Komitet Standardów Rachunkowości (dalej: Komitet) przyjął Krajowy Standard Rachunkowości nr 15 „Przychody ze sprzedaży wyrobów, półproduktów, towarów i materiałów” (dalej: KSR 15), który obecnie czeka na publikację w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów. Będzie stosowany od okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 r. Jednostki mają jednak prawo zastosować KSR 15 wcześniej, wystarczy, że uwzględnią ten fakt we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego. Dlatego już teraz warto przeanalizować wskazane tam zasady. Zwłaszcza że w jednostkach pojawia się wiele wątpliwości dotyczących ujmowania przychodów ze sprzedaży. Wynika to m.in. z tego, że ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2123; dalej: u.r.) wskazuje definicję przychodów, ale nie zawiera szczegółowych wytycznych związanych z ustalaniem ich wartości i momentu ujęcia w księgach. Problemem jest też to, że zasady rachunkowości - w szczególności zasada memoriału i współmierności, które są kluczowe dla przychodów, nie są w pełni honorowane przez prawo podatkowe. Dlatego w wielu jednostkach przyjmuje się rozwiązania podatkowe, które zniekształcają obraz podmiotu. Z nowym KSR 15 powinno być już księgowym łatwiej, bo wyjaśnia on i podpowiada, jakimi szczegółowymi regułami należy się kierować przy ujmowaniu, wycenie, prezentacji i ujawnieniach dotyczących przychodów. Są jednak pewne zagadnienia, których standard nie obejmuje. [ramka]
Czego nie obejmuje
KSR 15 nie obejmuje zagadnień dotyczących ujmowania przychodów i zysków:
1) z tytułu usług, z wyjątkiem sytuacji gdy identyfikuje się umowę jako część tzw. umowy wieloelementowej,
2) z tytułu darowizn,
3) z tytułu dotacji innych niż dotacje do działalności operacyjnej,
4) związanych z obrotem i wyceną instrumentów finansowych,
5) związanych z posiadaniem udziałów i akcji innych jednostek,
6) wynikających z działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, uregulowanej w ustawie z 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1130; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 655),
7) wynikających z działalności bankowej, uregulowanej w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. ‒ Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2439; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 872),
8) związanych z prowadzeniem działalności finansowej,
9) związanych z działalnością statutową podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej, takich jak organizacje niezarobkowe,
10) związanych z obrotem bonami towarowymi, przedpłaconymi kartami podarunkowymi i innymi instrumentami o podobnym charakterze,
11) wynikających ze sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub grupy aktywów.©℗
Co ważne, oprócz sprawozdania finansowego może być on stosowany do ustalania i ujmowania oraz prezentacji przychodów w innych informacjach finansowych, np. sprawozdaniu z działalności czy sprawozdaniu z płatności na rzecz administracji publicznej. Standard jest oczywiście zgodny z postanowieniami ustawy o rachunkowości i spójny z innymi KSR. A więc nie narusza postanowień dotyczących ustalania, ujmowania i prezentacji przychodów i zysków np. z tytułu usług długoterminowych, w tym usług budowlanych, umów o charakterze leasingu, działalności deweloperskiej czy umów w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.
Porównanie z MSSF 15
Standard zawiera rozwiązania, które w pewnych obszarach są zbieżne z odpowiednimi postanowieniami międzynarodowych standardów rachunkowości / międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej, w tym w szczególności z MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”. Jednak ogólne założenia przyjęte przy opracowaniu standardu nie są z tym ostatnim tożsame, bo reguły MSSF 15 są odmienne od modelu sprawozdawczości, jaki funkcjonuje zgodnie z ustawą o rachunkowości. Aby było możliwe zachowanie jak największej zbieżności z MSSF 15 oraz wymaganej zgodności z ustawą o rachunkowości (dalej: u.r.) ograniczono zakres stosowania KSR 15. Jego przedmiotem są zasady ustalania i ujmowania oraz prezentacji w sprawozdaniu finansowym przychodów ze sprzedaży dóbr, czyli:
  • wyrobów gotowych zdatnych do sprzedaży lub w toku produkcji,
  • półproduktów,
  • towarów,
  • materiałów.
Ponadto warto zauważyć, że MSSF opiera się na koncepcji przenoszenia możliwości decydowania przez klienta o sposobie korzystania z dostarczonego mu dobra lub usługi. A nasza ustawa o rachunkowości nadal bazuje na koncepcji przenoszenia ryzyk i korzyści przez sprzedającego na kupującego. W niektórych sytuacjach rozpoznanie przychodu według tych podejść nastąpi w tym samym czasie i wartości. Jednak przy bardziej rozbudowanych transakcjach mogą nastąpić znaczne różnice.

