Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości ma zapobiec wyłudzaniu kredytów przy użyciu wykradzionych danych oraz oszustwom „na wnuczka” i „na policjanta”.

• Będzie trudniej wyłudzić kredyt

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości ma zapobiec wyłudzaniu kredytów przy użyciu wykradzionych danych oraz oszustwom „na wnuczka” i „na policjanta”. Każdy obywatel będzie mógł zastrzec swój numer PESEL w specjalnym rejestrze, a bank, firma pożyczkowa, telekomunikacyjna czy notariusz będą musieli to sprawdzić przed podpisaniem umowy.

Przy wypłatach gotówkowych przekraczających trzykrotność minimalnej płacy z rachunku osoby z zastrzeżonym numerem PESEL środki będą wstrzymywane na 12 godzin – co utrudni wyłudzenia „na wnuczka”. RUT

• Tańsze mieszkania na wynajem

Przyjęta przez Sejm nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami czeka już tylko na podpis prezydenta. Dzięki niej gminy mają dostać pieniądze na dzierżawę mieszkań od prywatnych właścicieli, by potem, za czynsz niższy niż rynkowy, wynajmować je swoim mieszkańcom.

Choć już od 12 lat gminy mogą tworzyć społeczne agencje najmu i poprzez nie wydzierżawiać lokale mieszkalne od prywatnych osób, to jednak tego nie robią. Powodem jest brak pieniędzy. Ma to zmienić przyjęta ustawa. Pieniądze mają wystarczyć na utworzenie SAN-u i wydzierżawienie, na początek, ok. 30 lokali, a także na rezerwę, z której gminy będą w stanie płacić właścicielowi mieszkania czynsz, gdyby najemca zalegał z opłatą.

Dodatkowo SAN-y będą mogły się starać o kredyt z BGK na sfinansowanie remontów wydzierżawionych lokali. Wynajmującymi mają być osoby bez mieszkania na terenie gminy, z zarobkami za dużymi na lokal komunalny, a zbyt małymi, by wynająć mieszkanie na rynku. JP

• Zagraniczne firmy zgłoszą delegowanie kierowców

Sejm określił zasady delegowania kierowców dla firm transportowych z innych państw. Ustawa o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym przewiduje, że podstawowym obowiązkiem przewoźnika drogowego delegującego kierowcę na terytorium RP będzie (poza zapewnieniem kierowcy odpowiednich warunków zatrudnienia) zgłoszenie faktu delegowania drogą elektroniczną. Oprócz tego kierowca podczas wykonywania przewozu będzie miał obowiązek mieć określone dokumenty w postaci papierowej lub elektronicznej. Przepisy dotyczące delegowania będą stosowane zarówno do firm, mających swoje siedziby w państwach członkowskich UE, jak i spoza Wspólnoty. PSz

• Nagrody dla orzekających

Sędziowie sądów powszechnych, Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego, a także asesorzy i referendarze sądowi otrzymają dodatkowe, jednorazowe wynagrodzenie – wynika z nowelizacji ustawy bud żetowej na rok 2023. Świadczenie to ma wynieść „3,2 proc. kwoty stanowiącej 5/8 sumy wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatków: stażowego i funkcyjnego należnych od dnia 1 stycznia do dnia 31 sierpnia 2023 r.”, co daje ok. 1,5 tys. zł.

Przyznaniu dodatkowego świadczenia sprzeciwiły się wszystkie największe stowarzyszenia sędziowskie, twierdząc, że w ten sposób władze próbują uwikłać sędziów w kampanię wyborczą. MK

• Nowa definicja szpiegostwa

Dolna granica kary więzienia za szpiegostwo zostanie podwyższona z roku do pięciu lat, a do ośmiu w przypadku funkcjonariuszy publicznych czy terytorialsów. Natomiast maksymalna kara wzrośnie z 10 do 30 lat. Za działalność na rzecz obcego wywiadu będzie grozić od ośmiu, a nie jak obecnie – trzech lat pozbawienia wolności (kara maksymalna również zostanie zwiększona z 15 do 30 lat). Karalne ma być już samo zgłoszenie gotowości działania na rzecz obcych służb (od ośmiu lat). Zmieni się również definicja szpiegostwa, która w myśl nowych przepisów obejmie również takie działania jak dezinformacja, polegająca na rozpowszechnianiu nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji, mając na celu wywołanie poważnych zakłóceń w ustroju lub gospodarce. Nowelizacja kodeksu karnego ma wejść w życie po 14 dniach, a w zakresie sankcji 1 października br. PSz

• Rządowe serwerownie bez przetargu

Ustawa o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie Krajowego Centrum Przetwarzania Danych (KCPD) ułatwi budowę serwerowni obsługujących administrację publiczną. Sejmowa większość odrzuciła w piątek poprawki Senatu, który chciał usunąć zapisy przewidujące dla zamówień związanych z przygotowaniem i realizacją tych inwestycji specjalną procedurę, z wyłączeniem stosowania przepisów o zamówieniach publicznych.

