Przedsiębiorstwo musi nabywać usługi transportowe. Jakie zapisy powinny się znaleźć w księgach? Chodzi m.in. o zakup usługi dotyczącej transportu środka trwałego.
- Jak ująć wydatki na zakup usług transportowych
- Jaki paragraf klasyfikacji na bieżące remonty dróg powiatowych
- W jaki sposób zaksięgować ubezpieczenie grupowe pracowników
Przedsiębiorstwo musi nabywać usługi transportowe. Jakie zapisy powinny się znaleźć w księgach? Chodzi m.in. o zakup usługi dotyczącej transportu środka trwałego.
Transport może dotyczyć zarówno obrotowych składników firmowego majątku (zapasy materiałów i towarów), jak i trwałych (środki trwałe). W przypadku transportu zapasów związane z tą usługą wydatki – w zależności od wyceny tych zapasów – mogą:
- zwiększać wartość zapasów lub być rozliczane w czasie (przy wycenie zapasów w cenie nabycia, gdy ich wartość jest istotna; art. 28 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości) lub
- obciążać bezpośrednio koszty operacyjne (przy wycenie zapasów w cenie zakupu, gdy ich wartość jest nieistotna i nie powoduje zniekształcenia wyniku finansowego; art. 34 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości).
W przypadku transportu środków trwałych wydatki związane z tą usługą zwiększają wartość początkową środków trwałych wycenianych w cenie nabycia (art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości). Przy czym dzieje się tak tylko wówczas, gdy zostały one poniesione przed przyjęciem środków trwałych do używania. Tu warto wskazać jeszcze art. 28 ust. 2 u.r. Zgodnie z nim cena nabycia składnika aktywów to cena jego zakupu obejmująca kwotę należną sprzedającemu – bez podlegających odliczeniu VAT oraz podatku akcyzowego – powiększoną o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu.
Operacje związane z wydatkami na zakup usług transportowych wymagają odpowiednich zapisów w księgach. Przeanalizujemy ewidencję związaną z zapasami:
► 1. Jeśli kwota zapasów jest istotna i obejmuje koszty transportu księgujemy:
a) zakup zapasów (materiałów, towarów) wraz z usługą transportową dotyczącą ich transportu:
- Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,
- Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT),
- Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”.
b) zapłata za zakup zapasów wraz z usługą transportową:
- Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”;
c) przyjęcie zapasów (których wartość obejmuje koszty usługi transportowej) do magazynu:
- Wn konto 31 „Materiały” lub konto 33 „Towary” (wartość zapasów w cenie nabycia),
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.
► 2. Jeśli kwota zapasów jest istotna, a koszty transportu są rozliczane w czasie księgujemy:
a) zakup zapasów (materiałów, towarów) wraz z usługą transportową dotyczącą ich transportu:
- Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,
- Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT),
- Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”;
b) zapłata za zakup zapasów wraz z usługą transportową:
- Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”;
c) przyjęcie zapasów do magazynu:
- Wn konto 31 „Materiały” lub konto 33 „Towary” (wartość zapasów w cenie zakupu),
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”;
d) zaliczenie wydatku na zakup usługi transportowej w ciężar kosztów operacyjnych:
- Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (usługi obce),
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”;
e) przeniesienie kosztów usługi transportowej do rozliczenia w czasie:
- Wn konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,
- Ma konto 49 „Rozliczenie kosztów”;
f) rozliczenie kosztów usługi transportowej przypadających na sprzedane (zużyte) zapasy:
- Wn konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)” lub konto 74-1 „Wartość sprzedanych materiałów” lub odpowiednie konto zespołu 5 (w przypadku zużycia materiałów np. na potrzeby produkcji, działalności pomocniczej, administracji),
- Ma konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”.
► 3. Jeśli kwota zapasów jest nieistotna księgujemy:
a) zakup zapasów (materiałów, towarów) wraz z usługą transportową dotyczącą ich transportu:
- Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,
- Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT),
- Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”;
b) zapłata za zakup zapasów wraz z usługą transportową:
- Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”;
c) zaliczenie wydatku na zakup usługi transportowej do kosztów operacyjnych:
- Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (usługi obce) lub odpowiednie konto zespołu 5,
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”;
d) przyjęcie zapasów do magazynu:
- Wn konto 31 „Materiały” lub konto 33 „Towary” (wartość zapasów w cenie zakupu),
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.
