Przepisy regulujące amatorskie poszukiwanie cennych artefaktów pozostaną niezmienione do 2027 r. – przewiduje projekt przygotowywany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Poszukiwacze skarbów obawiali się tego.

W 2023 r. do ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1292 ze zm.) wprowadzono ułatwienia w prowadzeniu amatorskich poszukiwaniach cennych artefaktów. Wydawane przez konserwatorów zabytków pozwolenia zastąpiły zgłoszenia, których poszukiwacze mieli dokonywać za pomocą aplikacji. Konserwatorzy nie mogliby wnieść sprzeciwu wobec tych zgłoszeń. Nowelizacja z 2023 r. określiła też kategorie obszarów, które ze względu na swoje znaczenie historyczne są objęte zakazem prowadzenia poszukiwań. Złamanie zakazu jest traktowane jak przestępstwo zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Podobnie jak niedopełnienie obowiązku zgłoszenia poszukiwań.

Przepisy te miały wejść w życie 1 maja 2024 r., ale z uwagi na nieprzygotowanie przez resort kultury aplikacji (powodem było niezabezpieczenie na ten cel pieniędzy w budżecie) termin ten został przesunięty na 1 maja 2025 r. Po zmianie władzy posłowie obecnej koalicji rządzącej byli zdania, że regulacje uchwalone przez ich poprzedników należy uchylić. Obawiając się, że prezydent zawetuje uchylenie ustawy, ostatecznie postanowili jedynie wydłużyć o rok jej vacatio legis. Ten czas resort kultury miało wykorzystać na przygotowanie aplikacji, choć jego przedstawiciele uprzedzali, że wskazany w przepisach okres jest zbyt krótki. Teraz się to potwierdziło, dlatego MKiDN chce wydłużyć vacatio legis nowelizacji z 2023 r. do 1 stycznia 2027 r. ©℗