Na pierwszym etapie, do II kw. 2026 r., mają powstać trzy centra danych, o powierzchni ok. 2 tys. mkw. każde. Wszystkie znajdą się w woj. mazowieckim. Mają być w dużej części zasilane z odnawialnych źródeł energii. RUT

• Zachęta dla zielonej energii

Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii ma za zadanie implementować unijną dyrektywę 2018/2001, która promuje ekologiczne metody pozyskiwania ciepła. Dzięki nowym regulacjom zwiększy się wytwarzanie biometanu. Jego producenci zyskają pewność przyłączenia do sieci gazowej. Będą musieli jednak zarejestrować swoją działalność w Urzędzie Regulacji Energetyki.

Do rozwoju OZE mają się przyczynić także klastry energii, czyli specjalne porozumienia zawierane przez małych i średnich przedsiębiorców oraz samorządy. Będą one gwarantem samowystarczalności energetycznej na szczeblu lokalnym. Przewidziano także wsparcie państwa dla tych, którzy w godzinach szczytu odciążą głównego dystrybutora prądu. AP ©℗

• 500+ wzrośnie do 800+

Od 1 stycznia 2024 r. kwota świadczenia wychowawczego wzrośnie z 500 zł do 800 zł miesięcznie. Podwyżkę przewiduje ustawa o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, którą Sejm uchwalił na ostatnim posiedzeniu. Posłowie opozycji zgłosili do niej kilka poprawek, które zakładały m.in. szybszą podwyżkę świadczenia (od 1 czerwca tego roku, z wyrównaniem wypłaconym przez ZUS do końca września) v wprowadzenie przepisów zakładających jego coroczną waloryzację o wskaźnik inflacji. Zostały one jednak odrzucone w trakcie głosowania. Podwyżka 500+ nastąpi z urzędu, co oznacza, że rodzic nie będzie musiał składać wniosku. Zamiast tego ZUS prześle mu informację w tej sprawie na adres poczty elektronicznej lub numer telefonu. Co istotne, chociaż świadczenie ma zostać zwaloryzowane od początku roku, to wypłata 800+ może nastąpić z opóźnieniem. ZUS będzie miał bowiem na to czas do 29 lutego 2024 r. W efekcie niektórzy rodzice mogą otrzymać świadczenie w lutym z wyrównaniem za styczeń. Ustawa trafi do Senatu. MT

• Plany ogólne do końca 2025 r.

Sejm odrzucił większość merytorycznych poprawek Senatu do nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Gminy będą miały więc czas do końca 2025 r. na wprowadzenie nowego narzędzia planistycznego w postaci planów ogólnych, a nie trzy lata więcej, jak proponowali senatorowie. Koniec 2025 r. to również ostateczny termin obowiązywania studiów uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego, o ile wcześniej w gminie nie zostanie uchwalony plan ogólny. Posłowie nie zgodzili się np. na skrócenie ważności nowych decyzji o warunkach zabudowy z pięciu do dwóch lat (z ewentualnym jej wydłużeniem o kolejne dwa lata na wniosek inwestora). Reforma to realizacja kamienia milowego A.1.3 Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Na ten cel przeznaczono ponad 900 mln zł, z czego 243 mln zł ma być wykorzystane na sporządzenie i przyjęcie we wszystkich 2477 gminach w Polsce planów ogólnych. Nowelizacja wprowadza również nowy Rejestr Urbanistyczny, który ruszy w 2026 r. Ustawa trafi na biurko prezydenta. KB

• Nowe przepisy o emeryturach

W piątek Sejm zajął się kilkoma ustawami wprowadzającymi zmiany w systemie emerytalnym. Pierwszą z nich była ustawa o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów, czyli 14. emeryturze. Ustawa przewiduje, że jednorazowe świadczenie w wysokości 1588,44 zł – czyli maksymalnie 1445,48 zł na rękę – ma trafić jeszcze w tym roku do 9,5 mln emerytów i rencistów. Wypłata w pełnej wysokości trafi do osób, których świadczenie nie przekracza 2900 zł brutto (czyli 2418 zł netto). Dodatkową wypłatę, pomniejszoną o kwotę przekroczenia, dostaną też osoby z wyższym świadczeniem, jednak nie więcej niż 4438,44 zł brutto. Ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Kolejną ważną zmianą uchwaloną przez Sejm jest ustawa implementująca unijną dyrektywę 2019/1238 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE). Nowe przepisy mają dać obywatelom UE prawo do transgranicznego oszczędzania na przyszłość. Polski model oszczędzania będzie oparty na rozwiązaniach podobnych do IKE. Co najważniejsze, Polacy będą mogli oszczędzać także za granicą, korzystając z przyjętych w innych państwach UE preferencji w tym zakresie. Ustawa trafi do Senatu.

W piątek w Sejmie została przyjęta także ustawa o Centralnej Informacji Emerytalnej, w której mają być prezentowane informacje na temat zebranych składek emerytalnych pracujących Polaków, razem z prognozą przyszłego świadczenia. Ma to zachęcić do oszczędzania na przyszłość. Poprawki wprowadzone w III czytaniu pozwolą na integrację CIE z platformą mObywatel. Ustawa trafi do Senatu. MR ©℗