Ponad 20 europejskich organizacji twórców i wydawców zwróciło się do europosłów, komisarzy Unii Europejskiej oraz państw członkowskich Wspólnoty w sprawie wdrożenia przepisów rozporządzenia 2024/1689 – Akt o sztucznej inteligencji (AI Act).

Chodzi o to, aby umożliwić egzekwowanie praw autorskich na etapie pozyskiwania i kopiowania utworów w celu szkolenia modeli sztucznej inteligencji.

Apel podpisały m.in.: Europejskie Stowarzyszenie Wydawców Gazet (ENPA), Europejskie Stowarzyszenie Mediów Magazynowych (EMMA) oraz Europejska Federacja Dziennikarzy (EFJ). Sygnatariusze listu podkreślają znaczenie branży kreatywnej dla różnorodności kulturowej i wolności słowa w UE. Przypominają, że europejski sektor kultury i sektor kreatywny (Cultural and Creative Industries – CCI) zatrudnia ponad 12,9 mln osób i wytwarza 6,9 proc. unijnego PKB.

„Mamy jednak do czynienia ze szkodliwą sytuacją, w której firmy zajmujące się generatywną sztuczną inteligencją pobierają nasze treści bez zezwolenia na skalę przemysłową w celu opracowania swoich modeli sztucznej inteligencji” – stwierdzają organizacje branżowe. Jak dodają, działania tych firm „skutkują nielegalnymi korzyściami handlowymi i nieuczciwą przewagą konkurencyjną dla ich modeli, usług i produktów AI, z naruszeniem europejskich praw autorskich”.

W trwających obecnie pracach nad aktami wykonawczymi i przepisami tworzącymi ramy do stosowania AI Act w państwach członkowskich autorzy listu widzą okazję „do zajęcia się takimi nadużyciami i zapewnienia odpowiedzialności w branży sztucznej inteligencji”. Uważają, że stosowanie AI Act powinno doprowadzić do stworzenia „zdrowego i zrównoważonego rynku”, zachęcającego „do odpowiedzialnych innowacji w zakresie sztucznej inteligencji”, zgodnego „z podstawowymi zasadami uczciwej konkurencji rynkowej”. Powinno też zapewniać wynagrodzenia dla twórców i podmiotów praw autorskich oraz zabezpieczać ich przed nieuprawnionym korzystaniem z utworów.

RPO upomina się 
o możliwość składania papierowych wniosków
RPO upomina się 
o możliwość składania papierowych wniosków

Zobacz również

Organizacje branży kreatywnej wskazują, że aby tak się stało, zasady przewidziane w akcie o sztucznej inteligencji muszą mieć realne znaczenie. Chodzi tu przede wszystkim o obowiązki określone w art. 53 unijnego rozporządzenia. Zgodnie z nim dostawcy modeli AI ogólnego przeznaczenia (GPAI) muszą m.in. sporządzać i podawać do wiadomości publicznej wystarczająco szczegółowe streszczenia na temat treści wykorzystanych do trenowania danego modelu. AI Act nakazuje im też wprowadzić politykę służącą zapewnieniu zgodności z prawem Unii dotyczącym prawa autorskiego i praw pokrewnych.

Przygotowując przepisy AI Act, Europejski Urząd ds. Sztucznej Inteligencji od sierpnia do września prowadził konsultacje dotyczące GPAI. Ich wyniki zostaną wykorzystane przy tworzeniu pierwszego ogólnego kodeksu praktyk w zakresie sztucznej inteligencji. Przestrzeganie kodeksu praktyk będzie dla dostawców modeli AI ogólnego przeznaczenia sposobem na wykazanie, że spełniają oni obowiązki wynikające z AI Act.©℗