Przykład 1

Brak różnic
Spółka Agawa sprzedaje detalicznie chleb. Przychody ze sprzedaży powstają w tym samym momencie według ustawy o rachunkowości i według MSSF 15, ponieważ klient uzyskuje możliwość decydowania o nabytym pieczywie w tym samym momencie, co piekarnia przekazała mu ryzyka i korzyści z nim związane.

Przykład 2

Sprzedaż biżuterii
Spółka Samba sprzedaje biżuterię, oferując swoim klientom program lojalnościowy. Według ustawy o rachunkowości spółka rozpoznaje przychód z chwilą przekazania klientowi biżuterii i tworzy rezerwę na koszty realizacji w przyszłości programu lojalnościowego. Zgodnie z MSSF 15 spółka też rozpoznaje przychód z chwilą przekazania klientowi biżuterii, ale przychód ten jest pomniejszany o prawdopodobne rabaty, jakich spółka w przyszłości udzieli klientowi, jeśli ten skorzysta z programu lojalnościowego.
Możliwe uproszczenia
Bardzo ważną praktyczną wskazówką jest to, że zgodnie z KSR 15 jednostka może podjąć decyzję o stosowaniu uproszczeń w stosunku do postanowień standardu, kierując się zasadą istotności. W szczególności jednostka jest uprawniona do stosowania uproszczeń w sytuacji, gdy pełne zastosowanie standardu wiązałoby się z nadmiernym wysiłkiem organizacyjnym, niewspółmiernym do uzyskanych rezultatów. Sytuacja taka może dotyczyć m.in. jednostek charakteryzujących się dużą liczbą transakcji związanych z przychodami o relatywnie niskiej jednostkowej wartości, które można w ramach uproszczenia pogrupować w zbiory o wspólnej charakterystyce i ująć na podstawie ich zagregowanych wartości. Komitet podkreślił, że jeżeli przyjęte przez jednostkę uproszczenia nie powodują wykazania w sprawozdaniach finansowych wartości istotnie różnych od wartości, które zostałyby ustalone zgodnie z pełnym brzmieniem KSR 15, to zastosowanie takich uproszczeń jest dopuszczalne.

Przykład 3

Analiza prawdopodobieństwa
Spółka Faktor sprzedaje towar z możliwością zwrotu. Powinna zgodnie z KSR 15 rozważać prawdopodobieństwo zwrotu towaru i ujmować przychody ze sprzedaży, wtedy gdy nie będzie prawdopodobne, że klient wycofa się z transakcji dotyczącej konkretnego towaru. W ramach uproszczeń spółka może podjąć decyzję o analizowaniu prawdopodobieństwa zwrotów do całości sprzedaży albo inaczej zagregowanych grup towarów, a nie poszczególnych transakcji.
Cele podatkowe
W KSR 15 określono też, że ujęcie księgowe przychodów może nie być zgodne z ujęciem przychodów w ewidencji prowadzonej dla celów podatkowych. Standard nie odnosi się jednak do prowadzenia ewidencji dla celów podatkowych. W przypadku rozbieżności pomiędzy ujęciem przychodu zgodnie z prawem podatkowym a ujęciem przychodu według KSR 15 jednostka zobowiązana jest zapewnić ewidencję umożliwiającą zarówno prawidłowe rozliczenia podatkowe, jak i prawidłowe ustalenie przychodu zgodnie z prawem bilansowym.

