Współpraca prezydenta RP oraz niezależnej Krajowej Rady Sądownictwa powinna być filarem reformy systemu sądownictwa w Polsce – uważa europoseł Kazimierz Michał Ujazdowski. Polityk przedstawił w poniedziałek we Wrocławiu autorski pomysły reformy wymiaru sprawiedliwości.

Ujazdowski podkreślił, że Polacy oczekują reformy systemu sądownictwa. "Mamy przewlekłość postępowań sądowych, niefunkcjonalność sądów, wreszcie mamy prawo myśleć o tym, by zawód sędziego został otwarty i był zawodem, w którym swoje miejsce znajdą najbardziej kompetentni i profesjonalni przedstawiciele wszystkich zawodów prawniczych" - mówił polityk.

Dodał, że jego zdaniem obywatele nie oczekują upolitycznienia sądownictwa. "Nie chcą, by władza polityczna uzyskała kontrolę nad sądownictwem. Chorobą polskiego sądownictwa jest zamknięcie zawodu sędziowskiego, które polega na tym, że sędziowie sami powołują się na stanowiska, czyli korporacjonizm. Ale nie można jednej choroby leczyć inną; zastąpienie korporacjonizmu polityzacją zawodu sędziowskiego jest szkodliwe dla obywateli i kraju" - mówił Ujazdowski.

Filarem założeń reformy sądownictwa przedstawionej przez europosła ma być więc współpraca prezydenta RP oraz niezależnej Krajowej Rady Sądownictwa.

KRS miałaby być – według propozycji Ujazdowskiego – wyłaniana bez ingerencji władzy politycznej. "Sędziowie sami mogliby wybierać swoich przedstawicieli do KRS-u, ale w nieco zmienionym składzie, to znaczy z silniejszym udziałem sędziów sądów rejonowych" - mówił.

Zgodnie z propozycją Ujazdowskiego, KRS byłaby zobligowana do powołania stałej komisji konkursowej, w której obok delegatów samej Rady zasiadaliby reprezentanci radców prawnych, adwokatów, notariuszy oraz rad wydziałów prawa. W konkursie byliby wyłaniani kandydaci na stanowiska sędziowskie.

Współpraca pomiędzy KRS, a prezydentem RP miałaby polegać – według europosła – na współdecydowaniu o powoływaniu oraz awansach sędziowskich. "KRS na podstawie oceny komisji konkursowej, przedstawiałaby prezydentowi co najmniej dwóch kandydatów, co czyniłoby prezydenta instytucją współdecydującą o kluczowych decyzjach w tych sprawach" - powiedział.

Europoseł postuluje też otwarcie zawodu sędziego dla radców prawnych, notariuszy, adwokatów czy pracowników naukowych.

Ujazdowski dodał, że reforma sądownictwa w Polsce nie może przekroczyć "czerwonych linii" wyznaczonych przez dwie zasady - zasadę nieusuwalności sędziów do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego oraz zasadę niezależności KRS, jako instytucji konstytucyjnej z własną odpowiedzialnością.

24 lipca prezydent Andrzej Duda poinformował, że podjął decyzję o zawetowaniu ustaw: o Sądzie Najwyższym i o Krajowej Radzie Sądownictwa; zapowiedział też przygotowanie swoich projektów ustaw o SN i KRS w ciągu dwóch miesięcy. Szef gabinetu prezydenta Krzysztof Szczerski poinformował w poniedziałek, że prace trwają i będą ukończone zgodnie z harmonogramem, który prezydent założył. Dodał, że termin ich prezentacji - 25 września - "nie wydaje się być zagrożony".