Niektórzy przedsiębiorcy w ogóle nie będą musieli zwracać wypłaconej im subwencji. Chodzi o podmioty działające pod 54 kodami PKD, które wymieniono w regulaminie. Muszą jednak one jednocześnie spełniać dodatkowe, ściśle określone warunki.

Obowiązującą do tej pory zasadą dotyczącą pomocy z PFR przyznanej w ramach tarczy 1.0. była możliwość umorzenia przyznanej subwencji maksymalnie w 75 proc. Pozostałe 25 proc. musiało zawsze podlegać zwrotowi (tylko w wyjątkowych, indywidualnych przypadkach wysokość umorzenia mogła być większa).

Od 28 kwietnia w regulaminie pojawia się odstępstwo od tej zasady. Na specjalne traktowanie mogą liczyć przedsiębiorcy, którzy 31 grudnia 2019 r. wykonywali działalność gospodarczą w co najmniej jednym ze wskazanych w regulaminie rodzajów działalności. ramka 9 Są to wybrane branże najbardziej dotknięte skutkami obostrzeń wprowadzanych w związku z COVID-19.

Ramka 9

Branże objęte całkowitym umorzeniem subwencji z tarczy 1.0

Poligrafia i reprodukcja

17.29.Z – Produkcja pozostałych wyrobów z papieru i tektury

18.12.Z – Pozostałe drukowanie

18.13.Z – Działalność usługowa związana z przygotowywaniem do druku

18.14.Z – Introligatorstwo i podobne usługi

Handel

46.42.Z – Sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia

47.71.Z – Sprzedaż detaliczna odzieży prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach

47.72.Z – Sprzedaż detaliczna obuwia i wyrobów skórzanych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach

47.76.Z – Sprzedaż detaliczna kwiatów, roślin, nasion, nawozów, żywych zwierząt domowych, karmy dla zwierząt domowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach

47.81.Z – Sprzedaż detaliczna żywności, napojów i wyrobów tytoniowych prowadzona na straganach i targowiskach

47.82.Z – Sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych, odzieży i obuwia prowadzona na straganach i targowiskach

47.89.Z – Sprzedaż detaliczna pozostałych wyrobów prowadzona na straganach i targowiskach

Transport

49.39.Z – Pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany

Zakwaterowanie i usługi gastronomiczne

55.10.Z – Hotele i podobne obiekty zakwaterowania

55.20.Z – Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania

56.10.A – Restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne

56.10.B – Ruchome placówki gastronomiczne

56.21.Z – Przygotowywanie i dostarczanie żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering)

56.29.Z – Pozostała usługowa działalność gastronomiczna

56.30.Z – Przygotowywanie i podawanie napojów

Działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo, programów telewizyjnych, nagrań dźwiękowych i muzycznych

59.11.Z – Działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych

59.12.Z – Działalność postprodukcyjna związana z filmami, nagraniami wideo i programami telewizyjnym

59.13.Z – Działalność związana z dystrybucją filmów, nagrań wideo i programów telewizyjnych

59.14.Z – Działalność związana z projekcją filmów

59.20.Z – Działalność w zakresie nagrań dźwiękowych i muzycznych

Reklama

73.11.Z – Działalność agencji reklamowych

Fotografia

74.20.Z – Działalność fotograficzna

Wynajem i dzierżawa

77.21.Z – Wypożyczanie i dzierżawa sprzętu rekreacyjnego i sportowego

Turystyka

79.11.A – Działalność agentów turystycznych

79.11.B – Działalność pośredników turystycznych

79.12.Z – Działalność organizatorów turystyki

79.90.A – Działalność pilotów wycieczek i przewodników turystycznych

79.90.B – Działalność w zakresie informacji turystycznej

79.90.C – Pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji, gdzie indziej niesklasyfikowana

Targi, wystawy i kongresy

82.30.Z – Działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów

Edukacja

85.51.Z – Pozaszkolne formy edukacji sportowej oraz zajęć sportowych i rekreacyjnych

85.52.Z – Pozaszkolne formy edukacji artystycznej

85.59.A – Nauka języków obcych

85.59.B – Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane

Opieka zdrowotna

86.90.A – Działalność fizjoterapeutyczna

86.90.D – Działalność paramedyczna

Kultura, rozrywka, rekreacja

90.01.Z – Działalność związana z wystawianiem przedstawień artystycznych

90.02.Z – Działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych

90.04.Z – Działalność obiektów kulturalnych

91.02.Z – Działalność muzeów

93.11.Z – Działalność obiektów sportowych

93.12.Z – Działalność klubów sportowych

93.13.Z – Działalność obiektów służących poprawie kondycji fizycznej

93.19.Z – Pozostała działalność związana ze sportem

93.21.Z – Działalność wesołych miasteczek i parków rozrywki

93.29.A – Działalność pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia i w zakresie innych form rozrywki lub rekreacji organizowanych w pomieszczeniach lub w innych miejscach o zamkniętej przestrzeni

