Zamierzam otworzyć wkrótce lokal gastronomiczny. W związku z tym będę chciał uzyskać m.in. koncesję na alkohol. Niestety nie mogę osobiście załatwiać wszystkich spraw, dlatego udzieliłem pełnomocnictwa innej osobie m.in. do uzyskania zezwolenia. Urząd gminy wymaga jednak pełnomocnictwa szczególnego. Czy to jest rzeczywiście konieczne?

Sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona ‒ zgodnie z art. 18 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ‒ tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży, zwanego organem zezwalającym. Zezwolenie wydaje się na podstawie wniosku przedsiębiorcy. Co więcej, jest ono wydawane oddzielnie na następujące rodzaje napojów alkoholowych:

  • do 4,5 proc. zawartości alkoholu oraz na piwo,
  • powyżej 4,5 proc. do 18 proc. zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa),
  • powyżej 18 proc. zawartości alkoholu.

Ponadto zezwolenia te organ wydaje po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy, o których mowa w art. 12 ust. 1‒3 wspomnianej ustawy.

Można upoważnić osobę fizyczną

Należy podkreślić, że regulacje prawne w sposób kompleksowy regulują sposób uzyskania zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Nie rozstrzygają jednak sposobu działania przedsiębiorcy przez pełnomocnika. W tym zakresie należy posiłkować się regulacjami zawartymi w kodeksie postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.). W art. 32 k.p.a. postanowiono, że strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Z kolei w art. 33 k.p.a. podano, że pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca zdolność do czynności prawnych. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do protokołu. Ponadto pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Organ administracji publicznej może w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia odpisu strony.

Osobiste działanie

Na kanwie wspomnianych przepisów na uwagę zasługują stanowiska prezentowane w orzecznictwie sądowym. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 11 lipca 2013 r. (sygn. akt II SA/Op 73/13) wskazano m.in., że: „zgodnie z art. 32 k.p.a. strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Przepis ten nie wprowadza znanego procedurze sądowej rozróżnienia pełnomocnictw ogólnego od szczególnego, ale jednocześnie nie ogranicza w swej treści zakresu pełnomocnictwa. Przyjąć zatem należy, że pełnomocnictwo udzielone przez stronę w postępowaniu administracyjnym może obejmować upoważnienie do prowadzenia wszelkich spraw w imieniu strony lub do prowadzenia poszczególnych spraw albo też ich części bądź tylko niektórych czynności procesowych”.

WAŻNE Każdy, kto sprzedaje napoje alkoholowe bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom, popełnia przestępstwo, za co grozi grzywna.

Podobne wnioski płyną z wyroku WSA w Warszawie z 2 lipca 2019 r. (sygn. akt VII SA/Wa 209/19), gdzie m.in. zaakcentowano, że ww. przepis nie rozróżnia rodzajów pełnomocnictwa i poza czynnościami, których charakter wymaga osobistego działania strony, nie ogranicza czynności, które mogą być dokonane przez pełnomocnika w postępowaniu administracyjnym. Jeśli udzielający pełnomocnictwa nie ograniczył pełnomocnika w jakikolwiek sposób, lecz upoważnił go do działania w swoim imieniu w pewnej sprawie lub w pewnej kategorii spraw, to pełnomocnik może w imieniu mocodawcy wykonywać wszystkie czynności w toczącym się postępowaniu, za wyjątkiem tych, które wymagają osobistego działania mocodawcy.

Powyższe założenia prowadzą do wniosku, że urząd gminy nie powinien kwestionować pełnomocnictwa ogólnego udzielonego przez przedsiębiorcę. Obejmuje ono bowiem z założenia różne sprawy przedsiębiorcy, w tym m.in. związane z uzyskaniem zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.

Bez uzasadnienia

A zatem należy stwierdzić, że zastrzeżenia ze strony urzędu nie mają prawnego uzasadnienia. Skoro przedsiębiorca upoważnił pełnomocnika do prowadzenia różnych spraw, to mieszczą się w tym m.in. sprawy związane z uzyskaniem zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Nie ma więc wymogu, aby pełnomocnik dysponował pełnomocnictwem w zakresie wspomnianych spraw, wystarczy ogólne. ©℗

Dodatkowe warunki do spełnienia

Poza uzyskaniem zezwolenia warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych jest:

• zaopatrywanie się w napoje alkoholowe u producentów i przedsiębiorców:

‒ posiadających odpowiednie zezwolenie na sprzedaż hurtową napojów alkoholowych lub

‒ będących drobnymi producentami wina z upraw własnych lub przedsiębiorcami wykonującymi działalność gospodarczą w zakresie wyrobu fermentowanych napojów winiarskich z surowców uzyskanych we własnym gospodarstwie;

• w terminach do 1 lutego, 1 czerwca, 1 października każdego roku kalendarzowego objętego zezwoleniem okazanie przedsiębiorcy zaopatrującemu dany punkt sprzedaży napojów alkoholowych odpowiedniego dowodu potwierdzającego dokonanie opłaty;

• posiadanie tytułu prawnego do korzystania z lokalu stanowiącego punkt sprzedaży;

• wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu;

• zgłaszanie organowi zezwalającemu zmian stanu faktycznego i prawnego, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany;

• prowadzenie sprzedaży w punkcie sprzedaży spełniającym wymogi określone przez radę gminy;

• przestrzeganie innych zasad i warunków określonych przepisami prawa. ©℗