NOWOŚCI W PRAWIE

Od 1 czerwca

Rynek pracy

Ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. poz. 620) m.in.:

  • uwzględnia w działaniach aktywizacyjnych także osoby niezarejestrowane (w tym bierne zawodowo) jako bezrobotne albo poszukujące pracy,
  • zmienia definicję bezrobotnego i umożliwia rejestrację w urzędzie pracy rolnikom,
  • zmienia zasady rejestracji osób bezrobotnych – będzie trzeba się zgłaszać do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce zamieszkania, a nie zameldowania,
  • wprowadza automatyczną utratę statusu bezrobotnego po upływie trzech lat od dnia rejestracji,
  • zakłada, że urzędy pracy będą zapewniać bezrobotnemu lub poszukującemu pracy oraz pracodawcy stałą opiekę wyznaczonego pracownika urzędu – doradcy ds. zatrudnienia,
  • bon szkoleniowy zastępuje bonem na kształcenie ustawiczne, który będzie przeznaczony dla osób bezrobotnych i poszukujących pracy bez względu na wiek,
  • wprowadza pożyczkę edukacyjną w wysokości do 400 proc. przeciętnego wynagrodzenia,
  • wskazuje limit finansowania kosztów nabywania wiedzy, umiejętności lub kwalifikacji w wysokości 450 proc. przeciętnego wynagrodzenia na jedną osobę w okresie kolejnych trzech lat,
  • rozszerza możliwości przeprowadzenia przez urzędy pracy kontroli wydatkowania środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego,
  • wprowadza jeden rodzaj prac interwencyjnych w pełnym wymiarze czasu pracy z okresem od 3 do 12 miesięcy refundacji części kosztów poniesionych na wynagrodzenia, nagrody oraz składki na ubezpieczenia społeczne i z okresem zatrudnienia po okresie refundacji trwającym przez połowę okresu, przez który przysługiwała refundacja,
  • wprowadza możliwość dofinansowania zatrudnienia emeryta,
  • rozszerza wsparcie dla poszukujących pracy opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy będą mogli korzystać ze wszystkich form wsparcia na takich samych zasadach jak osoby bezrobotne,
  • wprowadza nowe zasady wsparcia dla osób do 30. roku życia,
  • utrzymuje bon na zasiedlenie jako narzędzie umożliwiające bezrobotnemu podjęcie pracy poza miejscem dotychczasowego zamieszkania, przy czym rezygnuje z ograniczeń wiekowych,
  • poszerza krąg osób, za które pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne zobowiązani są opłacać składki na Fundusz Pracy – o członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji.

Ustawa weszła w życie 1 czerwca 2025 r.

Zatrudnianie cudzoziemców

Ustawa z 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. poz. 621) zawiera zmodyfikowane regulacje określające warunki dostępu cudzoziemców do rynku pracy, które dotychczas znajdowały się w ustawie z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 215).

Przeciwdziałanie wyłudzeniom zezwoleń na pracę w celu wjazdu na terytorium strefy Schengen ma służyć m.in. wprowadzenie nowych funkcjonalności w systemach informatycznych oraz zwiększenie roli publicznych służb zatrudnienia w procesie wydawania zezwoleń. W związku z tym wojewoda będzie obligatoryjnie odmawiać udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, jeżeli:

  • podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi lub pracodawca użytkownik nie prowadzi działalności uzasadniającej zatrudnienie danego cudzoziemca w danym okresie, w tym ma zawieszoną działalność gospodarczą, został wykreślony z właściwego rejestru lub jego działalność jest w okresie likwidacji lub
  • podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi nie posiada środków finansowych ani źródeł dochodu niezbędnych do pokrycia zobowiązań wynikających z zatrudnienia cudzoziemca, lub
  • podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi został ustanowiony lub działa głównie w celu ułatwiania cudzoziemcom wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
  • z okoliczności sprawy wynika, że cudzoziemiec byłby zatrudniony przez podmiot, który nie jest agencją pracy tymczasowej działającą na terytorium RP zgodnie z obowiązującymi przepisami, a praca byłaby wykonywana na rzecz osoby trzeciej.

