Praca zdalna na nowych zasadach, świadectwa charakterystyki energetycznej, maksymalna cena gazu dla piekarni i cukierni

NOWOŚCI W PRAWIE

OD 7 KWIETNIA

Praca zdalna na nowych zasadach

Od 7 kwietnia 2023 r. zaczną obowiązywać regulacje dotyczące wykonywania pracy zdalnej (nowy rozdział IIc w dziale drugim ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy; Dz.U. z 2022 r. poz. 1510; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 240), które zostały wprowadzone przez ustawę z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 240). Nowelizację tę omawialiśmy przed miesiącem („Biuro Rachunkowe – ściągawka” z 6 marca 2023 r., DGP nr 45), a dziś piszemy o niej na s. C3–4.

OD 28 KWIETNIA

Świadectwa charakterystyki energetycznej

Istotne zmiany dotyczące świadectw charakterystyki energetycznej wprowadza ustawa z 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy – Prawo budowlane (Dz.U. poz. 2206), która wejdzie w życie 28 kwietnia 2023 r. Obowiązek posiadania w określonych sytuacjach świadectwa charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku wynika z prawa europejskiego. Świadectwo trzeba przekazać nabywcy lub najemcy w momencie, gdy budynek, część budynku lub lokal będzie:

  • zbywany na podstawie umowy sprzedaży,
  • zbywany na podstawie umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
  • wynajęty.

W wyniku nowelizacji przepisów:

  • w przypadku gdy dla budynku lub części budynku zostało sporządzone świadectwo charakterystyki energetycznej, w ogłoszeniu lub reklamie dotyczących sprzedaży lub najmu budynku lub jego części trzeba będzie podawać:

– wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energię końcową, nieodnawialną energię pierwotną,

– udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową,

– jednostkową wielkość emisji CO2;

  • świadectwo charakterystyki energetycznej będzie można otrzymać w formie papierowej (opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz podpisem osobistym osoby uprawnionej) lub elektronicznej (opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym osoby uprawnionej);
  • notariusz odnotuje w akcie notarialnym przekazanie nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej, a w przypadku nieprzekazania nabywcy świadectwa charakterystyki energetycznej notariusz pouczy podmiot zobowiązany do jego przekazania o karze grzywny za niewykonanie tego obowiązku;
  • inwestor będzie zobowiązany załączyć świadectwo charakterystyki energetycznej do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub do wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie; z obowiązku tego są wyłączone domy do 70 mkw. zabudowy do własnych celów mieszkaniowych.
Z OSTATNIEJ CHWILI

Kolejna nowelizacja kodeksu pracy

Najpóźniej 4 kwietnia 2023 r. w Dzienniku Ustaw ma zostać opublikowana ustawa z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, która ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego unijnej dyrektywy work-life balance. Nowelizacja ma wejść w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, więc zacznie obowiązywać jeszcze w kwietniu 2023 r. Nowelizacja przewiduje wiele zmian.

  • Zostaną wprowadzone dwie dodatkowe przerwy, które będą wliczane do czasu pracy. Pracownik będzie miał prawo do:

– drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy, jeżeli dobowy wymiar pracy pracownika jest dłuższy niż 9 godzin pracy,

– trzeciej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy, jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika jest dłuższy niż 16 godzin.

  • Pracownice i pracownicy będą mieli indywidualne prawo do urlopu rodzicielskiego.
  • Prawo ojca wychowującego dziecko do urlopu rodzicielskiego zostanie uniezależnione od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu (ubezpieczeniu) w dniu porodu.
  • W ramach wymiaru urlopu rodzicielskiego zostanie wprowadzona nieprzenoszalna część tego urlopu, w wymiarze do dziewięciu tygodni dla każdego z rodziców.
  • Zostanie wprowadzony 70-proc. zasiłek macierzyński za cały okres urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców.
  • Pracownik będzie mógł skorzystać z bezpłatnego urlopu opiekuńczego w wymiarze pięciu dni w roku kalendarzowym.
  • Będzie można skorzystać ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej, a za czas tego zwolnienia pracownik zachowa prawo do połowy wynagrodzenia. Zwolnienie będzie możliwe do wykorzystania w pilnych sprawach rodzinnych w wymiarze dwóch dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym.
  • Umożliwione zostanie szersze stosowanie elastycznej organizacji pracy, w tym poprzez pracę zdalną, elastyczne rozkłady czasu pracy (ruchomy czas pracy, indywidualny rozkład czasu pracy, weekendowy system czasu pracy, system skróconego tygodnia pracy i przerywany czas pracy) oraz pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy.
  • Pracownik, który wykonywał pracę przez co najmniej sześć miesięcy, będzie miał prawo wystąpić, raz w roku, o zmianę rodzaju umowy – na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy. Będzie musiał otrzymać od pracodawcy pisemną odpowiedź na ten wniosek wraz z uzasadnieniem.
  • Rozszerzony zostanie zakres informacji o warunkach zatrudnienia pracownika m.in. o informację o prawie do szkoleń czy o długości płatnego urlopu.
  • Wprowadzony zostanie wyraźny zakaz zabraniania pracownikowi co do zasady jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą.
  • Pracownik będzie miał prawo do nieodpłatnego i wliczanego do czasu pracy szkolenia, które będzie niezbędne do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku. O tych zmianach piszemy też na s. C4

