Ustawa AML: co pokazało badanie biur rachunkowych

Świadomość istnienia obowiązków wynikających z tzw. ustawy AML jest wysoka wśród pracowników biur rachunkowych. Niektóre szczegółowe kwestie bywają jednak wyzwaniem – wynika z badania przeprowadzonego przez Infor i Apfino.pl

Na Infor.pl pracownicy biur rachunkowych oraz inni zainteresowani mogą znaleźć specjalną sekcję AML (Anti-Money Laundering), z tekstami oraz materiałami wideo poświęconymi ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, a także niektórym innym wątkom związanym z tym tematem. Został przeprowadzony również quiz, adresowany do biur rachunkowych, który pozwalał sprawdzić swoją wiedzę. Oto jego wyniki.

Biorący udział w quizie mieli świadomość, że ustawa AML obejmuje każde biuro rachunkowe, bez względu na wielkość i zakres prowadzonej działalności. Jak komentuje Paulina Powązka, Product Manager Comarch Apfino, z rozmów bezpośrednich z biurami rachunkowymi wynika, że szczególnie ważne jest budowanie tej świadomości wśród mniejszych biur.

Pierwsza trudność w quizie pojawiła się natomiast przy pytaniu o to, czy biuro rachunkowe musi mieć wewnętrzną procedurę AML. Prawidłowo – dotyczy to wszystkich biur – odpowiedziało niecałe 65 proc. pytanych. Jak zauważa Paulina Powązka, procedura ta jest pewnym fundamentem, w ten sposób biuro definiuje swój sposób postępowania. Świadomi takiej procedury powinni być więc wszyscy księgowi pracujący w biurze. Warto zadbać o znajomość procedury AML w biurze, jak o szczegółową wiedzę wśród pracowników.

Kolejne pytanie, gdzie odsetek prawidłowych odpowiedzi był bardzo podobny, sięgnął bowiem 67 proc., dotyczyło tego, jakie obowiązki nakłada ustawa o AML na biura rachunkowe. Katalog jest szeroki, w prawidłowej odpowiedzi wymieniono: identyfikację i ocenę ryzyka własnej działalności, opracowanie i wdrożenie wewnętrznej procedury AML, identyfikację, weryfikację oraz ocenę ryzyka klienta, ustalenie beneficjenta rzeczywistego, ustalenie statusu PEP (Politically Exposed Person, osób zajmujących eksponowane stanowiska polityczne) klienta i beneficjenta rzeczywistego, weryfikację na listach sankcyjnych, monitoring transakcji, procedurę anonimowego zgłaszania naruszeń, raportowanie do generalnego inspektora informacji finansowej, przechowywanie dokumentacji, szkolenia.

Prawidłowe wskazania, 82 proc., zdominowały odpowiedź na kolejne pytanie: „Czy w każdym biurze rachunkowym powinna być wyznaczona osoba odpowiedzialna za wykonywanie obowiązków w zakresie AML?”. Brzmi ona „Tak, z wyjątkiem biur rachunkowych prowadzonych w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, w których osobą odpowiedzialną jest zawsze osoba prowadząca JDG”. Niemniej jednak trzeba odnotować, że prawie co piąty rozwiązujący quiz wskazał inaczej.

Jak podkreśla Paulina Powązka, ważne jest, aby taka osoba dysponowała właściwymi narzędziami pozwalającymi wywiązać się z powierzonego zadania. Duża część obowiązków, jak identyfikacja i weryfikacja oraz ocena ryzyka, jest dość pracochłonna, warto więc zastosować odpowiednie narzędzia zaprojektowane tak, żeby oszczędzać czas księgowym.

Wśród kwestii, która nie sprawiła kłopotu, było pytanie „Czy biuro rachunkowe ma obowiązek dokonywania oceny ryzyka AML w odniesieniu do klienta?”. Prawidłową odpowiedź „Tak, zarówno przed zawarciem umowy, jak i w trakcie jej obowiązywania”, zaznaczyli wszyscy biorący udział w quizie. Natomiast w przypadku pytania „Czy zawierając umowę z klientem, biuro rachunkowe ma obowiązek zastosować wszystkie środki bezpieczeństwa wymagane ustawą AML?” padło 11 proc. odpowiedzi nieprawidłowych (89 proc. wskazań na „tak”).

Pytanie, które sprawiło największy kłopot uczestnikom quizu, brzmiało: „Czy biuro rachunkowe ma obowiązek zawiadomienia Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o wykryciu nietypowych lub podejrzanych transakcji klienta?”. Tu padło tylko 38 proc. prawidłowych odpowiedzi: „Tak, ale po podjęciu próby wyjaśnienia sprawy z klientem”. Warto dodać, że jest to jeden z newralgicznych obowiązków wynikających z ustawy AML: wykrycie nietypowej czy podejrzanej transakcji, skontaktowanie się z klientem czy wreszcie zawiadomienie GIIF, mające dość skomplikowany charakter.

Ostatnie pytanie dotyczyło kar finansowych. 75 proc. odpowiadających udzieliło prawidłowej odpowiedzi na pytanie „Czy za nieprzestrzeganie obowiązków nałożonych przepisami AML grożą kary finansowe?”, czyli „Tak, za naruszenie obowiązków w zakresie AML grożą finansowe kary administracyjne”, 25 proc. uznało, że mogą one dotyczyć tylko biur prowadzących księgi rachunkowe.

Badanie zostało wykonane w dniach 20–30 maja wśród użytkowników serwisu infor.pl, n=222.

Partner