Na podstawie nadesłanych ankiet wytypowaliśmy topowych doradców podatkowych w 2023 r. Kapituła rankingowa doceniła zastosowanie nowatorskich rozwiązań w skomplikowanych sprawach oraz doprowadzenie do wydania przełomowych orzeczeń.
1 miejsce
Uzasadnienie pierwszego miejsca:
Karol Dziedzic z PwC był głównym pełnomocnikiem w przełomowej sprawie dotyczącej prawa do odliczenia VAT od faktur dokumentujących wynajem kwater dla pracowników. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 grudnia 2023 r. (sygn. akt I FSK 281/23) podzielił jego argumentację, orzekając, że poniesienie wydatków na najem lokali dla pracowników warunkuje uzyskanie obrotu opodatkowanego VAT, pomimo że samo w sobie nie stanowi czynności opodatkowanej VAT. W konsekwencji spółka ma prawo odliczyć podatek naliczony z faktur za najem. „Wyrok zapadł w konkretnej sprawie, ale wnioski z niego mogą wyciągnąć wszyscy przedsiębiorcy, którym brakuje rąk do pracy albo wykwalifikowanych ekspertów w jakiejś dziedzinie i którzy chętnie wypożyczają siłę roboczą od innych firm” – pisaliśmy na łamach DGP. PwC wskazuje, że w praktyce wskazówki zawarte w orzeczeniu można rozciągnąć na wszelkiego rodzaju wydatki ponoszone przez podatników, których nie można przyporządkować do konkretnych transakcji opodatkowanych. Ponadto Karol Dziedzic (wraz z Tomaszem Pabiańskim) nadzorował ponad 40 projektów dotyczących odzyskiwania nadpłat w związku z wyrokami TSUE w sprawach sygn. C-895/19 (odsetki i oprocentowanie w związku z rozpoznawaniem transakcji WNT i importu usług w szyku rozwartym) oraz C-322/22 (okres naliczania oprocentowania od nadpłat zwróconych po wyrokach TSUE).
Paweł Mikuła (Deloitte Doradztwo Podatkowe Dąbrowski i Wspólnicy) reprezentował spółkę, której wniosek o stwierdzenie nadpłaty został odrzucony przez organ jako złożony po terminie. Doradca opracował sposób ponownego wystąpienia z wnioskiem o nadpłatę, powołując się na przepisy covidowe, zgodnie z którymi termin przedawnienia zobowiązania podatkowego (a zatem i prawa do wnioskowania o nadpłatę) powinien zostać zawieszony o co najmniej 54 dni. To zaś powodowałoby uznanie, że wniosek był złożony w terminie. Problem komplikował fakt, że w międzyczasie NSA stwierdził w uchwale (sygn. akt I FPS 2/22), że termin przedawnienia zobowiązania podatkowego na gruncie przepisów covidowych nie „zawiesza się”. Mimo to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w prawomocnym wyroku z 26 maja 2023 r. (sygn. akt III SA/Wa 2002/22) uznał za zasadne argumenty doradcy, że wykładnia językowa zaprezentowana w uchwale NSA nie powinna znaleźć zastosowania w tej sprawie, nie można automatycznie stosować uchwały NSA oraz konieczne jest sięgnięcie do zasady in dubio pro tributario. W efekcie klient odzyskał z nadpłatę. Paweł Mikuła odpowiadał też m.in. za prowadzenie sprawy związanej z przepływami towarowymi w transporcie międzynarodowym (państwo trzecie – Polska – państwo trzecie). Sposób opodatkowania wyjściowo zastosowany przez klienta oznaczał konieczność opodatkowania VAT przerzucanych kosztów logistycznych oraz brak możliwości odzyskania tego podatku (lub też długotrwałą i kosztowną procedurą odzyskiwania), a także koniecznością zapłaty potencjalnych odsetek. W efekcie doradztwa klient otrzymał dwie pozytywne interpretacje indywidualne wskazujące dwa równoległe podejścia interpretacyjne, potwierdzające pełne odliczenie VAT naliczonego przy zakupie usług oraz brak obowiązku wykazywania podatku należnego przy przerzuceniu kosztów z tego tytułu. Wartość podatkowa sprawy to ok. 100 mln zł.
2 miejsce
3 miejsce
1 miejsce
2 miejsce
3 miejsce
1 miejsce
Uzasadnienie pierwszego miejsca:
Zespół doradztwa strefowego w firmie Deloitte Doradztwo Podatkowe Dąbrowski i Wspólnicy z Markiem Sienkiewiczem na czele wspiera przedsiębiorców w pozyskaniu, ale przede wszystkim w rozliczeniu uzyskanej ulgi inwestycyjnej (Polska Strefa Inwestycji). Tylko w 2023 r. zespół wsparł inwestorów w pozyskaniu 26 decyzji o wsparciu.