93.29.B – Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna, gdzie indziej niesklasyfikowana

93.29.Z – Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna

Pozostała działalność usługowa

96.01.Z – Pranie i czyszczenie wyrobów włókienniczych i futrzarskich

96.04.Z – Działalność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej

Przedsiębiorcy ci będą mogli skorzystać ze 100-proc. umorzenia subwencji – o ile spełnią przy tym określone warunki formalne.

Wskazać przy rozliczeniu

Stuprocentowe umorzenie wypłaconej subwencji będzie odbywać się w ramach procedury standardowego rozliczenia udzielonej pomocy. Żeby z niego skorzystać, przedsiębiorca nie musi składać dodatkowych wniosków. W oświadczeniu o rozliczeniu subwencji zobowiązany jest jedynie podać kod PKD uprawniający go do całkowitego umorzenia, a także wskazać wysokość spadku przychodów ze sprzedaży. Edytując udostępnione oświadczenie o rozliczeniu subwencji, należy więc zwrócić szczególną uwagę na ww. dane, sprawdzić je i ewentualnie uzupełnić lub poprawić. Nieumieszczenie poprawnych danych w tych rubrykach może bowiem skutkować utratą prawa do umorzenia subwencji w całości!

Poniżej opisujemy warunki skorzystania z całkowitego umorzenia.

WAŻNE! Przy wypełnianiu oświadczenia będącego podstawą do rozliczenia beneficjent, który chce skorzystać z pełnego umorzenia, powinien m.in. wskazać kod PKD uprawniający do umorzenia 100 proc. subwencji (faktyczne prowadzenie działalności w kodzie PKD ujawnionym w CEIDG/KRS na 31 grudnia 2019 r.) oraz podać wartość spadku przychodów ze sprzedaży.

konieczny odpowiedni kod pkd

Możliwość kompletnego umorzenia dotyczy tych firm, których zakres działalności faktycznie wykonywanej oraz ujawnionej w CEIDG lub rejestrze przedsiębiorców KRS według stanu na 31 grudnia 2019 r. obejmuje co najmniej jeden z rodzajów działalności sklasyfikowanych zgodnie z 54 kodami PKD wskazanymi w regulaminie. Dotyczy to m.in. branży hotelarskiej, turystycznej, gastronomicznej i filmowej.

Warunkiem całkowitego umorzenia subwencji jest faktyczne prowadzenie działalności objętej jednym ze wskazanych w regulaminie 54 kodów PKD. Co ciekawe, nie musi być to jednak działalność podstawowa. Przedsiębiorca może zajmować się również inną działalnością, a aktywność dająca się zakwalifikować pod jeden z ww. kodów PKD może mieć charakter uzupełniający lub poboczny. przykład 18

Przykład 18

Działalność może mieć charakter poboczny

Przedsiębiorca prowadzi miniogród zoologiczny dla dzieci. Jednocześnie na terenie tej placówki funkcjonuje cukiernia.

Przedsiębiorca będzie mógł skorzystać ze 100-proc. umorzenia otrzymanej subwencji (o ile spełnia pozostałe warunki do zastosowania takiego umorzenia). Wprawdzie jego główna działalność (kod PKD 91.04.Z – działalność ogrodów botanicznych i zoologicznych oraz obszarów i obiektów ochrony przyrody) nie jest działalnością kwalifikującą go do takiego umorzenia, ale już prowadzenie stałej placówki gastronomicznej – tak (kod PKD 56.10.A – restauracje i inne stałe placówki gastronomiczne).

Również nie jest istotne, czy w CEIDG lub w KRS wpisano ten kod PKD jako działalność główną czy działalność dodatkową. Istotne jest jedynie to, by się tam ten kod pojawił. przykład 19

Przykład 19

Niekoniecznie aktywność główna

Spółka X otrzymała subwencję finansową z tarczy PFR 1.0. Spółka X na 31 grudnia 2019 r. w KRS jako przedmiot przeważającej działalności przedsiębiorcy miała wpisany kod 77.11.Z – wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i furgonetek. Natomiast w rubryce: „przedmiot pozostałej działalności przedsiębiorcy” widniał m.in. kod 77.21.Z – wypożyczanie i dzierżawa sprzętu rekreacyjnego i sportowego.