Przeanalizujmy teraz zapisy związane ze środkiem trwałym:
1. Zakup usługi transportowej dotyczącej transportu środka trwałego:
- Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”,
- Wn konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT),
- Ma konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”.
2. Zapłata za usługę transportową:
- Wn konto 21 „Rozrachunki z dostawcami”,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”.
3. Uwzględnienie kosztu usługi transportowej w wartości początkowej środka trwałego:
- Wn konto 08 „Środki trwałe w budowie”,
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.
4. Przyjęcie środka trwałego do użytkowania:
- Wn konto 01 „Środki trwałe”,
- Ma konto 08 „Środki trwałe w budowie”.
Należy też wspomnieć, że sprzedawca ww. usług ich zbycie musi uwzględnić w swoich księgach:
1. Sprzedaż usług transportowych na podstawie wystawionej faktury:
- Wn konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”,
- Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT),
- Ma konto 70-0 „Sprzedaż usług”.
2. Koszt wytworzenia zbytych usług transportowych:
- Wn konto 70-1 „Koszt sprzedanych usług”
- Ma konto 50 „Koszty działalności podstawowej-usługowej”
3. Otrzymanie zapłaty za sprzedane usługi transportowe:
- Wn konto 13 „Rachunki bankowe”,
- Ma konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”.
4. Zaliczka na poczet wykonania usługi transportowej:
a) otrzymanie zaliczki na poczet wykonania usługi transportowej:
- Wn konto 13 „Rachunki bankowe” ,
- Ma konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”,
b) wystawienie faktury zaliczkowej:
- Wn konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”,
- Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (VAT),
- Ma konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”.
5. Ujęcie zaliczki na poczet wykonania usługi transportowej w przychodach ze sprzedaży usług (w dacie realizacji usługi transportowej):
- Wn konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
- Ma konto 70-0 „Sprzedaż usług”.
Marek Barowicz, specjalista z zakresu rachunkowości
Podstawa prawna
art. 28 i 34 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U z 2021 r. poz. 217)
Jak ująć wydatek na remonty bieżące dróg powiatowych w klasyfikacji bud żetowej? Czy powinien to być paragraf inwestycyjny czy bieżący?
Skoro pytanie dotyczy remontu (usługi remontowej), warto wspomnieć o art. 3 pkt 8 prawa budowlanego. Wskazano w nim, że przez remont należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych, niż użyto w stanie pierwotnym. Od strony formalno-prawnej remont stanowi więc usługę. Założenie to ma zaś znaczenie w kontekście doboru odpowiedniej klasyfikacji. Tu nie budzi wątpliwości dobór działu i rozdziału wydatkowego. W tym zakresie właściwe będą: dział 600 „Transport i łączność” oraz rozdział 60014 „Drogi publiczne powiatowe”.
Wątpliwości może budzić dobór paragrafu wydatkowego – z uwagi na specyfikę zadania. W tym zakresie nie może być to paragraf 605 „Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych”. Chodzi o remonty, więc tego typu zadanie trzeba powiązać z wydatkami bieżącymi. Zresztą nawet ustawodawca w opisie do par. 427 „Zakup usług remontowych” podał, że paragraf ten obejmuje wydatki na zakup usług remontowych (z wyjątkiem wydatków na zakup usług świadczonych przez osoby fizyczne, objętych par.: 401 do 403, 405, 406, 408 do 410, 417 i 434). W szczególności chodzi o:
- usługi obce o charakterze przemysłowym polegające głównie na przywracaniu wartości użytkowej wyrobów przemysłowych, m.in. usługi konserwacyjne i naprawcze wyrobów przemysłowych, np. maszyn, urządzeń.
- usługi budowlano-montażowe w zakresie remontów i konserwacji pomieszczeń i budynków, a także koszty zleconego opracowania dokumentacji oraz założeń projektowych,
- usługi w zakresie remontów dróg.