Przykład 4

Faktura
Spółka Zysk wystawia faktury przed wydaniem towaru. Zgodnie z prawem podatkowym (art. 12 ust. 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych; t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1800; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1265) przychód podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury (tzw. wcześniejszy moment). Natomiast w rachunkowości przychód powstanie wtedy, gdy zgodnie z warunkami sprzedaży (np. INCOTERMS) przekazane klientowi zostaną korzyści i ryzyka związane z tym towarem. Najczęściej następuje to z chwilą przekazania klientowi towaru do jego dyspozycji.
Warunki ujmowania
KSR 15 szczegółowo objaśnia warunki związane z ujmowaniem przychodów. Zgodnie z zasadą współmierności przychodów i kosztów (art. 6 ust. 2 u.r.) przychody ze sprzedaży dóbr ujmuje się wtedy, kiedy spełnione są łącznie następujące warunki:
a) została zawarta umowa sprzedaży pomiędzy dostawcą i nabywcą dóbr,
b) transakcja ma treść ekonomiczną,
c) wiarygodnie ustalono wynagrodzenie należne dostawcy z tytułu sprzedaży dóbr,
d) dostawca przekazał nabywcy znaczące korzyści i ryzyko związane z dobrami będącymi przedmiotem umowy,
e) wiarygodnie ustalono koszty realizacji umowy,
f) uprawdopodobniono uzyskanie wynagrodzenia z tytułu sprzedaży dóbr.
W części IV KSR 15 są ogólnie opisane okoliczności, kiedy każdy z tych warunków można uznać za spełniony. Dodatkowo w części V KSR 15 opisano szczegółowo warunki dotyczące umów sprzedaży zawartych na szczególnych warunkach. Odniesiono się tu m.in. do problemu pośrednik (agent) / główny wykonawca (zleceniodawca), sprzedaży komisowej, sprzedaży warunkowej czy sprzedaży ze wstrzymaną dostawą. Opisano, jak wpływają na moment i wysokość przychodu w rachunkowości programy lojalnościowe, sprzedaż promocyjna czy transakcje barterowe. Szczególowej analizie poddano też przychody z tytułu ponadstandardowej gwarancji oraz umowy z udzielonym przyrzeczeniem odkupu. W KSR 15 są też wskazania dotyczące umów wieloelementowych, gdzie obok wymogów ogólnych wymienionych wyżej, właściwe ustalenie i ujęcie przychodów wymaga spełnienia łącznie następujących warunków:
a) ustalenia poszczególnych elementów umowy w celu ich odrębnego ujęcia,
b) przypisania wynagrodzenia z tytułu umowy z nabywcą poszczególnym elementom umowy,
c) zastosowania do przychodów związanych z poszczególnymi elementami umowy z nabywcą zasad ujmowania przychodów właściwych dla danego elementu.
Dowody
KSR 15 przypomina, że jednostka ujmuje w księgach rachunkowych przychody na podstawie dowodów księgowych sporządzonych zgodnie z wymaganiami zawartymi w art. od 20 do 22 u.r., w sposób ustalony przez kierownika jednostki w ramach zasad (polityki) rachunkowości dostosowanej do specyfiki danej jednostki. Dowody księgowe mogą mieć postać dowodów zewnętrznych lub wewnętrznych. Oznacza to, że nie jest konieczne posiadanie faktur, aby ująć przychody w prawidłowej wysokości. Dowody wewnętrzne zawierające oszacowania powinny być sporządzone na podstawie stosownej dokumentacji, potwierdzającej racjonalność szacunków. Dokumentacja, o której mowa, może zawierać np.:
a) założenia przyjęte dla potrzeb oszacowania podczas jego dokonywania,
b) zastosowaną metodologię dokonywania oszacowania,
c) źródła danych stanowiących podstawę dokonanych oszacowań,
d) uzyskany wynik,
e) sposób weryfikacji poprawności oszacowania poprzez dokonanie przeglądu i zatwierdzenie oszacowania.
W KSR 15 podkreślono, że oszacowania mogą zostać dokonane również na podstawie zdarzeń następujących po dniu bilansowym jako zdarzeń korygujących, które wpłyną na aktualizację wartości przychodów w księgach rachunkowych roku obrotowego, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe (zgodnie z postanowieniami rozdziału VI KSR 7 „Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja”) lub na podstawie innych wiarygodnych metod szacowania wartości, gdy informacje o zdarzeniach po tym dniu są niedostępne lub niekompletne.