Jednym z ubiegłorocznych sukcesów Marka Sienkiewicza i jego zespołu było zakończenie wieloletniego postępowania zmierzającego do ochrony prawa do ulgi jednego z największych inwestorów strefowych. Łączyło się ono z dwiema wygranymi sprawami przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Pierwsze orzeczenie potwierdziło skuteczne wydłużenie tzw. starego zezwolenia strefowego w toku postępowania przed ministerstwem właściwym ds. gospodarki, zaś drugie – możliwość łącznego rozliczenia z obecnym parkiem maszynowym i nowszymi zezwoleniami. Maksymalna kwota ulgi (niezapłaconego podatku), która w toku postępowania została obroniona i jest możliwa do wykorzystania, przekracza 1 mld zł (faktycznie wykorzystana kwota ulgi będzie zależeć od rentowności przedsiębiorcy).
W innej sprawie zespół Marka Sienkiewicza uzyskał pierwszy pozytywny wyrok NSA, potwierdzający brak konieczności podziału wyniku na posiadane zezwolenia strefowe oraz decyzje o wsparciu. Kolejnym sukcesem było uzyskanie interpretacji podatkowej potwierdzającej, że niezależnie od brzmienia przepisów dotyczących klucza przychodowego istnieje możliwość jego modyfikacji tak, aby najlepiej odzwierciedlał konkretną sytuację spółki. Interpretacja ta, chociaż wynika z praktyki wielu przedsiębiorców strefowych, nigdy wcześniej do końca nie była potwierdzona przez Ministerstwo Finansów i zawsze budziła wątpliwości. Jeszcze inna interpretacja dotycząca możliwości korzystania z pracy zdalnej przez beneficjentów specjalnej strefy ekonomicznej oraz PSI. Uzyskane stanowisko fiskusa w jasny sposób wskazuje sposób rozliczeń w przypadku prowadzenia działalności za pośrednictwem kilku zakładów, spośród których tylko niektóre są objęte PSI lub SSE.
Kolejne wyzwanie przed przedsiębiorcami strefowymi stawia planowane wejście w życie regulacji globalnego podatku minimalnego (Pillar II), co wiąże się z ryzykiem utraty części przyznanych ulg podatkowych przez firmy działające w Polsce. Zespół Marka Sienkiewicza – wspólnie z działem doradztwa rachunkowego – opracował i z sukcesem wdrożył rozwiązania rachunkowe, zmierzające do ochrony praw nabytych przedsiębiorców strefowych.
2 miejsce
3 miejsce
Dodatkowo wyróżnienia:
1 miejsce
Uzasadnienie pierwszego miejsca:
Partner w Crido Ewelina Stamblewska-Urbaniak odpowiadała za kompleksowe wsparcie klienta (z branży e-commerce) w przebudowie i rozszerzeniu modelu rozliczeń z wykorzystaniem metody podziału zysku, który dotyczył podziału zysku pomiędzy działalnością handlową a pożyczkową. W wyniku szeregu zmian biznesowych konieczna była rewizja i istotna przebudowa przyjętego modelu rozliczeń i w efekcie podziału zysku.
Rolą Eweliny Stamblewskiej-Urbaniak była m.in. analiza procesów biznesowych, weryfikacja modelu finansowego (algorytmu kalkulacji) i jego aktualizacja, opracowanie nowej polityki cen transferowych opisującej zmieniony model rozliczeń oraz wsparcie w implementacji nowego modelu.
Projekt cechował się zastosowaniem stosunkowo rzadkiej metody podziału zysku, w tym przygotowanie wspomagających analiz rynkowych walidujących podział zysku. Dodatkowym wyzwaniem było objęcie analizami dwóch nowoczesnych sektorów, w których na rynku polskim operuje niewiele firm. Nie bez znaczenia dla oceny kapituły była skala działalności klienta, a projekt wymagał poznania całościowo procesów biznesowych.
Innym sukcesem Eweliny Stamblewskiej-Urbaniak było przeprowadzenie postępowania w przedmiocie tzw. korekty krajowej wynikającej z szacowania dochodów pomiędzy polskimi podmiotami. W następstwie postepowania podatkowego organ doszacował dochód spółki córki świadczącej usługi na rzecz głównego podmiotu z grupy, w wyniku czego nastąpiło podwójne opodatkowanie.