Spółka X może skorzystać ze 100-proc. umorzenia otrzymanej subwencji (o ile spełnia pozostałe warunki do takiego umorzenia). Chociaż branża wskazana jako jej przeważająca działalność, tj. wynajem i dzierżawa samochodów osobowych i furgonetek, nie została objęta pomocą tarczową, to działalność spółki obejmuje również wypożyczanie i dzierżawę sprzętu rekreacyjnego i sportowego. Ta druga działalność jest już pomocą objęta. Przedsiębiorcy zajmujący się taką działalnością zostali zakwalifikowani do 100-proc. umorzenia.

To, czy przedsiębiorca działał w branży objętej możliwością 100-proc. umorzenia, jest określane według stanu na 31 grudnia 2019 r. Żeby z takiego umorzenia skorzystać w tym dniu:

1) przedsiębiorca musiał wykonywać działalność gospodarczą mieszczącą się w jednym z wymienionych w regulaminie kodów PKD;

2) ten kod PKD musiał być wpisany do CEIDG/KRS przedsiębiorcy. przykłady 20, 21, 22

Przykład 20

Trzeba wykonywać jeden z rodzajów działalności

Spółka X zajmuje się wypożyczaniem i dzierżawą sprzętu rekreacyjnego i sportowego od 2018 r., co potwierdza jej wpis do KRS. Na podstawie informacji, które mamy, możemy założyć, że ta spółka będzie mogła skorzystać z całkowitego umorzenia pobranej subwencji (o ile spełnia pozostałe warunki do takiego umorzenia). Na 31 grudnia 2019 r. wykonywała bowiem działalność gospodarczą dającą się zakwalifikować pod jeden ze wskazanych w regulaminie kodów PKD.

Przykład 21

Data wpisu jest istotna

Pewna spółka w KRS jako przedmiot przeważającej działalności przedsiębiorcy ma wpisany kod 77.31.Z – wynajem i dzierżawa urządzeń rolniczych. W lutym 2020 r. rozszerzyła swoją działalność o wypożyczanie i dzierżawę sprzętu rekreacyjnego i sportowego (kod 77.21.Z).

Spółka nie zostanie zakwalifikowana do całkowitego umorzenia pobranej subwencji. Na 31 grudnia 2019 r. spółka nie wykonywała bowiem działalności gospodarczej, która umożliwiałaby taką kwalifikację. Dopiero w lutym 2020 r. rozpoczęła działalność gospodarczą dającą się zakwalifikować pod jeden ze wskazanych w regulaminie kodów PKD.

Przykład 22

Kod musi być podany w CEIDG

Przedsiębiorca wpisany do CEIDG od 1 stycznia 2019 r. prowadzi działalność gospodarczą sklasyfikowaną jako 85.10.Z – placówki wychowania przedszkolnego. Podklasa ta nie jest objęta możliwością całkowitego umorzenia pobranej subwencji. W lutym 2020 r. przedsiębiorca zgłosił do CEIDG, że w ramach działalności gospodarczej prowadzi również działalność sklasyfikowaną jako 85.59.A – nauka języków obcych. Przedsiębiorca chciałby otrzymać 100 proc. umorzenia pobranej pomocy. Twierdzi, że działalność w zakresie nauczania języków obcych prowadził już od września 2019 r., ale zapomniał na czas uzupełnić kod PKD w CEIDG.

Taki przedsiębiorca nie może liczyć na uzyskanie całkowitego umorzenia. Warunkiem umorzenia jest bowiem nie tylko prowadzenie na 31 grudnia 2019 r. określonego typu działalności, lecz także umieszczenie informacji o tym w CEIDG/KRS. Przedsiębiorca nie zrobił tego na czas (tj. najpóźniej do 31 grudnia 2019 r.), dlatego nie może skutecznie powoływać się na to, że w danym dniu faktycznie wykonywał działalność gospodarczą w branży objętej całkowitym umorzeniem.

Regulamin PFR zawiera jedynie warunek prowadzenia działalności gospodarczej dającej się zakwalifikować pod jeden ze wskazanych w regulaminie kodów PKD według stanu na 31 grudnia 2019 r. Nie wprowadza żadnego zastrzeżenia, zgodnie z którym tego typu działalność musiałaby być kontynuowana przez cały 2020 r. lub przez jego pewną część. Dlatego powinniśmy przyjąć, że fakt późniejszej zmiany przedmiotu działalności nie ma znaczenia dla prawa do całkowitego umorzenia subwencji. przykład 23

Przykład 23

Ważne jest to, co figuruje na 31 grudnia 2019 r.

