Ryszard Petru budujący ruch z Leszkiem Balcerowiczem nie jest zainteresowany pozycją sejmowego planktonu
Dziś próżno szukać analityków, którzy wierzą, że uda im się powtórzyć wynik Pawła Kukiza. Chyba że dojdzie do demontażu Platformy Obywatelskiej.
Kongres założycielski stowarzyszenia NowoczesnaPL zaplanowano na niedzielę. Pierwotnie miał się odbyć w dwóch salach części konferencyjnej Stadionu Narodowego. Jak jednak przekonywał Petru, z uwagi na duże zainteresowanie musiał zmienić lokalizację na warszawską halę widowiskową Torwar (może ona pomieścić ponad 5 tys. osób).
Ruch szybko może przekształcić się w ugrupowanie polityczne – niekoniecznie partię, lecz np. komitet wyborczy. W budowaniu nowych struktur Petru wesprzeć mieliby Andrzej Olechowski, prof. Leszek Balcerowicz i Władysław Frasyniuk. Dwóch ostatnich na Torwarze jednak nie będzie.
Od osób zbliżonych do inicjatywy usłyszeliśmy, że kongres będzie okazją do przedstawienia zrębów programu. Wybrani mają też być lokalni liderzy, którzy będą działać oddolnie i przede wszystkim kontaktować się z wyborcami – przedsiębiorcami, młodymi ludźmi, elektoratem PO i wyborcami Bronisława Komorowskiego. Objazd po Polsce i konsultacje z tymi środowiskami mają pozwolić w późniejszym skonkretyzowaniu programu NowoczesnejPL.
Ryszard Petru nie ukrywa, że zależy mu na stworzeniu alternatywy dla zawiedzionych wyborców Platformy. – PO trudno pogodzić się z pierwszą ważną przegraną od lat, co widać po wewnętrznych konfliktach. Dlatego partia technokratów, ekspertów i inteligencji może być atrakcyjna dla wyborców Platformy – tłumaczy Błażej Poboży z Uniwersytetu Warszawskiego.
Na razie ambicje są spore. W jednej z ostatnich rozmów z DGP Ryszard Petru wskazywał, że nie chodzi mu tylko o przekroczenie progu wyborczego, lecz o stworzenie ugrupowania cieszącego się poparciem na poziomie 20 proc.
Zdaniem Pobożego takie szacunki mogą być przestrzelone, gdyż inicjatywie Ryszarda Petru trudno będzie odebrać głosy formacjom innym niż PO. – Na przejęcie głosów Kukiza nie ma szans, jeśli drugą twarzą tej inicjatywy ma być Leszek Balcerowicz. Kompetencje pana Petru oceniam bardzo wysoko, jednak on dopiero wchodzi do polityki. Tylko w jednej, czysto hipotetycznej sytuacji taka formacja mogłaby liczyć na osiągnięcie poziomu Kukiza – gdyby doszło do trwałego rozpadu PO i przejęcia części jej aktywów – wskazuje Poboży.
Podobne wątpliwości ma socjolog Andrzej Rychard. – Programowo jest miejsce na tego typu ugrupowanie. Jednak skład osób kojarzonych z inicjatywą może być obciążeniem w kontekście budowania szerokiego poparcia – wskazuje Rychard.
Z kolei zdaniem politologa Kazimierza Kika próba budowania własnej formacji jest nie tyle alternatywą dla wyborców, ile znakiem lęku elit o liberalnych poglądach. – Balcerowicz i ludzie z nim związani wiedzą, że PiS prowadzi ofensywę, a Platforma będzie skręcała w stronę centrolewu. Nie ma więc prawdziwej neoliberalnej siły. Środowiska liberalne poczuły się zagrożone. Liczą teraz na to, że uda im się podebrać część bogatszego elektoratu Platformy związanego z biznesem i światem finansów. Taki scenariusz Polska już przerabiała. Teraz w kraju przeważają tęsknoty socjalne i obywatelskie, co oznacza, że Petru i jego ludzie będą płynąć pod prąd – uważa Kik.
To dlatego tak wiele zależy od niedzielnego kongresu, który będzie szansą na przedstawienie swojej wizji. – Na razie inicjatorzy tego ruchu są dość oszczędni w przekazywaniu treści. Wydaje się, że jest to zmodernizowana wersja Platformy Obywatelskiej, pewna alternatywa niewychodząca zbyt daleko poza ten model, a to części społeczeństwa nie przekona – wskazuje Piotr Sałustowicz ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.
Opinie ekspertów znajdują odzwierciedlenie w pierwszych sondażach uwzględniających NowoczesnąPL. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Millward Brown dla „Faktów” TVN i TVN 24 w połowie maja, stowarzyszenie weszłoby do Sejmu z czwartego miejsca z 5-proc. poparciem. Zdystansowałoby je ugrupowanie Pawła Kukiza (20 proc.) oraz PO i PiS, które mogłyby liczyć na takie same, 25-proc. poparcie. Oczywiście z dzisiejszej perspektywy na ten sondaż trzeba patrzeć z rezerwą – został zrobiony przed II turą wyborów prezydenckich, w której Bronisław Komorowski przegrał z Andrzejem Dudą. Niedzielny kongres może zwiększyć poparcie dla formacji Petru. Albo je zniweczyć, jeśli zabraknie pierwszych konkretów i spójnej wizji Polski.