Wsparcie Crido obejmowało zarówno przygotowanie odwołania od decyzji (zawierającego argumentację opartą w dużej mierze na poglądach OECD), jak również opracowanie wniosku o przywrócenie terminu do jego wniesienia. Wobec okoliczności procesowych, w tym ryzyka uznania odwołania za wniesione po terminie, Crido zdecydowało się na podjęcie bezprecedensowego kroku w postaci złożenia wniosku o dokonanie tzw. korekty krajowej na podstawie przepisów ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych.
Organ uznał wniosek za uzasadniony, a w rezultacie doszło do eliminacji podwójnego opodatkowania pomiędzy podmiotami krajowymi. Co więcej, biorąc pod uwagę fakt zmian restrukturyzacyjnych, grupa dzięki dokonanej korekcie krajowej w ujęciu ekonomicznym zyskała prawo rozliczenia strat podatkowych, które w alternatywnym scenariuszu byłyby niewykorzystane.
2 miejsce
3 miejsce
1 miejsce
Uzasadnienie pierwszego miejsca:
Jednym z sukcesów Agnieszki Kisielewskiej w 2023 r. było doprowadzenie do wydania przełomowego wyroku w sprawie warunków stosowania stawki 0 proc. podatku akcyzowego. Spór rozstrzygnięty wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 marca 2023 r. (sygn. akt I FSK 66/23) dotyczył tego, czy do zastosowania stawki zerowej akcyzy konieczne jest każdorazowo spełnienie wymogu w postaci wystawienia dokumentu e-DD. NSA potwierdził, że pomimo że taka przesłanka wynika z przepisów, to jednak w sytuacji, gdy ten sam podmiot jest zarejestrowanym odbiorcą i podmiotem zużywającym, jest to wymóg nieproporcjonalny i nie realizuje celu polegającego na umożliwieniu organom podatkowym monitorowania przeznaczenia wyrobów. MDDP uważa, że wyrok ma istotne znaczenie dla wszystkich podatników podatku akcyzowego i potwierdza, że niektóre przesłanki skorzystania z zerowej stawki akcyzy zawarte w polskiej ustawie mogą naruszać prawo unijne i nie powinny być stosowane. Z orzeczenia wynika również, że organy podatkowe są zobowiązane – nawet przy wydawaniu interpretacji indywidualnych – uwzględnić prawo unijne i w razie potrzeby odmówić stosowania krajowych regulacji, które są niezgodne z prawem UE. Pełnomocnikami w sprawie poza Agnieszką Kisielewską byli również Tomasz Michalik i Jakub Warnieło.
Pierwsze miejsce w rankingu dla Agnieszki Kisielewskiej to również efekt jej osobistego doradztwa w dwóch projektach. Pierwszy z nich – na rzecz dużego producenta wyrobów alkoholowych – dotyczył wdrożenia zmian w wewnątrzwspólnotowych dostawach wyrobów alkoholowych do osób fizycznych w związku z obowiązującymi od 13 lutego 2023 r. nowymi regulacjami akcyzowymi. Zmiany te dotknęły m.in. przemieszczenia wyrobów alkoholowych z zapłaconą akcyzą na rzecz osób fizycznych (z Polski do terytorium innych państw członkowskich). Skomplikowany charakter sprawy wynikał ze specyfiki dostaw do osób fizycznych, które nie są w stanie same zapłacić akcyzy przy odbiorze towaru. Rola doradcy była istotna w rozpoznaniu możliwości dokonywania dostaw zgodnych unijnymi regulacjami akcyzowymi oraz wsparciu w komunikacji z doradcami z krajów zakończenia wysyłki. Dzięki wsparciu doradcy klient może kontynuować i rozwijać dostawy wewnątrzwspólnotowe z Polski do swoich odbiorców – osób fizycznych w innych krajach UE.
Agnieszka Kisielewska odpowiadała również za wiele projektów dotyczących akcyzowych aspektów OZE. Jeden z nich dotyczyły wsparcia dla klienta przy projekcie dotyczącym solarnych stacji ładująco-parkujących dla rowerów i hulajnóg elektrycznych. Agnieszka Kisielewska wraz z zespołem m.in. wyznaczyła ramy pojęcia zużycia własnego w związku z udostępnianiem energii elektrycznej pracownikom w celu ładowania ich środków transportu, jak również zasilania banerów reklamowych itp. MDDP uważa, że wnioski płynące z analizy przeprowadzonej w ramach tego projektu mają znaczenie nie tylko dla klienta, lecz także dla wielu spółek, które planują rozszerzenie świadczeń pracowniczych o możliwość ładowania pojazdów elektrycznych.