We wpisie w KRS spółki Y w rubryce „przedmiot pozostałej działalności przedsiębiorcy” 31 grudnia 2019 r. figurował m.in. kod 74.20.Z – działalność fotograficzna. Spółka Y zdecydowała się na częściową zmianę profilu swojej działalności i od czerwca 2020 r. wykreśliła z KRS kod 74.20.Z. Jedynym kodem PKD wpisanym teraz w KRS jest kod 74.10.Z – działalność w zakresie specjalistycznego projektowania.

Na podstawie posiadanych informacji możemy założyć, że spółka Y będzie mogła skorzystać z całkowitego umorzenia pobranej subwencji (o ile spełnia pozostałe warunki do takiego umorzenia). Wykonywała bowiem działalność gospodarczą w jednym z wymienionych w regulaminie kodów PKD na 31 grudnia 2019 r.

warunki formalne

Subwencja wypłacona mikroprzedsiębiorcy lub MSP prowadzącemu działalność gospodarczą pod kodami wskazanych w regulaminie PFR może podlegać całkowitemu umorzeniu, o ile ten przedsiębiorca spełnia dodatkowo określone wymogi formalne: nadal kontynuuje prowadzanie działalności gospodarczej, odnotował odpowiednio duży spadek przychodów oraz nie jest przedsiębiorstwem znajdującym w trudnej sytuacji.

Kontynuowanie działalności

Z możliwości 100-proc. umorzenia subwencji nie skorzysta mikroprzedsiębiorca lub MSP, który w okresie od daty przyznania subwencji do daty wydania decyzji określającej kwotę subwencji podlegającej zwrotowi:

  • zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej (w tym np. zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej),
  • otworzył likwidację,
  • otworzył postępowanie upadłościowe lub restrukturyzacyjne. przykłady 24 i 25

Przykład 24

Nie można robić sobie wakacji od firmy

Przedsiębiorca działający w branży turystycznej jako przewodnik (79.90.A – działalność pilotów wycieczek i przewodników turystycznych) uzyskał subwencję finansową z tarczy PFR 1.0. Decyzja została wydana 20 maja 2020 r. W związku z trudną sytuacją wywołaną obostrzeniami przedsiębiorca zdecydował się na zawieszenie działalności gospodarczej od 1 października 2020 r. Ponownie podjął działalność 1 kwietnia 2021 r.

Przedsiębiorca nie skorzysta z całkowitego umorzenia pobranej subwencji ze względu na to, że na pewien czas zawiesił prowadzenie działalności gospodarczej.

Przykład 25

Restrukturyzacja zamyka drzwi do specjalnego traktowania

Spółka B zajmująca się sprzedażą detaliczną obuwia i wyrobów skórzanych (kod PKD 47.72.Z) złożyła wniosek o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. Postanowieniem z 10 stycznia 2021 r. sąd zadecydował o otwarciu postępowania sanacyjnego.

Spółka nie może skorzystać z całkowitego umorzenia pobranej subwencji ze względu na otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Spadek przychodów

Do całkowitego umorzenia subwencji wymagane jest również wykazanie się określonym spadkiem przychodów w ściśle określonym okresie. Zgodnie z regulaminem do umorzenia pomocy są uprawnione te podmioty, które odnotowały co najmniej 30-proc. spadek przychodów ze sprzedaży alternatywnie w jednym z poniższych okresów:

1) od 1 kwietnia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. (w porównaniu do analogicznego okresu w 2019 r.)

lub

2) od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. (w porównaniu do analogicznego okresu w 2019 r.). przykład 26

Przykład 26

Gdy klienci zostawili w kasie mniej o ponad 30 proc.

Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą m.in. w zakresie określonym kodem PKD 96.01.Z (pranie i czyszczenie wyrobów włókienniczych i futrzarskich), w okresie od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. odnotował przychody ze sprzedaży na poziomie 300 tys. zł. W okresie 1 października ‒ 31 grudnia 2019 r. przychody te wyniosły 500 tys. zł.

Przedsiębiorca ten kwalifikuje się do całkowitego umorzenia subwencji (o ile spełnia pozostałe warunki formalne). Działa on bowiem w obszarze objętym możliwością 100-proc. umorzenia subwencji, a jego przychody ze sprzedaży rok do roku w analogicznym okresie zmalały o ponad 30 proc.

Sposób wykazania spadku przychodów będzie różnić się w zależności od sposobu rozliczania się danej firmy z fiskusem.

