IV Międzynarodowy Kongres Kultura Miasta Regeneracyjnego odbył się w sercu kultury Łódzkiej - EC1. To tam 14-15 maja 2024 spotkało się aż 1000 uczestniczek i uczestników oraz 136 wybitnych przedstawicielek i przedstawicieli kultury, instytucji publicznych z Polski, Włoch, Niemiec, Holandii, USA. Dyskutowano na temat współczesnych wyzwań związanych z regeneracją miast i rozwojem kultury miejskiej.
Przez dwa dni tematy miejskie i kulturalne przenikały się nawzajem uwzględniając kwestie biznesowe, architektoniczne i społeczne. “Miasta de facto są tylko atrapami. Dużo się mówi o tym, żeby projektować miasta, również te obszary rewitalizacji czy regeneracji wspólnie z mieszkańcami, nie tylko jako beneficjentami obecnych rozwiązań, ale wspólnego projektowania przyszłości. Ono musi być kolektywne, oparte na empatii, na ideach solidaryzmu społecznego – jednej z najważniejszych obietnic agendy zrównoważonego rozwoju, czyli nikogo nie zostawiać z tyłu" - mówi dyrektor Narodowego Centrum Kultury w Warszawie, Robert Piaskowski.
“Miasto to organizm, a każdy z nich zbudowany jest z komórek” - tak o mieście powiedziała dr Agnieszka Orankiewicz z Uniwersytetu Łódzkiego podczas wystąpienia Kulturowe uwarunkowania „paradygmatu miasta regeneratywnego, zaznaczając, że aby zrozumieć miasto regeneratywne musimy wrócić do korzeni i biologii: “To komórki są nośnikiem informacji dla organizmu. Dla społeczeństwa takim nośnikiem informacji jest kultura, która kształtuje wartości i jest przyczyną działalności człowieka”. - mówi dr Agnieszka Orankiewicz.
Ważne jest uspołecznienie kultury
To proces w którym kultura staje się dostępna i angażująca dla wszystkich warstw społeczeństwa, stając się integralną częścią życia społecznego. Promowanie tej idei ma ogromne znaczenie dla budowania wspólnoty, integracji społecznej oraz podnoszenia jakości życia mieszkańców. ,,Świat lepszym czynią artyści. Narzędziami do budowania tych wspólnot jest właśnie kultura.” - powiedział Michał Rydzewski - Zastępca Dyrektora ds. Profesjonalizacji i Wsparcia Sektora Kultury oraz Stypendiów z Narodowego Centrum Kultury, podczas sesji Finansowanie Kultury. To wystąpienie podczas którego poruszono wiele istotnych wątków skłaniających do refleksji na temat kapitału kulturowego Polski. “Najważniejszy jest cel, na który wydaje się finanse. Kultura to zestaw naczyń połączonych, więc jednocześnie musimy inwestować w publiczność, kształtowanie artystów i przestrzeń materialną, w której jedni i drudzy się spotykają. Proporcje w tej materii są kluczowe.” - mówi Bogdan Zdrojewski - Przewodniczący Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. W tym wszystkim należy mieć na uwadze istotną rolę artystów, którzy tę kulturę tworzą. “Brakuje nam postawy polityków, która docenia rolę kultury i artystów, bez których by tej całej zabawy nie było” - podkreślił Tomasz Lipiński - Wiceprzewodniczący Rady Fundacji Music Export Poland, autor piosenek.
Czy ikony są potrzebne miastom?
Podczas okrągłego stołu - „Ikony” architektury w procesie odnowy miast – lekcja dla miasta; słowo “Ikony” nabrało nowego znaczenia. “To nie tylko znaczące budowle czy historyczne obiekty, ale także projekty urbanistyczne, które stanowią o charakterze i tożsamości miasta. Jeśli mówimy o miastach to miasto jest pewnym produktem, a ikony sprzyjają prawnym pozycjonowaniu marki miasta” - powiedziała dr inż. arch. Joanna Matuszewska z Politechniki Łódzkiej. Ikony nadają znaczenie ekskluzywności danemu miejscu, stanowią elementy emocjonalne takie, które wzbudzają szczęście, są podziwiane i opowiadają historię - każdy mieszkaniec chce mieć coś wyjątkowego w swoim otoczeniu. To one wpływają na tożsamość miasta.
Jak kultura łączy się z miastem regeneracyjnym?
Kultura odgrywa kluczową rolę w procesie regeneracji miast, wpływając na ich rozwój społeczny, ekonomiczny i przestrzenny. “Dyskutując o regeneracji mówimy o zmianie społecznej, mówimy o rozwoju, zmianie kulturowej, bez której nie ma zmiany społecznej. Regeneracja ma połączyć bioróżnorodność ze zdolnością do równowagi energetycznej ze zdolnością do bycia wspólnotą, do umiejętnością do tworzenia obiegu gospodarczego.” - podsumował prof. dr hab. Jerzy Hausner – Przewodniczący Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, Fundacja GAP; Przewodniczący Rady Programowej Kongresu Regeneracja Miast.
“Kongres wskazuje ścieżki, którymi powinniśmy kroczyć w dziedzinie regeneracji miast. Wiemy, jak ważna jest kultura w życiu społeczeństw. Wszystkie działania, które realizujemy w ramach rewitalizacji miasta, mają kulturę wpisaną w swoje DNA, bo bez rozwoju kultury trudno byłoby mówić o dalszym intensywnym rozwoju Łodzi. Kultura jest tym narzędziem i inspiracją, która daje nam tę szansę" - powiedziała w swoim wystąpieniu prezydent Łodzi Hanna Zdanowska.
Kultura stanowi nieodłącznym elementem procesu regeneracji miast, który nie tylko przywraca życie i energię do zaniedbanych obszarów, ale także kreuje przestrzenie, w których mieszkańcy mogą czerpać radość, inspirację i poczucie przynależności.
______________________________________
Cykl Kongresowy Regeneracja Miast to wydarzenia poruszające tematykę regeneracji i zrównoważonego rozwoju miast, organizowane przez ruch intelektualno-społeczny Open Eyes Economy i Miasto Łódź. Temat kultury powróci do nas już w listopadzie podczas Open Eyes Art Festiwal (OEAF). To cykl wydarzeń artystycznych będący komplementarną częścią Kongresu Open Eyes Economy Summit (OEES), który odbędzie się już 19-20 listopada 2024 roku w Krakowie.