2 miejsce
3 miejsce
1 miejsce
Uzasadnienie pierwszego miejsca:
O pierwszym miejscu dla Jakuba Dittmera zdecydowała szybko i sprawnie przeprowadzona sprawa związana z importem alkoholu z Ukrainy. Rozporządzenie dotyczące zakazu przywozu produktów rolnych z Ukrainy weszło w życie z dnia na dzień. Jego interpretacja sprawiała trudności nie tylko przedsiębiorcom, lecz także urzędnikom celno-skarbowym. Odczuł to klient kancelarii Kochański & Partners, któremu zakazano importu alkoholi pochodzących z Ukrainy, a wypełnione towarem samochody ciężarowe zatrzymano na granicy. Jak się okazało – bezprawnie.
Na początkowy etapie sprawy właściwy urząd celno-skarbowy wstrzymywał się z wydaniem decyzji podatkowej, co mogło skutkować wielomilionowym karami nałożonymi na klienta (ze względu na opóźnienia w dostawach) oraz całkowitą utratą możliwości importu alkoholi z Ukrainy. Brak decyzji uniemożliwiał również złożenie skutecznego odwołania, a tym samym przedłużał kosztowne opóźnienia.
Zespół Jakuba Dittmera przygotował strategię podatkową, opartą na niestandardowym podejściu do istotnej kwestii celno-podatkowej. Wspólnie z urzędem celno-skarbowym udało się wypracować podejście koncyliacyjne, zgodnie z którym towary zostaną dopuszczone do importu, jeżeli organ właściwy wyda opinię prawną potwierdzającą, że towary alkoholowe o określonych kodach celnych mogą być przedmiotem importu i nie są objęte wspomnianym rozporządzeniem.
Kancelaria przygotowała także opinię prawną, która jednoznacznie wskazywała, że towary alkoholowe pochodzące z Ukrainy powinny zostać dopuszczone do obrotu na terytorium RP. Sprawa miała swój finał przed Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które potwierdziło, że alkohole nie były objęte zakazem.
Kancelaria w zgłoszeniu kandydatury zwraca uwagę, że cała sprawa – od momentu zatrzymania towarów przez urząd celno-skarbowy, do uzyskania pozytywnego rozstrzygnięcia – zajęła ok. dwóch tygodni. W toku normalnego postępowania odwoławczego okres ten uległby wydłużeniu do dwóch–trzech miesięcy.
2 miejsce
3 miejsce
1 miejsce
Uzasadnienie pierwszego miejsca:
Kapituła doceniła partnera w kancelarii Michała Nielepkowicza i dyrektora Piotra Kalembę przede wszystkim za skuteczne reprezentowanie klienta przed Trybunałem Konstytucyjnym. Obaj zwycięzcy występowali w sprawie skutkującej wydaniem przełomowego wyroku dotyczącego podatku od nieruchomości (sygn. akt SK 14/21). TK orzekł, że definicja budowli zawarta w art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 70 ze zm.) jest niezgodna z art. 84 i art. 217 konstytucji. Przepis ten utraci moc obowiązującą po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw, co nastąpi na początku 2025 r. Ma to pozwolić ustawodawcy na przygotowanie i wprowadzenie nowego uregulowania definicji legalnej budowli na potrzeby określenia przedmiotu podatku od nieruchomości. Ministerstwo Finansów już pracuje nad nowymi przepisami. Wyrok wywoła skutki dla wszystkich podatników podatku od nieruchomości w Polsce.
Kapituła rankingowa doceniła to dwukrotnie: przyznając pierwsze miejsce Michałowi Nielepkowiczowi i Piotrowi Kalembie w kategorii podatki i opłaty lokalne, a także nagradzając pierwszym miejscem firmę Thedy & Partners w kategorii spory podatkowe przed sądami i przed organami podatkowymi.
Wśród innych sukcesów Michała Nielepkowicza i Piotra Kalemby w 2023 r. kapituła zwróciła uwagę na wsparcie podatników dotkniętych pandemią w zakresie możliwości obniżenia wysokości podatku od nieruchomości. W jednej z takich spraw doradcy opracowali autorską argumentację potwierdzającą prawo podatnika do korzyści podatkowych w podatku od nieruchomości w kwocie kilkudziesięciu milionów złotych. Umożliwiła zastosowanie niższych stawek podatku od nieruchomości w odniesieniu do opodatkowania gruntów i budynków oraz uprawnia podatników do zupełnego nieopodatkowania budowli – za cały okres pandemii. Laureaci musieli wykazać się wiedzą nie tylko z zakresu podatku od nieruchomości, ale również prawa konstytucyjnego, prawa cywilnego i księgowości.