obowiązki i uprawnienia

OD 8 KWIETNIA

Maksymalna cena gazu dla piekarni i cukierni

Przedsiębiorcy, którzy zajmują się produkcją pieczywa, świeżych wyrobów ciastkarskich i ciastek oraz wykorzystują do prowadzenia działalności piec ogrzewany gazem ziemnym, będą mogli korzystać z ceny maksymalnej gazu wynoszącej 200,17 zł/MWh. To efekt wejścia w życie zmian w ustawie z 15 grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu (Dz.U. poz. 2687; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 556) wprowadzonych przez ustawę z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 556). Przedsiębiorca będzie mógł skorzystać z preferencyjnej stawki za paliwo gazowe w okresie od 1 kwietnia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r., jeśli spełnia warunki określone w ustawie (dotyczące m.in. prowadzenia na dzień 31 grudnia 2022 r. działalności oznaczonej kodem PKD 10.71.Z).

Wniosek o cenę maksymalną paliw gazowych (druk RPG) będzie można złożyć wyłącznie elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Wniosek musi trafić do ZUS w ciągu 30 dni od dnia wystawienia faktury rozliczeniowej za dostarczone paliwa gazowe. Jeżeli faktura została wystawiona przed 8 kwietnia 2023 r., to wniosek RPG będzie można złożyć w ciągu 30 dni od 8 kwietnia 2023 r.

DO 2 MAJA

Zeznanie roczne PIT

W 2023 r. deklaracje podatkowe PIT za 2022 r. należy składać do 2 maja, ponieważ 30 kwietnia wypada w sobotę. Ministerstwo Finansów nie przedłużyło tego terminu (w odróżnieniu od dotyczącego CIT-8). Chodzi tutaj o zeznania roczne:

  • PIT-28, które składają osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, a także podatnicy uzyskujący przychody z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub z innych umów o podobnym charakterze, opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (Uwaga! W przypadku PIT-28 termin został wydłużony w porównaniu do lat wcześniejszych, gdy należało go złożyć do końca lutego);
  • PIT-36, które składają w szczególności przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, a także podatnicy uzyskujący przychody z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub z innych umów o podobnym charakterze, opodatkowane na ogólnych zasadach;
  • PIT-36L, które składają podatnicy rozliczający podatek liniowy (19 proc.);
  • PIT-37, które składają podatnicy osiągający przychody opodatkowane według skali podatkowej uzyskiwane wyłącznie za pośrednictwem płatnika lub płatników;
  • PIT-38 – przeznaczone dla podatników, którzy w roku podatkowym:

1) uzyskali przychody:

a) z odpłatnego zbycia: papierów wartościowych, pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka), pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, udziałów w spółkach albo udziałów w spółdzielni,

b) z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część;

2) uzyskali przychody lub ponieśli koszty uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych;

  • PIT-39, które składają podatnicy, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowane na zasadach określonych w art. 30e ustawy o PIT.

2 maja 2023 r. upływa także termin na złożenie deklaracji o wysokości daniny solidarnościowej (DSF-1) i zapłatę daniny wynikającej z tej deklaracji.

Uwaga! Jeżeli zeznania PIT-37 lub PIT-38 nie zostaną przez podatnika złożone do 2 maja 2023 r., to z upływem tego dnia zostanie automatycznie uznane za złożone zeznanie przygotowane przez urząd skarbowy udostępnione w usłudze Twój e-PIT.

Warto pamiętać o przewidzianej w przepisach przejściowych ustawy z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1265; Polski Ład 2.0) możliwości wstecznego wyboru rozliczenia na skali podatkowej przez tych przedsiębiorców, którzy w 2022 r. wybrali podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, a także podatników uzyskujących przychody z najmu prywatnego, które w trakcie 2022 r. opodatkowywali ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W tym celu muszą oni do 2 maja 2023 r. zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w składanym za 2022 r. zeznaniu rocznym (w polach 60–69 w PIT-36) o wyborze na cały 2022 r. opodatkowania według skali podatkowej.

W przypadku wstecznej rezygnacji z podatku liniowego zaliczki za poszczególne miesiące albo kwartały, które podatnicy powinni obliczać i wpłacać według stawki 19 proc., wykazują w PIT-36 jako zaliczki należne bez konieczności przeliczania ich według skali podatkowej. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące albo kwartały 2022 r. podatnicy wykazują w PIT-36 jako zaliczki należne bez konieczności przeliczania ich według skali podatkowej, a w przypadku najmu prywatnego – jako wpłaty na poczet podatku dochodowego.

Uwaga! Jeżeli podatnik złożył najpierw PIT-28 lub PIT-36L, to dla wykazanych w nich dochodów (przychodów) nie będzie mógł już wybrać skali podatkowej w PIT-36, nawet jeśli złoży PIT-36 w terminie.

Z kolei podatnicy, którzy do 22 sierpnia 2022 r. złożyli oświadczenie o rezygnacji z opodatkowania przychodów osiągniętych w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych:

  • muszą do 2 maja 2023 r. złożyć PIT-28 dla pierwszego półrocza i PIT-36 dla dochodów z drugiej połowy roku;
  • nie mogą przejść na skalę dla całego 2022 r.
Wydawca wyraża zgodę na udostępnianie treści ściągawki klientom biur rachunkowych.
Stan prawny na 30 marca 2023 r.