Subskrybuj nas na Youtube
Zgodnie z art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w momencie zawarcia związku małżeńskiego między małżonkami powstaje wspólnota majątkowa. Dotyczy ona wszystkich przedmiotów majątkowych, które zostały nabyte w trakcie trwania małżeństwa. Oznacza również wspólną odpowiedzialność za długi. Czy ta zasada obowiązuje w każdym przypadku?
Jeśli partnerzy nie zdecydują się na rozdzielność majątkową przed ślubem, wspólnota jest ustanawiana automatycznie. Od dnia zawarcia związku małżeńskiego partnerzy dysponują majątkiem wspólnym, a oprócz tego majątkiem własnym, który należał do nich przed ślubem.Zgodnie z założeniami ustroju jakim jest wspólnota małżonkowie mają obowiązek wzajemnie się informować o stanie majątku oraz o ewentualnych zobowiązaniach.
Kto jest odpowiedzialny za długi?
Co do zasady, w momencie, gdy jedna strona zaciąga dług za wiedzą i zgodą drugiej strony, odpowiedzialność za zobowiązanie ciąży na obu partnerach. Warto dodać, że w tym przypadku nie ma znaczenia, że tylko jedna osoba podpisała np. umowę o kredyt. Bank ma prawo żądać spłaty pożyczki z majątku osoby, która zaciągnęła dług i może dochodzić roszczeń z majątku wspólnego. Trzeba jednak wspomnieć o tym, że zanim sięgnie po te środki, musi udowodnić, że druga strona wiedziała o długu. W takiej sytuacji nie może jednak żądać środków pochodzących z jej majątku osobistego.
Sprawa wygląda trochę inaczej, gdy kredyt był zaciągnięty na zaspokojenie indywidualnych potrzeb członków rodziny, czyli np. na zakup mieszkania, budowę domu, wyżywienie, czy wychowanie dzieci. W takim przypadku w momencie zaprzestania spłacania, obie strony odpowiadają za dług i bank zażąda spłaty z majątku wspólnego. Dzieje się tak nawet wtedy, gdy druga osoba nie wiedziała o powstaniu zobowiązania. W wyjątkowych sytuacjach sąd może uchylić wspólną odpowiedzialność, np. wtedy, gdy działania jednej strony zagrażają stabilności finansowej rodziny lub uzna je za lekkomyślne i rozrzutne.
Sporym utrudnieniem jest to, że strona, który spłaca zobowiązania małżonka, nie otrzyma od banku informacji o wysokości zadłużenia. Jest to związane z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych.
Długi zaciągnięte przed ślubem - kto za nie odpowiada?
Co z długami zaciągniętymi przed ślubem? W tym przypadku należy odwołać się do art. 41 § 3. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
“Jeżeli wierzytelność powstała przed powstaniem wspólności lub dotyczy majątku osobistego jednego z małżonków, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 pkt 9.”
Oznacza to, że jeśli jedna strona zaciągnęła dług przed ślubem, odpowiada za zobowiązania głównie swoim majątkiem osobistym. Niestety wierzyciel będzie mógł zająć także część środków zgromadzonych na wspólnym koncie. Zgodnie z art. 891 §1 Kodeksu postępowania cywilnego “czynności egzekucyjne będą prowadzone do udziału przypadającego dłużnikowi w rachunku wspólnym”.
Kiedy żona nie odpowiada za długi męża?
Warto wiedzieć, że w jednym przypadku żona lub mąż nie odpowiada za długi drugiej strony, nawet jeśli obowiązuje ich wspólnota majątkowa. Dotyczy to sytuacji, gdy dług został zaciągnięty bez wiedzy i zgody małżonka. Wtedy nie ma on obowiązku spłacać zobowiązań i nie odpowiada za nie własnym majątkiem.
Jeśli chodzi o majątek wspólny, wierzyciel może żądać spłaty zadłużenia ze zgromadzonych tam środków, ale tylko do tej wysokości, która stanowi własność dłużnika (zazwyczaj jest to połowa środków). Małżonek, który narobił długów odpowiada za nie głównie uzyskiwanymi przez siebie dochodami, np. z tytułu umowy o pracę lub z działalności gospodarczej.