Nowością będzie, że starosta, na uzasadniony wniosek dyrektora powiatowego urzędu pracy, po uzyskaniu pozytywnej opinii powiatowej rady rynku pracy, będzie mógł określić listę zawodów, w stosunku do których odmawia się wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca ze względu na trudną sytuację na lokalnym rynku pracy, uzasadniającą ograniczenie możliwości podjęcia pracy przez cudzoziemców na terenie powiatu. Ustawa ogranicza także możliwość podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, prostej spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej przez cudzoziemców, którzy nie mają prawa do równego traktowania z obywatelami polskimi w zakresie podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej. Nie będą oni mogli podejmować i prowadzić działalności gospodarczej w zakresie:

  • spełniania powtarzających się świadczeń niepieniężnych, o których mowa w art. 176 lub art. 356 kodeksu spółek handlowych,
  • świadczenia pracy lub usług w zamian za akcje prostej spółki akcyjnej.

Ustawa weszła w życie 1 czerwca 2025 r.

Od 22 czerwca

Sprawozdanie o podatku dochodowym

Ustawa z 12 kwietnia 2024 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 619; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 1863) weszła w życie wprawdzie 8 maja 2024 r., ale część jej przepisów obowiązuje dopiero od 22 czerwca 2025 r. Chodzi tutaj o regulacje, które dotyczą obowiązku składania przez kierownika jednostki we właściwym rejestrze sądowym sprawozdania o podatku dochodowym w terminie 12 miesięcy od dnia bilansowego. Przypomnijmy, że musi je sporządzać, publikować i udostępniać:

1) jednostka dominująca najwyższego szczebla, jeżeli przychody ujęte w jej rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym przekraczają dla każdego z dwóch ostatnich lat obrotowych kwotę 3,5 mld zł;

2) jednostka samodzielna, jeżeli przychody ujęte w rocznym sprawozdaniu finansowym tej jednostki przekraczają dla każdego z dwóch ostatnich lat obrotowych kwotę 3,5 mld zł.

Od 28 czerwca

Dostępność niektórych produktów i usług

Ustawa z 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (Dz.U. poz. 731) dotyczy:

  • konsumenckich systemów sprzętu komputerowego ogólnego przeznaczenia i ich systemów operacyjnych,
  • terminali płatniczych,
  • terminali samoobsługowych przeznaczonych do oferowania lub świadczenia usług objętych ustawą (bankomatów, wpłatomatów, automatów biletowych, urządzeń do odprawy, interaktywnych terminali przeznaczonych do udzielania informacji),
  • konsumenckich urządzeń końcowych z interaktywnymi zdolnościami obliczeniowymi wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług telekomunikacyjnych oraz dostępu do audiowizualnych usług medialnych,
  • czytników książek elektronicznych,
  • usług telekomunikacyjnych, z wyjątkiem usług transmisji wykorzystywanych do oferowania lub świadczenia usług komunikacji maszyna – maszyna,
  • dostępu do audiowizualnych usług medialnych,
  • usług towarzyszących usługom autobusowego i autokarowego transportu pasażerskiego, usługom wodnego transportu pasażerskiego oraz usługom lotniczego i kolejowego transportu pasażerskiego w zakresie m.in.:

– stron internetowych,

– usług oferowanych lub świadczonych za pomocą urządzeń mobilnych, w tym aplikacji mobilnych,

– biletów elektronicznych i usług elektronicznych systemów sprzedaży biletów,

– dostarczania informacji związanych z tymi usługami,

  • bankowości detalicznej,
  • rozpowszechniania książek elektronicznych,
  • handlu elektronicznego.

W ustawie określono wymagania dostępności, jakie muszą spełniać produkty i usługi. Te wymagania obejmują m.in. udzielanie informacji o produkcie i jego użytkowaniu, interfejs uwzględniający potrzebę funkcjonalności.

Ustawa wchodzi w życie 28 czerwca 2025 r.

