, by modlić się za uczestników zrywu (12.45).

Od 14.30 na Placu Wolności zaplanowano atrakcje dla mieszkańców. "Stanie obóz powstańczy" - mówi organizator uroczystości marszałek Marek Woźniak. Będzie tam można dostać legitymację powstańczą. Na Placu w rolę powstańców wcielą się członkowie grup rekonstrukcyjnych. Poznaniaków przywita hologram powstańca. Będzie można oddać krew w krwiobusie Regionalnej Stacji Krwiodawstwa.

Odbędzie się też pierwszy Bieg Powstania Wielkopolskiego. Jego trasa nawiązuje do wydarzeń sprzed 97 lat. Będzie ona prowadzić m.in. koło hotelu Bazar, cmentarza Zasłużonych Wielkopolan i Teatru Polskiego.

Na Placu Wolności wolontariusze będą zbierać datki na budowę czterech Fokkerów, czyli samolotów zdobytych przez powstańców na poznańskiej Ławicy. Akcję organizuje Politechnika Poznańska. Repliki uświetnią setną rocznicę powstania.

Do Poznania przyjedzie "Powstaniec" - skład ciągnięty przez zabytkową lokomotywę z Wolsztyna. Po drodze będzie wiele atrakcji. M.in. w Luboniu powstańcy odbiją pociąg z rąk Prusaków. Po przyjeździe do Poznania pociąg zmieni nazwę na "Twierdza". Będzie okazja, żeby odbyć godzinną podróż śladem fortyfikacji. "Imprezie patronuje wojewoda wielkopolski, który również będzie jechał pociągiem" - mówi jego rzecznik Tomasz Stube.

Mieszkańcy powiatu leszczyńskiego uczczą kolejną rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego widowiskiem historycznym. Będzie to rekonstrukcja "bitwy pod wiatrakami w Osiecznej".

11 stycznia 1919 roku w tej miejscowości, koło Leszna 350 powstańców pokonało ponad 400 żołnierzy niemieckiej straży granicznej. Chcemy dzisiaj to zdarzenie przypomnieć - podkreśla pomysłodawca i organizator przedsięwzięcia Jarosław Jankowski. Podczas widowiska zmierzą się ze sobą oddziały inscenizatorów odtwarzających powstańców i Niemców. Będą strzały, wybuchy i kurtyny dymne - mówi.

Miejscem powstańczej rekonstrukcji jest teren muzeum młynarstwa i rolnictwa w Osiecznej, które znajduje się w pobliżu "bitwy pod wiatrakami". W widowisku, które rozpocznie się po godz. 13.00, weźmie udział ponad 60 rekonstruktorów.

Gmina Przygodzice w powiecie ostrowskim upamiętnia pierwszego poległego w Powstaniu Wielkopolskim - 16 - letniego Jana Mertkę. Młody żołnierz urodził się właśnie w Przygodzicach. Zginął w Szczypiornie pod Kaliszem. Jego akt zgonu będzie jeszcze dostępny w Urzędzie w Przygodzicach trzy lata. Później trafi do Archiwum.
Obchody Powstania rozpoczęły się wczoraj inscenizacją przyjazdu Ignacego Jana Paderewskiego. Po południu na Dworcu Letnim w Poznaniu przypomniano wydarzenia z 26 grudnia 1918 roku. Przyjazd Paderewskiego był iskrą wybuchu zwycięskiego powstania.

Paderewski na Dworzec Letni wjechał zabytkowym parowozem. W tym roku do witających go mieszkańców przemawiał ze sceny ustawionej obok dworca, a nie ze schodów pociągu jak w poprzednich latach. Inscenizacji przyglądało się około 200 osób. Po inscenizacji przy Dworcu Letnim uroczystości przeniosły się pod pomnik Ignacego Paderewskiego obok Akademii Muzycznej.

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku, tuż po zakończeniu I wojny światowej, Polacy wystąpili zbrojnie przeciwko państwu niemieckiemu. Domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Polski, która w tym czasie umacniała swą niepodległość. Powstanie zakończyło się zwycięstwem. Dzięki niemu Wielkopolanie zyskali wolność, a ziemie stanowiące kolebkę naszej państwowości wróciły do Macierzy.

Powstanie wybuchło w reakcji na demonstracje Niemców sprzeciwiających się wizycie w Poznaniu polskiego pianisty i działacza niepodległościowego Ignacego Paderewskiego. Pod koniec grudnia powstańcy ruszyli do ataku w całej Wielkopolsce. Walki toczyły się do stycznia 1919 roku. Do połowy tego miesiąca powstańcy wyzwolili niemal całą Wielkopolskę, która znalazła się w granicach Rzeczypospolitej. Zachodnie granice państwa ukształtowały się korzystniej, niż zakładano pierwotnie.
Powstanie ogarnęło teren liczący około 25 tysięcy kilometrów kwadratowych, na którym mieszkało prawie 2 miliony ludności. W szczytowym momencie działań armia powstańcza liczyła 72 tysiące dobrze wyposażonych żołnierzy.

Zryw sprzed 97 lat przyniósł Wielkopolsce niepodległość, a dzięki sukcesowi powstańcy wnieśli wielki wkład w tworzenie odrodzonej ojczyzny.