Subskrybuj nas na Youtube
Płatny urlop wypoczynkowy to jedno z podstawowych praw pracowniczych. Za niewykorzystany urlop należy się ekwiwalent pieniężny. W jakich sytuacjach może być wypłacony? Jaka jest wysokość ekwiwalentu? W jakim terminie pracodawca musi wypłacić pieniądze?
Kiedy przysługuje ekwiwalent za niewykorzystany urlop?
Płatny urlop to jedno z podstawowych praw pracowniczych. Zgodnie z art. 152 § 1 Kodeksu pracy, pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Co ważne, ustawodawca nie przewiduje możliwości zrzeczenia się prawa do urlopu.
– Zastępowanie urlopu ekwiwalentem pieniężnym jest zabronione, z wyjątkiem sytuacji, gdy stosunek pracy ulega rozwiązaniu lub wygaśnięciu – tłumaczy w rozmowie z "Gazetą Prawną", Anna Szwed, radca prawny w Russell Bedford Dmowski i Wspólnicy Kancelaria Adwokacka S.K.A.
Niewykorzystany urlop a zakończenie stosunku pracy
Zakończenie stosunku pracy to właśnie sytuacja, w której pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia pracownikowi ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.
Ważne
Wskazuje na to art. 171 § 2 Kodeksu pracy, który mówi, że "W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny".
Co istotne, pracodawca jest zobowiązany wypłacić ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy niezależnie od:
- rodzaju umowy o pracę,
- długości zatrudnienia,
- przyczyny zakończenia stosunku pracy.
Ekwiwalent przysługuje także w przypadku wygaśnięcia umowy o pracę na okres próbny lub na czas określony.
Jak wyjaśnia mec. Anna Szwed, ekwiwalent dotyczy zarówno bieżącego, jak i zaległego urlopu wypoczynkowego, pod warunkiem, że urlop nie został wykorzystany w naturze w okresie wypowiedzenia.
– W przypadku urlopu bieżącego, pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u pracodawcy w roku, w którym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy – tłumaczy ekspertka.
Jak oblicza się ekwiwalent za urlop?
Ekspertka wyjaśnia, że kwotę ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy oblicza się na podstawie algorytmu.
– Wysokość ekwiwalentu oblicza się na podstawie algorytmu opartego na średnim wynagrodzeniu za jedną godzinę pracy konkretnego pracownika w danym zakładzie w danym roku kalendarzowym. Chociaż jednostką miary długości urlopu wypoczynkowego jest jeden dzień, przy jego przyznawaniu przelicza się wymiar urlopu na godziny. Dlatego metoda obliczania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop dostosowana jest do ustalania jego wartości jako wielokrotności wynagrodzenia za godzinę pracy – wyjaśnia mec. Anna Szwed.
Niewykorzystany urlop – termin wypłacenia pieniędzy
Termin wypłacenia należnego ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy jest ściśle określony.
– Powinien on zostać wypłacony pracownikowi w dniu rozwiązania stosunku pracy. Prawo do ekwiwalentu staje się wymagalne z dniem rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Co istotne, ekwiwalent podlega ochronie na takich samych zasadach jak wynagrodzenie za pracę. W przypadku niewypłacenia ekwiwalentu przez pracodawcę pracownik ma prawo dochodzić swoich roszczeń przed sądem pracy – zauważa radca prawny Anna Szwed.
Ekspert: "Jest jeden wyjątek"
Nie zawsze rozwiązanie umowy o pracę lub jej wygaśnięcie zobowiązuje pracodawcę do wypłacenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.
–Jest jeden wyjątek, w którym pracodawca nie jest do tego zobowiązany, pomimo ustania stosunku pracy. Dzieje się tak, gdy strony postanowią, że pracownik wykorzysta urlop w trakcie trwania kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy– mówi mec. Szwed.
