Cyfryzacja ochrony zdrowia to wielkie wyzwanie, nie tylko dla placówek medycznych, lekarzy, ale i pacjentów. Zwłaszcza tych w dojrzałym wieku
Polacy są gotowi na cyfryzację. Ponad 80 proc. ankietowanych korzysta z internetu, a niemal 90 proc. ocenia, że dostęp do sieci ułatwia im życie – wynika z badania przeprowadzonego na zlecenie Ministerstwa Cyfryzacji. Istnieje jednak obawa o seniorów, o to, że duża część z nich może nie odnaleźć się w nowej rzeczywistości. A przynajmniej, że nie nastąpi to szybko i potrzebne będzie dodatkowe wsparcie.
Te wątpliwości dotyczą szczególnie ochrony zdrowia, z której usług większość seniorów zmuszona jest korzystać. Jak poradzą sobie z nowoczesnymi rozwiązaniami? Ważną rolę w tej kwestii mogą odegrać lekarze podstawowej opieki zdrowotnej. To do nich w pierwszej kolejności będą zwracać się starsi pacjenci. Krótka rozmowa na temat korzyści z Internetowego Konta Pacjenta, e-recepty czy e-skierowania w efekcie końcowym może przyczynić się do uzyskania lepszych wyników leczenia.
Jak rozmawiać?
– Aby skutecznie zachęcić seniorów do korzystania z zalet, jakie niesie ze sobą cyfryzacja ochrony zdrowia, należy wiedzieć, co może stanowić dla nich największą barierę. A będzie to na pewno brak umiejętności korzystania z komputera czy smartfonu oraz swobodnego poruszania się po internecie. Im osoby są starsze, tym mniej są otwarte na zmiany i nowości. One wzbudzają w nich lęk. Podstawowym celem będzie więc jego obniżenie – uważa dr Joanna Heidtman, psycholog, socjolog, trener i doradca.
Dlatego należy skoncentrować się na przekazywaniu spójnych wskazówek następujących po sobie, zupełnie tak samo jak ma to miejsce już teraz przy zachęcaniu pacjentów do danej kuracji, by z niej skorzystali i wytrwali, czyli zyskali motywację.
– Dziś odbywa się to najczęściej tak, że lekarz bierze kartkę, na której rozpisuje, co należy przyjmować i w jakiej dawce pierwszego dnia, potem drugiego i przez kolejne. Pacjent, który wyjdzie z taką instrukcją od lekarza, czuje się uspokojony, ma wszystko poukładane, dzięki czemu jest szansa, że skorzysta z zaproponowanego leczenia – wyjaśnia dr Heidtman, dodając, że tak samo powinno być teraz przy cyfryzacji. Lekarz może przekazać pacjentowi ulotkę informacyjną lub zapisać na kartce, co ten powinien zrobić, by skorzystać z e-recepty, e-skierowania, krok po kroku, wskazując jednocześnie, jakie niesie to ze sobą dla niego korzyści.
– Nikt nie lubi być przymuszany do czegoś, robić rzeczy bez celu. Dlatego ważne jest, by został on starszemu pacjentowi nakreślony – podkreśla ekspertka. – Zajmie to lekarzowi dodatkowy czas, jednak nie będzie on stracony. Dzięki temu współpraca z pacjentem na kolejnych wizytach będzie się lepiej układała, pacjent będzie też kontynuował leczenie – dodaje. Otuchy osobie starszej może dodać osobiste zwierzenie się lekarza, że sam się obawiał zmian i miał pewien kłopot z dostosowaniem się do nich, ale okazało się to łatwiejsze, niż sądził.
O konieczności podkreślania zalet i korzyści z cyfryzacji mówi też Wiesława Borczyk, prezes Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku. – Osoby starsze muszą zyskać świadomość, co im da nabycie nowych umiejętności, jak bardzo polepszy się dzięki nim komfort ich życia, że będzie wygodniej, bo wiele rzeczy będzie można załatwić zdalnie. Bez pokonania bariery świadomości będzie ciężko zmienić podejście osób starszych do telemedycyny, przekonać je, że muszą przyzwyczaić się do nowej rzeczywistości – zaznacza Wiesława Borczyk.
