Otrzymaliśmy zawiadomienie od geodety o planowanych przez niego czynnościach przyjęcia przebiegu granic nieruchomości. To działka należąca do naszej spółki, wobec której wójt gminy wszczął postępowanie podziałowe. Zgodnie z pismem mamy udostępnić nieruchomość. Czy możemy odmówić?

Marcin Nagórek, radca prawny
Z opisu wynika, że spółka otrzymała zawiadomienie od geodety o planowanych czynnościach dotyczących przyjęcia przebiegu granicy nieruchomości podlegającej podziałowi. Z art. 32 prawa geodezyjnego i kartograficznego (dalej: p.g.k.), które normuje takie postępowanie, m.in. wynika, że wezwanie do stawienia się na gruncie doręcza się stronom za zwrotnym poświadczeniem odbioru nie później niż siedem dni przed wyznaczonym terminem rozpoczęcia czynności. W piśmie tym należy m.in. poinformować, że nieusprawiedliwione niestawiennictwo stron nie wstrzymuje czynności geodety. Natomiast w przypadku usprawiedliwionej nieobecności właściciela gruntu geodeta wstrzymuje czynności do czasu ustania przeszkody lub wyznaczenia pełnomocnika – nie dłużej jednak niż na okres jednego miesiąca. Z czynności ustalenia przebiegu granic sporządza się protokół graniczny lub akt ugody.
Z punktu widzenia czytelnika kluczowe znaczenie ma art. 13 p.g.k., który stanowi o uprawnieniach osób wykonujących prace geodezyjne i kartograficzne. Zgodnie z tą regulacją osoby te mają prawo do:
  • wstępu na grunt i do obiektów budowlanych oraz dokonywania niezbędnych czynności związanych z wykonywanymi pracami;
  • dokonywania przecinek drzew i krzewów, niezbędnych do wykonania prac geodezyjnych;
  • nieodpłatnego umieszczania na gruntach i obiektach budowlanych znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz urządzeń zabezpieczających te znaki;
  • umieszczania na gruntach i obiektach budowlanych budowli triangulacyjnych.
Zatem ustawodawca w sposób jednoznaczny określił uprawnienia pracowników wykonujących czynności geodezyjne. Otóż zgoda właściciela gruntu nie jest potrzebna, aby mogli oni zrealizować one swoje ustawowe kompetencje. Tak więc w związku np. ze sprawą o podział nieruchomości, którą prowadzi gmina, przedsiębiorca powinien udostępnić nieruchomość do celów pomiarów. W razie utrudniania lub uniemożliwienia działań geodecie właściciel nieruchomości może zostać ukarany grzywną przez sąd. Co istotne, w art. 48 ust. 1 pkt 2 p.g.k. postanowiono, że – kto wbrew przepisom art. 13 ust. 1 pkt 1 utrudnia lub uniemożliwia osobie wykonującej prace geodezyjne i kartograficzne wejście na grunt lub do obiektu budowlanego i dokonanie niezbędnych czynności związanych z wykonywaną pracą, podlega karze grzywny. Orzekanie następuje na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Grzywna jest naliczana na zasadach określonych w art. 24 kodeksu wykroczeń. w przepisie tym m.in. postanowiono, że grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 zł, chyba że ustawa stanowi inaczej. Bierze się przy tym pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Podstawa prawna
• art. 13, art. 32, art. 48 ust. 1 pkt 2 ustawy z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1990)
• par. 7 rozporządzenia rady ministrów z 7 grudnia 2004 r. w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości (Dz.U. z 2004 r. nr 268, poz. 2663)
• art. 24 ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2008; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2328)