Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 5 prawa budowlanego (dalej: p.b.) bez pozwolenia na budowę i bez zgłoszenia można realizować jedynie stanowiska postojowe dla samochodów osobowych do 10 miejsc włącznie (z wyjątkiem lokalizacji na obszarze Natura 2000). W przypadku parkingu na 20 pojazdów będzie konieczne już uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę (art. 28 p.b.). Takie stanowisko potwierdził m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 14 stycznia 2022 r. (sygn. akt IV SA/Po 999/21). Uznał, że plac dla ponad 10 samochodów należy traktować jako obiekt budowlany wymagający pełnego reżimu prawnego.

Zgodnie z art. 710 i nast. kodeksu cywilnego (dalej: k.c.) gmina (jest w tym przypadku użyczającym) może zezwolić przedsiębiorcy na bezpłatne korzystanie z nieruchomości przez czas oznaczony lub nieoznaczony. Co do zasady, biorący w użyczenie ponosi zwykłe koszty utrzymania nieruchomości, a w przypadku większych nakładów stosuje się przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia (art. 713 k.c.).

Gmina gospodaruje mieniem komunalnym na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Może je sprzedawać, oddawać w najem, dzierżawę, użytkowanie wieczyste czy właśnie w użyczenie.

Uwaga! Decyzja o zawarciu umowy użyczenia należy w praktyce do organu wykonawczego gminy – wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Warto przy tym pamiętać, że gmina kieruje się zasadą gospodarności i interesem lokalnej społeczności. Dlatego przy rozpatrywaniu wniosku przedsiębiorcy znaczenie będzie miało to, czy planowana inwestycja (parking) służy także mieszkańcom, a nie wyłącznie celom prywatnym.

Przedsiębiorca może zatem wystąpić do gminy z wnioskiem o oddanie działki w użyczenie. Argumentem przemawiającym za pozytywnym rozpatrzeniem sprawy będzie wskazanie, że parking służy mieszkańcom i odciąża budżet gminy, bo inwestycja zostanie sfinansowana ze środków prywatnych. Podsumowując, przedsiębiorca może ubiegać się o bezpłatne użyczenie nieruchomości gminnej w celu urządzenia parkingu. Musi jednak:

  • uzyskać od gminy zgodę na użyczenie (to decyzja uznaniowa),
  • przygotować projekt i uzyskać pozwolenie na budowę (ze względu na 20 miejsc postojowych),
  • sfinansować inwestycję z własnych środków, co może być argumentem na plus w rozmowach z gminą.©℗

Podstawa prawna

Podstawa prawna

• art. 28 ust. 1–2, art. 29 ust. 2 pkt 5 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 418)

• art. 710, art. 713 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071)

• art. 13 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1145, ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1881)