Obowiązki i uprawnienia

Do 2 czerwca

Wniosek o zwrot nadpłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne

Wniosek o zwrot nadpłaty (RZS-R), która wynika z rocznego rozliczenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych utworzy automatycznie i udostępni na profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS na drugi dzień po złożeniu dokumentu z rocznym rozliczeniem. Wniosek będzie dostępny w widoku „Dokumenty i wiadomości” w sekcji „Dokumenty robocze”.

We wniosku płatnik musi wskazać jeden numer spośród rachunków zapisanych na koncie płatnika w ZUS – ten, na który ma zostać przekazany zwrot. Wniosek należy wysłać do ZUS przez PUE/eZUS najpóźniej do 2 czerwca 2025 r.

Ważne: ZUS zwraca nadpłatę tylko na rachunek bankowy zapisany na koncie płatnika ZUS. Nie zwraca jej w gotówce ani przekazem pocztowym.

Płatnik składek otrzyma zwrot nadpłaty składki na wskazany we wniosku rachunek bankowy najpóźniej do 1 sierpnia 2025 r. Natomiast jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot, to ZUS rozliczy nadpłatę na koncie płatnika najpóźniej do końca tego roku, przy czym obsługę rozliczeń uruchomi już w czerwcu.

Do 30 czerwca

Zatwierdzanie sprawozdań finansowych

Zbliża się termin zatwierdzenia sprawozdania finansowego jednostki. Zgodnie z ustawą z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619 – dalej: u.r.), sprawozdanie finansowe sporządzone na 31 grudnia powinno zostać zatwierdzone w terminie sześciu miesięcy od dnia bilansowego. W przypadku jednostek, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, termin zatwierdzenia sprawozdania za 2024 rok upływa 30 czerwca 2025 r. W ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego (tj. do 15 lipca) powinno nastapić jego złożenie wraz z innymi wymaganymi dokumentami we właściwym rejestrze sądowym.

Obowiązki sprawozdawcze obejmują nie tylko jednostki sektora prywatnego i organizacje non profit, ale także jednostki sektora publicznego, takie jak samorządy czy przedsiębiorstwa państwowe, które stosują przepisy ustawy o rachunkowości.

Sprawozdanie finansowe zatwierdza organ zatwierdzający, którym zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości jest organ uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego na mocy obowiązujących przepisów prawa, statutu, umowy lub na mocy prawa własności. Podjęcie decyzji przez niewłaściwy organ może skutkować nieważnością tych postanowień, np. koniecznością zwrotu dywidendy przez wspólników. Zarząd jednostki ponosi odpowiedzialność za prawidłowość i zgodność sprawozdania finansowego z obowiązującymi przepisami prawa. Choć organ zatwierdzający podejmuje formalną decyzję, to zarząd musi upewnić się, że sprawozdanie jest przygotowane zgodnie z przepisami i że wszystkie dane są rzetelne.

Zatwierdzenie sprawozdania finansowego musi odbywać się zgodnie z regulacjami statutowymi, a uchwała powinna być odpowiednio udokumentowana i zaprotokołowana. Jeśli sprawozdanie nie zostanie zatwierdzone, nie będzie możliwe dokonanie podziału zysku ani pokrycia straty. Zgodnie z art. 53 ust. 3 i 4 ustawy o rachunkowości podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych do poddania sprawozdania badaniu przez biegłego rewidenta może nastąpić dopiero po uzyskaniu opinii biegłego rewidenta oraz zatwierdzeniu sprawozdania przez organ zatwierdzający. Podział wyniku finansowego, dokonany bez spełnienia tych warunków, jest nieważny z mocy prawa.

Brak zatwierdzenia sprawozdania może również prowadzić do problemów z uzyskaniem finansowania zewnętrznego, takich jak kredyty czy pożyczki. Dodatkowo, brak zatwierdzenia sprawozdania może wpłynąć na obniżenie wiarygodności jednostki w oczach inwestorów i partnerów biznesowych, co w dłuższym czasie może mieć negatywne skutki dla działalności gospodarczej.

Wydawca wyraża zgodę na udostępnianie treści ściągawki klientom biur rachunkowych.
Stan prawny na 29 maja 2025 r.