Dlatego właściwa klasyfikacja budżetowa na bieżące remonty dróg powiatowych to: dział 600, rozdział 60014 i par. 427. ©℗
Marcin Nagórek,
radca prawny
Podstawa prawna
art. 3 pkt 8 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1333; ost.zm. Dz.U. z 2021 r., poz. 784)
rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1053; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1382)
Firma zawarła umowę grupowego ubezpieczenia pracowników. Jakie powinny zostać zaewidencjonowane operacje księgowe z tym związane?
Ubezpieczenie grupowe pracowników ma charakter dobrowolny. Obejmuje ochronę zdrowia i życia pracowników oraz – ewentualnie – członków ich rodzin. Składki na ubezpieczenie grupowe pracowników mogą być pokrywane zależnie od przyjętych w danym przedsiębiorstwie ustaleń – w całości lub w części przez samych pracowników (a pracodawca pośredniczy jedynie w płatności tych składek) lub też w całości lub w części przez pracodawców oferujących tego typu świadczenie. Operacje gospodarcze związane z ubezpieczeniem grupowym na życie pracowników wymagają następujących zapisów w księgach rachunkowych pracodawcy.
► Składki na ubezpieczenie grupowe pracowników, które są pokrywane przez samych pracowników, ujmuje się:
1. Zarachowanie składek na ubezpieczenie grupowe pracowników:
- Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”,
- Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki”.
2. Uregulowanie kwoty składek na ubezpieczenie grupowe pracowników na rzecz ubezpieczyciela:
- Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki”,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”.
3. Wypłata na rzecz pracowników wynagrodzenia po jego pomniejszeniu o pobrane składki na ubezpieczenia grupowe:
- Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”.
► Składki na ubezpieczenie grupowe pracowników, które są pokrywane przez pracodawcę, ujmuje się:
1. Zarachowanie składek na ubezpieczenie grupowe pracowników opłacanych co miesiąc:
- Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia) lub odpowiednie konto zespołu 5,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”.
2. Zarachowanie składek na ubezpieczenie grupowe pracowników, opłaconych z góry za cały rok:
- Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia),
- Ma konto 24 „Pozostałe rozrachunki”;
a) przeniesienie kosztów ubezpieczenia do rozliczenia w czasie:
- Wn konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”,
- Ma konto 49 „Rozliczenie kosztów”;
b) ujęcie kosztów ubezpieczenia w bieżącym okresie rozliczeniowym:
- Wn odpowiednie konto zespołu 5,
- Ma konto 64 „Rozliczenia międzyokresowe kosztów”;
c) uregulowanie kwoty składek na ubezpieczenie grupowe pracowników na rzecz ubezpieczyciela:
- Wn konto 24 „Pozostałe rozrachunki”,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”.
3. Zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości zapłaconej za pracownika składki ubezpieczeniowej (gdy uprawnionym do otrzymania świadczenia ubezpieczeniowego jest pracownik):
- Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”,
- Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (PIT).
4. Składki ZUS od wartości zapłaconej za pracownika składki ubezpieczeniowej, pokrywane przez pracownika (gdy uprawnionym do otrzymania świadczenia ubezpieczeniowego jest pracownik):
- Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”,
- Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS).
5. Składki ZUS i składki na: fundusz pracy, fundusz solidarnościowy, fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych i fundusz emerytur pomostowych od wartości zapłaconej za pracownika składki ubezpieczeniowej, pokrywane przez pracodawcę (gdy uprawnionym do otrzymania świadczenia ubezpieczeniowego jest pracownik):
- Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia) lub odpowiednie konto zespołu 5,
- Ma konto 22 „Rozrachunki publicznoprawne” (ZUS).
6. Wypłata pracownikowi wynagrodzenia po pomniejszeniu o potrąconą zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki ZUS sfinansowane przez pracownika, naliczone od wartości zapłaconej za pracownika składki ubezpieczeniowej:
- Wn konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”,
- Ma konto 13 „Rachunki bankowe”.
Marek Barowicz,
specjalista z zakresu rachunkowości
Podstawa prawna
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U z 2021 r. poz. 217)