Katalog osób zobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych w projekcie ustawy o jawności życia publicznego nie będzie zmieniany, mniejsza będzie lista funkcji, których zajmowanie będzie wiązało się z obowiązkiem jawności oświadczeń - mówi PAP zastępca koordynatora służb specjalnych Maciej Wąsik.

W Centrum Partnerstwa Społecznego "Dialog" w poniedziałek po raz drugi odbyło się spotkanie konsultacyjne w sprawie projektu. Przedstawiciele organizacji społecznych i instytucji przedstawiają uwagi dotyczące nowej wersji projektu. Omówiono połowę projektu - siedem z trzynastu rozdziałów.

Wąsik powiedział w przerwie spotkania, które prowadzi, jako współautor projektu, że obowiązek publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej będzie dotyczył mniejszej grupy osób, niż pierwotnie założono. "Jest decyzja, że nie wszystkie oświadczenia będą jawne" - powiedział PAP.

"Będzie to obecna grupa osób i funkcji, które już są zobowiązane do ujawniania oświadczeń, powiększona o kadrę kierowniczą wydającą decyzje w postępowaniu administracyjnym i osoby na kilku newralgicznych funkcjach" - podkreślił.

Dodał, że oświadczenia - tak jak zakładano - obejmą np. lekarzy orzeczników ZUS, ale te dokumenty nie będą jawne. "Rozmawiałem z lekarzami-orzecznikami, rozmawiałem z ministrem koordynatorem służb specjalnych Michałem Kamińskim - oni będą składać oświadczenia, ale nie będą one obowiązkowo publikowane" - powiedział PAP Wąsik.

Pytany o negatywne uwagi ze strony resortów przekazywane w ramach uzgodnień międzyresortowych powiedział, że spotkanie w tej sprawie - konferencja uzgodnieniowa - jest w planach. Jak zaznaczył, odbędzie się ono już po zakończeniu spotkań z organizacjami społecznymi i przygotowaniu nowej wersji projektu ustawy. "Wiele opinii tu zgłaszanych jest zbieżnych z opiniami resortów, więc będzie łatwiej dalej procedować" - dodał.

Podczas debaty nad projektem Wąsik sygnalizował, że zostanie wykreślony z projektu obowiązek wykazania interesu publicznego przy domaganiu się informacji publicznej już na etapie wniosku. Jak zaznaczył w przypadku organizacji pozarządowych zaangażowanych w prace nad aktami prawnymi, które będą zobowiązane do ujawniania źródeł finansowania, nie będzie obowiązku aktualizowania tych danych "co dwa tygodnie w trakcie trwania prac". "Będzie wymagane jedno zgłoszenie, na początku tych prac" - dodał.

Wąsik sygnalizował m.in., że przeanalizowane zostaną jeszcze definicje używane w nowej ustawie, zapisy dotyczące ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w kontekście jawności umów, w których zaangażowane są środki publiczne. Zapewnił, że "na pewno nie jest intencją ujawnianie informacji dotyczących technologii, czy tajemnic przedsiębiorstwa".

W debacie organizacje zgłaszają postulaty m.in. wprowadzenia obowiązku ujawniania rejestru umów dla organizacji pozarządowych korzystających ze środków publicznych, dostosowania przekazywanej informacji publicznej do możliwości niepełnosprawnych również umysłowo, czy niezobowiązywania do podpisywania wewnętrznych zasad antykorupcyjnych przedsiębiorstwa przez kontrahentów tej firmy - wystarczy zapoznanie kontrahentów z tymi zasadami.

Najwięcej pytań i uwag ws. omówionych rozdziałów dotyczyło ujawniania źródeł finansowania przez organizacje pozarządowe. Wąsik, jak mówi, nie uważa, iż doprowadzi to do zaniku dobroczynności w Polsce. Zadeklarował, że dodatkowo przeanalizuje te zapisy, ale jego zdaniem konieczna jest przejrzystość tego obszaru w przypadku, gdy organizacja wpływa na stanowienie prawa w Polsce.

Uczestnicy konsultacji omawiają wersję projektu, która pojawiła się po pierwszym spotkaniu - na początku listopada. Wówczas Wąsik zapowiedział zawężenie projektu. W poniedziałek przychylił się do propozycji zmiany w definicji sygnalisty. Zostanie ona rozszerzona o osoby ze służb mundurowych.

Projekt ustawy o jawności życia publicznego przedstawili minister koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński i jego zastępca 23 października. Przewiduje on przede wszystkim stworzenie jawnego rejestru umów cywilnoprawnych w sektorze publicznym oraz nowy wzór jawnych i jednakowych dla wszystkich zobowiązanych oświadczeń majątkowych. Projekt zakłada też obowiązek prowadzenia jawnego ogłaszanego rejestru umów cywilnoprawnych m.in. jednostek sektora finansów publicznych.

Projekt reguluje też status sygnalisty, który za informacje o nieprawidłowościach uzyska ochronę zawodową i prawną. Projekt przewiduje nałożenie obowiązku przygotowania i stosowania wewnętrznych procedur antykorupcyjnych w jednostkach sektora publicznego oraz w co najmniej średnich przedsiębiorstwach.

Po pierwszym spotkaniu konsultacyjnym z pierwotnych propozycji usunięto kilka krytykowanych rozwiązań, m.in. o składanie oświadczeń majątkowych przez notariuszy, obligatoryjne ujawnianie majątku współmałżonków, możliwość nieudzielenia informacji publicznej w związku z ich uporczywym domaganiem się, o opłatach za uzyskiwanie z urzędów informacji przetworzonych.(PAP)

autor: Aleksander Główczewski