Przykład 5

Oszacowania
Spółka, ustalając przychody za 2022 r. zgodnie z KSR 15, powinna uwzględnić wartość zwrotów dokonanych w 2023 r. przed dniem sporządzenia sprawozdania za 2022 r., a dotyczących sprzedanych w 2022 r. towarów.
Przypisywanie do poszczególnych elementów
KSR 15 zakłada też, że po ustaleniu poszczególnych elementów umowy sprzedaży, do każdego z wyodrębnionych elementów jednostka przypisuje odnoszące się do niego wynagrodzenie.

Przykład 6

Jedna umowa
Spółka Albinos sprzedała w ramach jednej umowy sprzedaży maszynę, surowce do produkcji wyrobów za pomocą tej maszyny oraz części zamienne do tego urządzenia. Spółka powinna ustalić odrębnie wartość przychodów ze sprzedaży maszyny, jej części zamiennych oraz materiałów produkcyjnych.
W przypadku niewyodrębniania w umo wie sprzedaży poszczególnych jej elementów i wykazania łącznej wartości rabatów i opustów KSR 15 podpowiada, że przypisanie odpowiedniej części wynagrodzenia poszczególnym elementom umowy może być trudne. Jednostka, przypisując części wynagrodzenia, może zastosować proporcję do wartości sprzedaży, która byłaby ustalona, gdyby poszczególne elementy były sprzedawane odrębnie. Przykłady przypisania wynagrodzenia na podstawie relatywnych wartości jednostkowych cen sprzedaży zawierają załącznik oraz przykłady 1 i 2 do standardu. Ponadto w KSR 15 wskazano, że ustalenie ceny sprzedaży poszczególnego elementu może nastąpić różnymi metodami. Zarekomendowano następujące:
a) metoda porównywalnych ofert tego samego dostawcy ‒ polega na przyjęciu jako ceny sprzedaży elementu ceny oferowanej przez tego samego dostawcę stronie niepowiązanej w przypadku sprzedaży pojedynczego elementu umowy,
b) metoda rynkowa - polega na przyjęciu jako ceny sprzedaży elementu przeciętnej ceny ustalonej na podstawie ofert innych dostawców działających na danym rynku, stosowanej do takich samych lub podobnych dóbr, sprzedawanych jako pojedyncze elementy,
c) metoda koszt plus marża - polega na przyjęciu jako ceny sprzedaży elementu sumy kosztów wymagających poniesienia na wykonanie danego elementu umowy i doliczenia do nich marży z tytułu zysku, ustalonej w racjonalnej wysokości,
d) metoda rezydualna - polega na przyjęciu cen sprzedaży ustalonych jedną z metod opisanych w punktach a-c dla elementów umowy, dla których możliwe jest ich ustalenie, i przypisaniu pozostałej części wynagrodzenia do elementu umowy, którego ceny sprzedaży nie da się w taki sposób ustalić, ponieważ np.:
  • jednostka sprzedaje dane dobra różnym nabywcom po różnych cenach i duże ich zróżnicowanie uniemożliwia wiarygodne ustalenie przeciętnej ceny,
  • jednostka wprowadziła dane dobro do sprzedaży niedawno i oferowane w danym momencie ceny nie odzwierciedlają cen rynkowych (np. ze względu na wysokie rabaty).
Rabaty i upusty
W KSR 15 znajdujemy też odniesienia do tego, jak rozliczać księgowo zmniejszenia przychodów wynikające ze zwrotów, w tym dotyczących sprzedaży wysyłkowej. Opisano, jak należy rozliczać rabaty i upusty. Zwrócono uwagę, że rabaty i upusty udzielone w momencie przekazania znaczących korzyści i ryzyk związanych z dobrem najczęściej są fakturowane łącznie ze sprzedawanym dobrem, a łączna kwota faktury dokumentującej sprzedaż jest już o nie pomniejszona. W KSR 15 wskazano, że np. udzielenie opustu dla stałych klientów w wysokości 5 proc. od ceny detalicznej sprzedawanego towaru spowoduje zafakturowanie sprzedaży w wysokości 95 proc. ceny detalicznej i płatność w takiej kwocie będzie oczekiwana od nabywcy. W takim przypadku ewidencja księgowa wskazuje przychód w wysokości uwzględniającej rabaty i opusty.
Z kolei rabaty i upusty określone w wysokości kwotowej lub procentowej po przekroczeniu ustalonego wolumenu sprzedaży wyznaczonego ilościowo lub wartościowo stanowią rodzaj wynagrodzenia zmiennego. Mogą one być udzielane w stałej wysokości lub według określonej progresywnej skali. Wysokość rabatów i upustów ustalana jest najczęściej po zakończeniu okresu, gdy znana jest już łączna wielkość obrotów z danym nabywcą. Ale jak podkreślono w KSR 15, zgodnie z zasadą współmierności przychodów i kosztów rabaty i upusty ujmowane są w okresie, w którym zostały ujęte przychody, których te rabaty i opusty dotyczą. W związku z tym, jeżeli dokumenty korygujące nie zostały jeszcze sporządzone, konieczne jest obliczenie lub wiarygodne oszacowanie kwot rabatów i upustów należnych nabywcom i ich ujęcie w okresie sprawozdawczym, którego dotyczą. Oszacowania można dokonać w oparciu o informacje o dokonanej w roku sprzedaży, dane szacunkowe, dane prognozowane lub inne wiarygodne dane.

