Europejski portfel cyfrowy zmieni mObywatela

Rada Unii Europejskiej przyjęła ramy prawne europejskiej tożsamości cyfrowej – tj. regulację nowelizującą rozporządzenie 910/2014..

Nowe przepisy – tzw. rozporządzenie eIDAS 2 – wejdą w życie 20 dni po ich publikacji w Dzienniku Urzędowym UE, co ma nastąpić w najbliższych tygodniach. Umożliwią one obywatelom UE i przedsiębiorstwom identyfikację i uwierzytelnianie się w internecie na terenie całej Wspólnoty. Spowodują też zmiany w mObywatelu.

Do 2026 r. każde państwo członkowskie będzie musiało udostępnić swoim obywatelom tzw. portfel tożsamości cyfrowej (eID) i akceptować analogiczne narzędzia wydane w innych krajach UE. Tego typu portfele będą mogły łączyć krajowe dokumenty tożsamości z innymi usługami – np. prawem jazdy, potwierdzeniem kwalifikacji zawodowych itp. Obywatele Unii będą mogli łatwo udowodnić swoją tożsamość i udostępniać dokumenty elektroniczne z eID za pomocą telefonu komórkowego. To umożliwi dostęp do usług świadczonych przez internet bez konieczności stosowania metod osobistej identyfikacji lub zbędnego przekazywania danych osobowych.

Za pomocą eID będzie można w dowolnym kraju Unii np. złożyć wniosek o wydanie aktu urodzenia, zgłosić zmianę adresu czy otworzyć rachunek bankowy. Na podstawie europejskiej wersji mObywatela wynajmiemy samochód, zameldujemy się w hotelu lub złożymy deklarację podatkową. Cyfrowy portfel przyda się też np. przy korzystaniu z usług e-zdrowia.

– Dzięki temu, że główny nacisk położono na potrzeby obywateli, rozporządzenie o europejskiej tożsamości cyfrowej znacznie poprawia i upraszcza dostęp do usług publicznych w internecie – podkreśla Mathieu Michel, belgijski sekretarz stanu ds. cyfryzacji.

Cyfrowy portfel

Korzystanie z cyfrowego portfela będzie dobrowolne. W rozporządzeniu eIDAS 2 znalazły się rozwiązania zapewniające, by osoby, które się nie zdecydują na eID, nie były dyskryminowane. Nowa regulacja gwarantuje też, że wydanie, stosowanie i unieważnienie europejskiego dokumentu będzie dla osób fizycznych bezpłatne.

Regulacja przewiduje ponadto wprowadzenie dla użytkowników opisywanego narzędzia bezpłatnych kwalifikowanych podpisów elektronicznych. Będą one miały taką samą moc prawną jak podpis odręczny.

Nowe rozwiązanie ma także zapewniać bezpieczeństwo danych. Przewidziano, że użytkownicy eID będą mogli sprawować kontrolę nad swoimi danymi osobowymi za pośrednictwem panelu prywatności. Zgodnie z RODO będą mogli m.in. zażądać usunięcia swoich danych.

Rozporządzenie eIDAS 2 zapewnia także interakcję między portfelami różnych użytkowników. Jak tłumaczy Ministerstwo Cyfryzacji, regulacja będzie miała wpływ na wiele kwestii dotyczących usług publicznych online, rejestrów państwowych i identyfikacji elektronicznej, w tym najpewniej także na aplikację mObywatel. „Należy spodziewać się także związanych z tym zmian legislacyjnych” – informuje nas MC.

Jakie to będą zmiany, na razie nie wiadomo. „Państwa członkowskie czekają jeszcze na akty wykonawcze do rozporządzenia, w których Komisja Europejska ustanowi specyfikacje i procedury w odniesieniu do konkretnych przepisów rozporządzenia” – wyjaśnia MC.

Na przyjęcie części aktów wykonawczych Komisja będzie miała 6 miesięcy od wejścia w życie rozporządzenia, a na przyjęcie pozostałych – 12 miesięcy. W pierwszej grupie będą regulacje, które określą specyfikacje techniczne dotyczące budowy i funkcjonowania europejskiego portfela cyfrowego, jego wymagań bezpieczeństwa i certyfikacji. „Dopiero po zapoznaniu się z tymi aktami będzie możliwe podjęcie przez ministra cyfryzacji ostatecznych decyzji w zakresie wprowadzania modyfikacji do mObywatela i wdrażania wymogów wynikających z rozporządzenia eIDAS 2” – zaznacza biuro prasowe resortu.

Obecnie ministerstwo prowadzi w tym zakresie analizy i prace przygotowawcze. Eksperci z resortu i Centralnego Ośrodka Informatyki biorą też udział w unijnych projektach testowania wybranych przypadków użycia eID i pracach grup roboczych wspierających Komisję w przygotowywaniu specyfikacji technicznych dla cyfrowych portfeli.©℗