Komisja Europejska zaproponowała w czwartek nowelizację przepisów, mającą poprawić jakość wody pitnej w Europie i zwiększyć do niej dostęp wszystkim obywatelom UE. Na nowych przepisach skorzystać mają zwłaszcza ci, których dostęp do dobrej wody jest utrudniony.

Wniosek KE ma na celu zagwarantowanie wszystkim obywatelom unijnym prawa do wody pitnej dobrej jakości, co wynika bezpośrednio z zasad europejskiego filaru praw socjalnych, przyjętego podczas szczytu w Goeteborgu w listopadzie ubiegłego roku.

Jak poinformowała w czwartek KE, zaproponowane poprawki mają wzmocnić pozycję konsumentów wobec dostawców, którzy będą zobowiązani do udzielania bardziej dokładnych i zrozumiałych informacji na temat zużycia wody, struktury kosztów oraz ceny za litr. Ma to umożliwić porównanie np. z cenami wody butelkowanej. Nowe przepisy mają też przyczynić się do ochrony środowiska, zmniejszając wykorzystanie plastiku i ograniczając emisję gazów cieplarnianych.

Jak zaznaczył wiceszef KE Jyrki Katainen, wniosek ten "ułatwia przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym", ponieważ "pomaga państwom członkowskim w zasobooszczędnym gospodarowaniu wodą pitną". Jego zdaniem proponowane przepisy sprzyjają też ograniczeniu zużycia energii i zapobiegają niepotrzebnym stratom wody.

Przepisy przewidują dodanie nowych i nowo powstających zanieczyszczeń do wykazu kryteriów określania bezpieczeństwa wody (np. bakterii legionella i chloranów), uwzględniając - jak głosi komunikat - najnowszą wiedzę naukową i zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia.

Według proponowanych zasad państwa członkowskie UE będą zobowiązane do poprawy dostępu do wody pitnej dla wszystkich obywateli, a zwłaszcza dla grup słabszych i zmarginalizowanych, które obecnie mają do niej utrudniony dostęp. W praktyce oznacza to dostarczenie infrastruktury pozwalającej na swobodny dostęp do wody pitnej w przestrzeni publicznej, prowadzenie kampanii informacyjnych poświęconych jakości wody oraz zachęcanie do zapewniania dostępu do wody pitnej w budynkach administracji i użyteczności publicznej.

Inną istotną zmianą w prawodawstwie będzie zapewnienie łatwego i przyjaznego dla użytkownika dostępu, w tym online, do informacji o jakości wody pitnej oraz o zaopatrzeniu w wodę na danym obszarze mieszkalnym, co ma zwiększyć zaufanie do wody z kranu. Szacuje się, że nowe przepisy pozwolą obniżyć potencjalne zagrożenia zdrowia związane z wodą pitną z 4 proc. do poniżej 1 proc.

Spadek spożycia wody butelkowanej ma przyczynić się do zaoszczędzenia 600 mln euro rocznie. Dzięki "większemu zaufaniu" do wody z kranu będzie można ograniczyć zanieczyszczenie środowiska, zwłaszcza morskiego, plastikowymi butelkami, co pozwoli jednocześnie wypełnić niektóre z zadań unijnej strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych.

KE zdecydowała się też przyspieszyć prace nad standaryzacją, dzięki której wyroby budowlane na całym rynku wewnętrznym UE, takie jak rury i zbiorniki, nie będą zanieczyszczały wody pitnej.

KE podkreśla, że jej inicjatywa legislacyjna jest w dużej mierze wynikiem ogólnoeuropejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right2Water”, przedłożonej pod koniec 2013 roku. W ramach tej inicjatywy na rzecz poprawy dostępu do bezpiecznej wody pitnej dla wszystkich Europejczyków zebrano ponad półtora miliona podpisów. Była to pierwsza europejska inicjatywą obywatelska, która uzyskała wymaganą liczbę podpisów.

Z Brukseli Grzegorz Paluch (PAP)