Przykład 7

Rabat
Spółka Grosik sprzedała w 2022 r. towary o wartości 2 000 000 zł. Udzieliła rabatu w wysokości 5 proc. Wartość sprzedaży i rabatu została ustalona w marcu 2023 r., ale spółka powinna pomniejszyć o udzielony rabat już przychody za 2022 r. Wyniosą one zatem 1 900 000 zł (czyli będą niższe o 5 proc. od kwoty 2 000 000 zł). Nie ma znaczenia w rachunkowości, że faktura korygująca zostanie wystawiona w 2023 r., czyli w kolejnym roku obrotowym, ponieważ rabat dotyczy działalności za 2022 r.
W KSR 15 odniesiono się również do tego, jak należy rozliczać dodatkowe ustalenia umów sprzedaży - czy należy je traktować jako pomniejszenia przychodów, czy zwiększenie kosztów. Zwrócono uwagę, że umowy z nabywcami mogą obejmować wiele elementów; m.in. mogą dotyczyć dostaw dóbr lub usług, które strony umowy świadczą sobie nawzajem. Świadczenia takie mogą być do siebie podobne lub różne. Gdy świadczenia są różne, to jednostka dokonuje analizy:
  • czy przewidziane w umowie świadczenia stanowią dostawy dóbr lub usług, a tym samym stanowią osobny element umowy, który wymaga odrębnego ujęcia,
  • czy też stanowią korektę ceny dostarczanych dóbr lub usług, wymagającą uwzględnienia przy wycenie wynagrodzenia z tytułu umowy.

Przykład 8

Opłaty półkowe
Z umowy między spółką E a spółką D wynika, że opłaty półkowe są wynagrodzeniem spółki E za ekspozycję wyrobów spółki D. Nie można uznać ich za wynagrodzenie za wyświadczoną usługę, ponieważ ekspozycja zapasów jest nieodłącznie związana z działalnością handlową spółki E i jej chęcią osiągnięcia jak najwyższych obrotów ze sprzedaży określonych towarów. Spółka E nie ponosi dodatkowych kosztów związanych z określonym ułożeniem towaru na półkach. Żądanie przez spółkę E dodatkowego wynagrodzenia za ekspozycję towaru ma zatem na celu obniżenie kosztów zakupu towarów. W związku z tym opłaty półkowe pomniejszają wartość zapasów w spółce E, a w spółce D powodują zmniejszenie przychodów z tytułu sprzedaży wyrobów.
Dopłaty do cen i dotacji
KSR 15 zawiera też wskazania dotyczące ujmowania dopłat do cen i dotacji przedmiotowych. Przypomniano, że dotacje mogą mieć charakter dopłat do cen sprzedaży dóbr, które na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. h u.r. nie stanowią „pozostałych przychodów operacyjnych”. Zgodnie z zasadami przewagi treści ekonomicznej nad formą (art. 4 ust. 2 u.r.) oraz jasnego i rzetelnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego (art. 4 ust. 1 u.r.) są one ujmowane i prezentowane w ramach podstawowej działalności operacyjnej. Taki charakter mogą mieć np. dopłaty rządowe do cen leków refundowanych, gdy pacjent pokrywa część ceny sprzedawanego leku, a pozostałą część pokrywa (refunduje) odpowiednia instytucja rządowa lub samorządowa. Dotacje ujmuje się w przychodach, gdy ich otrzymanie jest niewątpliwe, a więc po uprawdopodobnieniu ich otrzymania w powiązaniu ze spełnieniem warunków określonych przez instytucję rządową lub samorządową uprawniających do ich otrzymania.