Zgodnie z instrukcjami udostępnionymi przez PFR, jeżeli przedsiębiorca korzysta z karty podatkowej (nie jest czynnym podatnikiem VAT), to może wyliczyć kwotę straty na podstawie wystawionych przez siebie faktur i rachunków.

Ramka 10

Skutki podatkowe umorzenia subwencji

Obecnie do przychodów zalicza się wartość umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu uzyskanego finansowania. Umorzenie kwoty subwencji stanowi przysporzenie dla przedsiębiorcy, zasady prawa podatkowego wiążą z tym zdarzeniem powstanie zobowiązania podatkowego.

Jednak PFR sugeruje przedsiębiorcom, że ta sytuacja może się zmienić. Jak informuje PFR, możliwość dokonania w 2021 r. częściowego zwolnienia z podatku dokonanych umorzeń będzie analizowana przez Ministerstwo Finansów we współpracy z funduszem. Fundusz zachęca przedsiębiorców, by śledzili komunikaty na stronie funduszu.

Oprac. JP

Ramka 11

Bezpłatne szkolenia online

Już 15 kwietnia Polski Fundusz Rozwoju ruszył z cyklem bezpłatnych i otwartych dla przedsiębiorców szkoleń online dotyczących zasad rozliczania i umarzania subwencji przyznanych w ramach Tarczy Finansowej PFR 1.0. Zainteresowanie takimi szkoleniami jest duże, o czym świadczyć może informacja umieszczona na stronie internetowej funduszu, że aktualny limit miejsc dla uczestników szkoleń został już osiągnięty. Zainteresowani nie powinni jednak się zniechęcać, bo już wkrótce na stronie PFR powinna pojawić się możliwość zapisu na dalsze terminy. Przy czym na kanale YouTube PFR zostały udostępnione nagrania transmisji online ze szkoleń, które już się odbyły.

Przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT, rozliczającym się miesięcznie, w celu wyliczenia spadku przychodów powinien porównać ze sobą wartość sprzedaży towarów i usług wykazaną w deklaracjach JPK V7M (w przypadku, gdy rozlicza się kwartalnie – w deklaracjach JPK V7).

Spadek przychodów może być wykazany na podstawie przychodu z innych źródeł (tzw. przychód operacyjny) w rozumieniu ustawy o CIT albo przychodu z działalności w rozumieniu ustawy o PIT, które stanowią podstawę do obliczenia zaliczki na podatek CIT i PIT w przypadku przedsiębiorców:

a) będących czynnymi podatnikami VAT wystawiającymi faktury VAT marża lub rozliczającymi się kasowo,

b) świadczących wyłącznie czynności zwolnione z VAT (zwolnienie przedmiotowe),

c) niebędących podatnikami VAT,

d) rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Brak statusu przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji

Przedsiębiorca nie mógł mieć na 31 grudnia 2019 r. statusu przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji w rozumieniu art. 2 pkt 18 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz.Urz. UE z 2014 r. L 187, s. 1).

Co istotne, warunek ten dotyczy jedynie ostatniego dnia 2019 r. Późniejsze kłopoty gospodarcze firmy i uzyskanie w związku z tym statusu przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji w rozumieniu ww. przepisów nie wpływa na prawo do całkowitego umorzenia subwencji.

bez wymogu utrzymania zatrudnienia

W przypadku przedsiębiorców, którzy kwalifikują się do całkowitego umorzenia subwencji, nie jest istotne, czy stan zatrudnienia w ich firmie uległ zmniejszeniu. Mimo zwolnień przysługiwać będzie im 100-procentowe umorzenie. przykład 27

Przykład 27

Zwolnił, a też może skorzystać z preferencji

Przedsiębiorca otrzymał subwencję finansową PFR 1.0 w kwocie 193 tys. zł na działalność o kodzie PKD 55.10.Z (hotele i podobne obiekty zakwaterowania). Umowę o subwencję PFR podpisał w czerwcu 2020 r. W styczniu 2021 r. ze względu na ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej przedsiębiorca zwolnił część pracowników.

Mimo że przedsiębiorca nie utrzymał zatrudnienia, subwencja może zostać umorzona w 100 proc., jeżeli przedsiębiorca ten osiągnął co najmniej 30-proc. spadek przychodów ze sprzedaży, kontynuuje prowadzanie działalności i nie jest przedsiębiorstwem znajdującym w trudnej sytuacji.

O tym, jak odwołać się od decyzji Polskiego Funduszu Rozwoju o wysokości subwencji, więcej w dodatku Firma i Prawo z 27 kwietnia 2021 r. (DGP nr 80)