Do tego trzeba pamiętać o tym, że rozmowa z seniorem wymaga cierpliwości, powtarzania wielu kwestii, by zostały przyswojone przez osobę starszą. – Informacje muszą być przedstawione w jak najprostszy sposób – dodaje dr Joanna Heidtman.
– Naszym zdaniem, w przychodniach powinny powstać miejsca przyjazne seniorom. Ich celem byłoby wytłumaczenie osobom starszym, jeszcze przed wizytą u lekarza, na czym polegają zmiany w usługach zdrowotnych, na jakiego rodzaju problemy mogą natrafić oraz gdzie mogą w razie czego uzyskać pomoc. Zdajemy sobie sprawę, że stworzenie takich miejsc może wymagać zmian prawnych oraz sporych wydatków. Są jednak niezbędne, by osoby starsze nie były wykluczone. Szczególnie, że jesteśmy na początku cyfryzacji ochrony zdrowia, a polskie społeczeństwo się starzeje – podkreśla Wiesława Borczyk. – Rozmawiamy w tej sprawie z Biurem Rzecznika Praw Pacjenta – dodaje.
Tradycyjnie też można
Pozostaje pytanie, co z pacjentami, którzy nie mają komputera, czy smartfonu oraz dostępu do internetu? Należy im wyjaśnić, że nie są na straconej pozycji. Po pierwsze, e-skierowanie czy e-receptę można otrzymać SMS-em również na tradycyjny telefon komórkowy. Pacjent, który ma problem z obsługą komputera, a posiada taki telefon, może poprosić bliską osobę o pomoc w aktywowaniu IKP i ustawieniu powiadomień SMS-owych. Po drugie, wystawione e-skierowanie lub e-receptę zawsze mogą otrzymać w postaci wydruku informacyjnego, który uprawnia ich do rejestracji na badania, wizyty u specjalisty czy wykupienia leku w aptece.
Bezpiecznie i za darmo
Osobom starszym, otwartym na nowinki technologiczne, podobnie jak innym pacjentom, należy uświadamiać, że korzystanie w pełni z dobrodziejstwa jakie niesie ze sobą cyfryzacja ochrony zdrowia wymaga dostępu do Internetowego Konta Pacjenta (IKP). Tylko wtedy zyskają w jednym miejscu informacje o leczeniu oraz będą mogli załatwić wiele spraw bez konieczności odwiedzania poradni lub przychodni. Na IKP trafiają bowiem informacje pochodzące z Systemu Informacji Medycznej, Zintegrowanego Informatora Pacjenta oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Argumentem może być to, że korzystanie z nowych rozwiązań nic nie kosztuje. Dostęp do IKP jest bezpłatny i wymaga wyłącznie logowania, czyli nie potrzeba się rejestrować, co skraca czas dostępu do serwisu. Można to zrobić poprzez stronę pacjent.gov.pl. z wykorzystaniem Profilu Zaufanego, który można założyć przez internet, w urzędzie skarbowym, oddziale NFZ lub ZUS, przez e-dowód lub przez konta w niektórych bankach (na IKP wchodzi się w tym przypadku tak jak na własne konto bankowe). Punkty potwierdzające Profil Zaufany znajdują się również w każdym z 16 oddziałów wojewódzkich NFZ. Można tam także uzyskać pomoc w pierwszym logowaniu na IKP.
Nie należy obawiać się rejestracji. Serwis pacjent.gov.pl jest szyfrowany i zabezpieczony. Znajduje się w domenie rządowej.
Należy też poinformować osoby starsze, że nie muszą się osobiście logować, by korzystać z IKP. Może to za nich zrobić osoba bliska, która zostanie upoważniona do dostępu do konta, nadając jej w IKP odpowiednie pełnomocnictwo.
@RY1@ei/2020/10/20/u8dd79-Graf-20CEZ-20Korzysci-20z-20IKP-20(p).jpg@RY2@
IKP Internetowe Konto Pacjenta
