Mam zawartą jedną umowę-zlecenie plus o dzieło. Szukałam informacji, w jaki sposób – po zmianie przepisów – jest ona oskładkowana. I nie znalazłam. Na stronach internetowych są głównie informacje o tym, jakie składki odprowadza się przy zbiegu tytułów do ubezpieczeń albo... że w pozostałych przypadkach nic się nie zmieniło – pisze pani Teresa. – Zarabiam na zleceniu 900 zł miesięcznie, a jeszcze mniej na umowę o dzieło i chciałabym wiedzieć, jak obecnie wygląda moja sytuacja.
Dla pani Teresy rzeczywiście nic się nie zmieniło. Najwięcej zmian dotyczy oskładkowania zleceń przy zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych. Taka sytuacja ma miejsce wtedy, gdy ubezpieczony pracuje na podstawie kilku umów, w jednym lub w kilku miejscach, a każda z tych umów stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych. Istotne wówczas jest, z którego zatrudnienia należy obowiązkowo zapłacić składki ZUS, a z którego dobrowolnie. Ważne jest także zawarcie zlecenia z własnym pracodawcą bądź wykonywanie go na rzecz własnego pracodawcy.
Gdy umowa-zlecenie jest jedynym tytułem do ubezpieczeń, czyli kiedy pani Teresa zarabia tylko w jednym miejscu na zleceniu, zleceniodawca (jako płatnik składek) jest zobowiązany zgłosić ją do obowiązkowych ubezpieczeń: emerytalnego, rentowego i wypadkowego.
Począwszy od 2010 r., składka wypadkowa nie zależy od tego, czy zleceniobiorca wykonuje pracę w siedzibie zleceniodawcy lub miejscu prowadzenia przez niego działalności. Dla wszystkich zleceniobiorców jest zatem obowiązkowa. Obowiązkowa jest także składka na ubezpieczenie zdrowotne. Natomiast ubezpieczeniu chorobowemu zleceniobiorcy podlegają na zasadzie dobrowolności, czyli to zatrudniony decyduje, czy chce je mieć. Ubezpieczenie chorobowe daje m.in. prawo do płatnego zwolnienia lekarskiego, a kobietom zasiłek macierzyński lub płatny urlop na leczenie chorego dziecka.
Z kolei od umowy o dzieło odprowadzana jest jedynie zaliczka na podatek dochodowy, bez żadnych składek ubezpieczeniowych ani zdrowotnych. Zatem żadna z tegorocznych nowości pani Teresy nie dotyczy.
Uwaga
Obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i rentowego przy zleceniu nie jest konieczny w stosunku do osób młodych, jeżeli są one uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, ponadpodstawowych lub studentami – do ukończenia 26 lat
Podstawa prawna
Art. 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121). Art. 66 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027). Art. 734–775 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 2014 r. poz. 121).