Przykład 9

Refundacja
Apteka sprzedająca leki objęte cenami ryczałtowymi wystąpiła o refundację do Narodowego Funduszu Zdrowia. Na podstawie złożonego wniosku z ok. dwutygodniowym opóźnieniem jest przekazywana refundacja na konto apteki. Apteka ujmuje przychody z refundacji w rachunkowości za okres, w którym były sprzedawane leki, nie wstrzymuje się do dnia wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy.
W KSR 15 podkreślono, że:
  • jeżeli spełnione są warunki ujęcia dotacji w przychodach, to przychody z tytułu dotacji ujmuje się w okresach, których dotyczą lub w okresach, w których jednostka poniosła koszty podlegające refundacji w postaci dotacji bez względu na to, czy dotacje zostały wpłacone czy nie;
  • jeżeli otrzymanie dotacji nie jest uprawdopodobnione w okresie sprzedaży towarów, to dotacje ujmuje się w przychodach po uprawdopodobnieniu ich otrzymania, najpóźniej w okresie sprawozdawczym, w którym zostały uzyskane środki pieniężne z dotacji.
Jednostka zgodnie z załącznikiem 1 do u.r. może prezentować dotacje w podstawowej działalności operacyjnej w rachunku zysków i strat następująco:
a) w ramach pozycji „A. I Przychody netto ze sprzedaży produktów lub A.II Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów”,
b) w odrębnej pozycji rachunku zysków i strat dodanej do sprawozdania i zatytułowanej na przykład „Przychody z tytułu dotacji do działalności operacyjnej”, umieszczonej w części A rachunku zysków i strat.
Pozostałe zagadnienia
W KSR 15 odniesiono się też do kosztów związanych z zawarciem umowy sprzedaży. Koszty te dotyczą przychodów z tytułu sprzedaży dóbr objętych umową. Koszty te mogą stanowić istotną pozycję i ich ujęcie w rachunku zysków i strat w momencie poniesienia mogłoby zaburzyć wynik finansowy okresu oraz naruszyć zasadę współmierności przychodów i kosztów. Jednostka może ujmować w aktywach bilansu jako długoterminowe lub krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe kosztów istotne koszty doprowadzenia do zawarcia umowy, po spełnieniu łącznie następujących warunków:
1) koszty te są bezpośrednio związane z konkretną umową,
2) nie zostałyby poniesione, gdyby nie zawarto umowy (inkrementalne),
3) jest prawdopodobne, że zostaną pokryte przychodami (jest prawdopodobne, że umowa zostanie zawarta).
W pozostałych przypadkach koszty te są odnoszone na wynik finansowy okresu, w którym je poniesiono.
Ponadto w KSR 15 zawarto wiele wskazówek dotyczących ujawniania informacji o przychodach w sprawozdaniu finansowym - w szczególności w dodatkowych informacjach i objaśnieniach. Zalecono prezentować tam następujące informacje, dostosowując ich szczegółowość i zakres do charakterystyki i rozmiarów swojej działalności:
1) istotne zasady (polityki) rachunkowości w zakresie ustalania, ujmowania i prezentacji przychodów ze sprzedaży dóbr,
2) istotne oszacowania i osądy dokonane w związku z ustalaniem i ujęciem przychodów,
3) informacje o ujętych przychodach według struktury rzeczowej (rodzajów działalności) i terytorialnej (rynków geograficznych) przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów, w zakresie, w jakim te rodzaje i rynki istotnie różnią się od siebie, z uwzględnieniem zasad organizacji sprzedaży dóbr i świadczenia usług; przychody mogą być prezentowane np. w podziale na rodzaje dóbr, rynki geograficzne, grupy odbiorców, zidentyfikowane w umowach z nabywcami odrębne zobowiązania do wykonania świadczenia - przedstawione informacje należy dostosować do modelu zarządzania jednostką i sposobu podejmowania decyzji przez kierownika jednostki.©℗
poleca