Poradnia BHP

Zarówno pracodawca, jak i lekarz medycyny pracy nie mogą zmusić pracownika do poddania się szczepieniom ochronnym. Odmowa powinna jednak zostać jednoznacznie potwierdzona przez pracownika na piśmie. Trzeba ją przechowywać w jego dokumentacji medycznej, prowadzonej przez placówkę medycyny pracy oraz przez pracodawcę w aktach osobowych pracownika.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (dalej: u.z.ch.z.) w celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych wśród pracowników narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych przeprowadza się zalecane szczepienia ochronne wymagane przy wykonywaniu czynności zawodowych, określonych w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z 3 stycznia 2012 r. Stosownie do postanowień art. 20 ust. 2 u.z.ch.z. pracodawca lub podmiot zlecający wykonanie prac jest obowiązany poinformować pracownika – bądź osobę mającą wykonywać pracę narażającą na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych – przed rozpoczęciem przez nią czynności zawodowych o rodzaju zalecanego szczepienia ochronnego wymaganego przy wykonywaniu tych czynności. Z kolei zgodnie z art. 20 ust. 3 u.z.ch.z., koszty przeprowadzania szczepień ochronnych oraz zakupu szczepionek ponosi pracodawca.

Uwaga! W przedstawionej sytuacji warto wskazać na treść pkt. 1 załącznika do powołanego rozporządzenia. Zgodnie z nim przy wykonywaniu czynności, w trakcie których dochodzi do kontaktu z materiałem biologicznym pochodzenia ludzkiego (krew i inne płyny ustrojowe oraz wydaliny i wydzieliny) lub sprzętem skażonym tym materiałem biologicznym, pracodawca powinien zapewnić szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Przepisy nie określają natomiast częstotliwości powtarzania takich szczepień. Wprawdzie dopiero przyjęcie ich pełnego cyklu zapewnia długotrwałą odporność przed zakażeniem, ale przeważnie wystarczy oznaczyć poziom przeciwciał w organizmie i jeśli jest on prawidłowy, to nie ma potrzeby przyjmowania dawek przypominających.

Jakie szkolenia BHP są wymagane przy pracy z pilarką

W opisanym przypadku podmiot zlecający pracę powinien ustalić okoliczności i przyczyny wypadku na zasadach określonych w przepisach rozporządzenia w sprawie trybu uznawania zdarzenia powstałego w okresie ubezpieczenia wypadkowego za wypadek przy pracy, kwalifikacji prawnej zdarzenia, wzoru karty wypadku i terminu jej sporządzenia oraz sporządzić kartę wypadku przy pracy (dalej: r.t.u.z.).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: u.u.w.) za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Ponadto zgodnie z art. 3 ust. 3 pkt 6 i 8 u.u.w. za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a także podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.

Uwaga! Zgodnie z par. 4 r.t.u.z. po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o zdarzeniu – zleceniodawca sporządza kartę wypadku.

Poszkodowany lub uprawniony do jednorazowego odszkodowania członek jego rodziny może zgłosić uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku, o czym zostają pouczeni przez podmiot sporządzający kartę wypadku.

Do karty wypadku dołącza się zapis wyjaśnień poszkodowanego i informacji uzyskanych od świadków wypadku, a także inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności dokumenty sporządzone z oględzin miejsca wypadku, inne dowody dotyczące wypadku uznane za niezbędne do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, a także uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku zgłoszone przez poszkodowanego lub uprawnionego członka rodziny.

Kartę wypadku sporządza się w trzech egzemplarzach:

• pierwszy – otrzymuje poszkodowany albo uprawniony członek rodziny,
• drugi – pozostaje u podmiotu ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku,
• trzeci – jest przekazywany do zakładu, jeżeli zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy.

Jak postępować w razie wypadku osoby zatrudnionej na podstawie umowy zlecenia

Pracownik obsługujący pilarkę powinien ukończyć szkolenie w tym zakresie bez względu na to, do czego i jak często będzie jej używał. Zgodnie z art. 237³ par. 1 kodeksu pracy (dalej: k.p.) nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bhp.

Pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bhp przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie na zasadach określonych w przepisach rozporządzenia w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Niezależnie od powyższego zgodnie z par. 21 rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej do pracy z użyciem pilarki dopuścić można wyłącznie pracowników, którzy ukończyli szkolenia z wynikiem pozytywnym.

Szkolenie, o którym mowa powyżej, obejmuje część teoretyczną i praktyczną. Część teoretyczna szkolenia obejmuje zagadnienia z zakresu:

• użytkowania i obsługi pilarki;
• technik ścinki i obalania drzew;
• technik okrzesywania i przerzynki drewna;
• bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji pilarki.

Część praktyczna szkolenia jest prowadzona w warunkach terenowych i obejmuje eksploatację pilarki, techniki ścinki, obalania drzew, okrzesywania i przerzynki drewna.

Uwaga! Osoba obsługująca pilarkę musi ukończyć odpowiednie szkolenie oraz odbyć instruktaż stanowiskowy właściwy dla danego stanowiska pracy. Częstotliwość korzystania z tego narzędzia nie ma znaczenia. Nieistotny jest również rodzaj wykonywanych prac – czy pracownik będzie za jej pomocą ścinał drzewa, przycinał krzewy czy usuwał konary.

Czy pracodawca musi zapewnić system komunikacji dla pracownika pracującego samodzielnie

Przepisy prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy, co do zasady nie zabraniają pracodawcy pozostawiania pracowników bez osoby nadzorującej ich pracę, jeśli wykonywana przez nich praca nie należy do szczególnie niebezpiecznych. W takich wypadkach nie ma również obowiązku ustalania szczególnego systemu komunikacji.

Zgodnie z art. 207 par. 2 k.p. pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W myśl art. 212 k.p. takie obowiązki (bezpośrednio, w imieniu pracodawcy) realizują osoby kierujące pracownikami, w szczególności organizując stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, a także egzekwując przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Uwaga! Przepisy bhp co do zasady nie obligują pracodawcy do zapewnienia nieprzerwanego nadzoru osoby kierującej pracownikami. Istnieją jednak pewne regulacje (np. art. 225 par. 1 k.p. lub przepisy rozdziału 6 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dalej r.o.b.h.p.), które zobowiązują pracodawcę do zapewnienia szczególnej asekuracji (tzw. prace, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby w celu asekuracji oraz prace wymagające szczególnego nadzoru osób kierujących pracownikami – prace szczególnie niebezpieczne). Dotyczy to jednak prac, przy których istnieje możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego. Wykazy zarówno jednych, jak i drugich prac określa pracodawca po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami (art. 237^11a k.p.) z tym jednak zastrzeżeniem, że niektóre rodzaje prac szczególnie niebezpiecznych zostały określone odgórnie w rozdziale 6 r.o.b.h.p. (m.in. prace na wysokości, prace rozbiórkowe, prace w niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych itp.). ©℗