Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) prowadzi prace nad konkursem dotyczącym rezerwacji częstotliwości dla ogólnopolskiego piątego multipleksu (MUX-5) naziemnej telewizji cyfrowej (NTC). Zgodnie z art. 68 ust. 2 ustawy – Prawo komunikacji elektronicznej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1221 – PKE) prezes UKE dokonuje rezerwacji częstotliwości na cele rozprowadzania lub rozpowszechniania programów radiofonicznych lub telewizyjnych w porozumieniu z przewodniczącym Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT).

Zainteresowanie jest duże

Przewodniczący KRRiT przedłożył niedawno do konsultacji społecznych plany dotyczące sposobu zagospodarowania zasobów wolnych częstotliwości MUX-5 NTC. Ponieważ okazało się, że zainteresowanie na rynku przekracza dostępne zasoby częstotliwości, podmiot, dla którego zostanie dokonana rezerwacja częstotliwości, zostanie wyłoniony w drodze postępowania selekcyjnego w postaci konkursu (art. 104 ust. 3 pkt 1 PKE).

Prezes UKE dokonuje w postępowaniu konkursowym wyboru oferty w oparciu o kryteria, które określa art. 117 ust. 4 PKE. Tymi kryteriami są:

1) zachowanie warunków konkurencji;

2) inne niż określone w pkt 1 obiektywne kryteria, jeżeli zostały zamieszczone w dokumentacji.

Kryterium zachowania warunków konkurencji jest warunkiem obligatoryjnym, w przeciwieństwie do innych kryteriów, które mogą być jeszcze ustalone przez prezesa UKE. Dokumentacja postępowania konkursowego powinna określać liczbę punktów, które można uzyskać w wyniku oceny wpływu na konkurencję, jaki miałoby dokonanie rezerwacji na rzecz konkretnego podmiotu. Prezes UKE określa także w dokumentacji sposób dokonywania oceny za pomocą kryterium konkurencyjności. Jeśli w dokumentacji konkursowej zostanie określone więcej niż jedno kryterium oceny ofert, prezes UKE wskazuje, które kryterium jest najistotniejsze, mając na uwadze cele polityki regulacyjnej (art. 412 ust. 2 PKE) i stan konkurencji na rynku (art. 117 ust. 5 PKE).

Warunki konkurencji

Pojęcie zachowania warunków konkurencji nie jest zdefiniowane w art. 117 PKE. Przyjmuje się, że celem tego kryterium jest co najmniej zachowanie takich warunków konkurencji, jakie występowały przed przeprowadzeniem postępowania. W sprawie oceny zachowania warunków konkurencji pomocą dla prezesa UKE może być zasięgnięcie opinii prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) – art. 117 ust. 6 PKE.

Zgodnie z art. 412 ust. 2 pkt 1 lit. b-e PKE prezes UKE, jako organ regulacyjny, powinien wspierać konkurencję, w tym konkurencję opartą na infrastrukturze. Powinno się to odbywać w szczególności poprzez zapobieganie zniekształcaniu lub ograniczaniu konkurencji na rynku komunikacji elektronicznej, w tym przez nakładanie obowiązków regulacyjnych tylko w zakresie koniecznym do zagwarantowania skutecznej i równoważnej konkurencji, efektywne inwestowanie w infrastrukturę oraz promocję technologii innowacyjnych, zapewnienie przewidywalności regulacyjnej oraz uwzględnianie ryzyka inwestycyjnego. Prezes UKE powinien także wspierać efektywne wykorzystanie częstotliwości oraz zarządzanie nimi, w tym promowanie długoterminowych inwestycji przez zapewnienie przewidywalności i spójności podczas ich dokonywania (art. 412 ust. 2 pkt 3 lit. c PKE).

Wśród celów regulacyjnych w zakresie zachowania warunków konkurencji wskazane jest wspieranie konkurencji opartej na infrastrukturze. Powinno być więc uwzględniane i odpowiednio oceniane, czy podmiot, który uzyska częstotliwości, zagwarantuje powstanie deklarowanej sieci multipleksu. Powinno być także badane, czy przyznane częstotliwości będą zarządzane i wykorzystywane efektywnie. Należy uwzględniać również dotychczasowe doświadczenie w wykorzystywaniu tego rodzaju częstotliwości. Należy w związku z tym ocenić, czy podmiot zarządzający tymi częstotliwościami zapewni powstanie wysokiej jakości sieci multipleksu, gwarantującej wysoki poziom świadczonych usług i dotrzymanie zawieranych umów w zakresie poziomu dostarczanych usług (Service Level Agreement – SLA).

Inne kryteria nie mogą być ważniejsze

Prezes UKE wskazuje najistotniejsze kryterium oceny ofert, mając na uwadze cele polityki regulacyjnej i stan konkurencji na rynku (art. 117 PKE ust. 5 PKE). Ustalając inne kryteria, w tym te najważniejsze, nie może więc pomijać wskazanych wcześniej celów regulacyjnych (art. 412 ust. 2 PKE). Wprowadzanie i ustalanie innych kryteriów, poza obligatoryjnym kryterium ustawowym, nie może prowadzić do marginalizacji znaczenia kryterium ustawowego i celów regulacyjnych. Sytuacja taka mogłaby wystąpić, gdyby poprzez wprowadzenie kryterium dodatkowego nastąpiło określenie takiej liczby punktów, przykładowo dla podmiotów niebędących dotychczas operatorami technicznymi multipleksów ogólnopolskich NTC, które prowadziłoby do minimalizacji znaczenia wskazanego wcześniej kryterium i celów. Kryteria preferujące oferentów bez doświadczenia stwarzają poważne ryzyko dla powstania sieci multipleksu, a tym samym realizacji celów organizowanego konkursu.

Dotychczas stosowane było w praktyce kryterium wartości zadeklarowanej kwoty opłaty za rezerwację częstotliwości. Kryterium to powinno być utrzymane. Należy je uznać za ważne, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w liczbie przyznawanych punktów, gdyż pozwala ocenić sytuację oferenta, a ponadto kwota ta stanowi przychód Skarbu Państwa. Sprzedawane są dobra nieodnawialne w postaci częstotliwości. Kalkulacja ich ceny powinna to uwzględniać, w szczególności w obecnej sytuacji budżetowej państwa.

Przyjęcie innego modelu rozdysponowania częstotliwości, nieuwzględniającego wskazanych kryteriów oceny, nie będzie sprzyjać rozwojowi konkurencji na rynku medialnym i służyć celom regulacyjnym. ©℗