Marszałek Sejmu Szymon Hołownia zapowiedział, że zwróci się do Państwowej Komisji Wyborczej o wskazanie następcy, który obejmie mandat posła po Macieju Wąsiku. Podkreślił, że do tej pory nie było to możliwe ze względu na kryzys konstytucyjny w Sądzie Najwyższym.
Posłanki i Posłowie uzyskują mandaty do Parlamentu Europejskiego
Z danych Państwowej Komisji Wyborczej wynika, że 25 dotychczasowych posłanek i posłów zdobyło mandat do Parlamentu Europejskiego; po dwóch z Trzeciej Drogi, Konfederacji i Lewicy oraz siedmioro z PiS, w tym Mariusz Kamiński i Maciej Wąsik, i dwanaścioro z Koalicji Obywatelskiej. Zgodnie z Kodeksem wyborczym wygaśnięcie mandatu posła następuje m.in. w razie wyboru w toku kadencji na posła do Parlamentu Europejskiego.
Marszałek przypomniał na konferencji prasowej przed rozpoczęciem posiedzenia Sejmu, że ze względu na kryzys konstytucyjny w Sądzie Najwyższym do tej pory powstrzymywał się z publikacją postanowienia w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Macieja Wąsika.
Działania Marszałka w sprawie wygaśnięcia mandatów
"Dziś, kiedy Maciej Wąsik objął mandat do PE, widzę szansę na wyjście z tego kryzysu" - stwierdził Hołownia. Zapowiedział, że zwróci się do PKW o wskazanie osób, które mogą objąć mandaty po posłach, którzy dostali się do PE, w tym po Wąsiku.
"Ten kryzys konstytucyjny, nie przez nas wywołany, powinien się szybko skończyć" - zaznaczył Hołownia.
Skazanie Kamińskiego i Wąsika oraz skutki prawne
20 grudnia 2023 r. Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika prawomocnie na dwa lata pozbawienia wolności za przekroczenie uprawnień w tzw. aferze gruntowej z 2007 r. Dzień później marszałek Sejmu wydał postanowienie o wygaśnięciu mandatów obu posłów PiS.
Obaj politycy PiS odwołali się od postanowień marszałka o wygaśnięciu ich mandatów. W związku ze sporem kompetencyjnym wewnątrz SN, sprawę Kamińskiego rozpatrzyła Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, która nie uwzględniła odwołania Kamińskiego. Mandat po nim objęła Monika Pawłowska. Z kolei Izba Kontroli Nadzwyczajnej uchyliła postanowienie marszałka o wygaśnięciu mandatu Wąsika. Mandat po nim pozostawał nieobjęty.
Od początku roku prezydent Andrzej Duda kieruje do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli następczej ustawy uchwalane przez Sejm. Dzieje się tak - jak przekazała w lutym PAP prezydencka minister Małgorzata Paprocka - "z uwagi na tryb i obsadę Sejmu".
"Z uwagi na wątpliwości związane z prawidłowością procedury uchwalenia ww. ustaw tj. brakiem możliwości udziału w pracach Sejmu nad tymi ustawami przez posłów Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, prezydent zdecydował o skierowaniu powyższych ustaw, w trybie kontroli następczej do Trybunału Konstytucyjnego, celem zbadania ich zgodności z Konstytucją" - przekazała KPRP. Zapowiedziano też, że analogiczne działania będą podejmowane przez prezydenta każdorazowo w przypadku uniemożliwienia posłom wykonywania ich mandatu, pochodzącego z wyborów powszechnych.