Rzeczowe składniki majątku podatnika mogą podlegać amortyzacji niezależnie od ich wartości. Co prawda, ustawa o PIT pozwala na rezygnację z zaliczania do środków trwałych składników majątku o wartości początkowej nieprzekraczającej 10 000 zł (art. 22d ust. 1 ustawy o PIT), lecz jest to uprawnienie, z którego podatnicy nie muszą korzystać.

Naszym klientem jest osoba fizyczna, która rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej. Zamierza ona zaliczyć do środków trwałych laptop nabyty przed rozpoczęciem tej działalności (w listopadzie 2019 r.) za kwotę 7999 zł. Czy może to zrobić, a następnie jednorazowo zamortyzować ten środek trwały?
Amortyzacji podlegają m.in. stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością, maszyny, urządzenia i środki transportu, a także inne przedmioty ‒ o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu (art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT). Są to środki trwałe.
Rzeczowe składniki majątku podatnika mogą podlegać amortyzacji niezależnie od ich wartości. Co prawda, ustawa o PIT pozwala na rezygnację z zaliczania do środków trwałych składników majątku o wartości początkowej nieprzekraczającej 10 000 zł (art. 22d ust. 1 ustawy o PIT), lecz jest to uprawnienie, z którego podatnicy nie muszą korzystać.
Dotyczy to również składników majątku nabytych przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą „prywatnie” i wprowadzane do działalności gospodarczej po pewnym czasie. W konsekwencji nie ma przeszkód, aby przedmiotowy laptop został przez podatnika, o którym mowa, zaliczony do środków trwałych w prowadzonej działalności gospodarczej (na podstawie oświadczenia o przekazaniu prywatnego majątku na cele działalności gospodarczej).
W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. wartość początkową przedmiotowego laptopa stanowiłaby cena jego nabycia (a więc 7999 zł), mimo że zapewne jest ona wyższa od jego aktualnej wartości rynkowej. Z początkiem 2022 r. stan prawny w tym zakresie uległ jednak zmianie. W art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT dokonane bowiem zostało zastrzeżenie, że jeżeli odpłatnie nabyte przez podatników środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne były używane przez podatnika przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i nie były wcześniej amortyzowane, ich wartością początkową jest cena ich nabycia, nie wyższa jednak od ich wartości rynkowej. Rozwiązanie to – jak czytamy w uzasadnieniu ustawy nowelizującej wprowadzającej Polski Ład – „spowoduje, że składnik majątku będzie amortyzowany od jego realnej wartości, czyli niejako uwzględni faktyczne zużycie przed wprowadzeniem tego składnika do firmy”. Jeżeli zatem aktualna wartość rynkowa przedmiotowego laptopa jest niższa niż 7999 zł (co jest w zasadzie pewne), jako wartość początkową tego laptopa jako środka trwałego podatnik powinien przyjąć jego wartość rynkową.
Na podstawie art. 22f ust. 3 ustawy o PIT istnieje możliwość jednorazowej amortyzacji środków trwałych, których wartość początkowa jest równa lub niższa niż 10 000 zł. Z możliwości tej mogą korzystać również podatnicy wprowadzający do działalności gospodarczej „prywatne” składniki majątku. W konsekwencji po wprowadzeniu przedmiotowego laptopa do ewidencji środków trwałych podatnik, o którym mowa, będzie mógł go jednorazowo zamortyzować.
Podstawa prawna
art. 22a ust. 1, art. 22d ust. 1 oraz art. 22f ust. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 138)
Nasz klient jest producentem jabłek. Czy do dokonywanych na rzecz hurtowni i sprzedawców detalicznych dostaw jabłek może stosować stawkę VAT w wysokości 0 proc.?
Z 1 lutego 2022 r. zostały dodane art. 146da‒146dc ustawy o VAT. Przepisy te tymczasowo, tj. w okresie od 1 lutego do 31 lipca 2022 r., obniżają stawki VAT stosowane dla dostaw 11 kategorii towarów.
Do towarów tych należą m.in. towary spożywcze wymienione w poz. 1–18 załącznika nr 10 do ustawy o VAT, inne niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56). Dla towarów tych – dotychczas opodatkowanych VAT według stawki 5 proc. ‒ stawka VAT została tymczasowo obniżona do 0 proc. (art. 146da ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).
Z przepisów nie wynika przy tym, aby z punktu widzenia tymczasowego obniżenia stawek miało znaczenie, kto jest sprzedawcą lub nabywcą towarów. Powoduje to, że dostawy jabłek (tj. towarów należących towarów wymienionych w poz. 6 załącznika nr 10 do ustawy o VAT) są w okresie od 1 lutego do 31 lipca 2022 r. opodatkowane VAT według stawki 0 proc. zarówno w przypadkach, gdy są dokonywane przez podatników sprzedających jabłka detalicznie, jak i w przypadkach, gdy są dokonywane przez producentów jabłek. A zatem w okresie od 1 lutego do 31 lipca 2022 r. dokonywane przez podatnika, o którym mowa, dostawy jabłek są opodatkowane VAT według stawki 0 proc. (na podstawie art. 146da ust. 1 pkt 1 w zw. z poz. 6 załącznika nr 10 do ustawy o VAT).
Podstawa prawna
art. 146da ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 196)
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Jego żona od 2017 r. prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów z działalności gospodarczej, jednak pod koniec 2020 r. zawiesiła jej wykonywanie i w 2021 r. nie uzyskała żadnych przychodów z działalności gospodarczej (złożyła zerowy PIT-28 za 2021 r.). Czy w tej sytuacji klient może rozliczyć podatek dochodowy za 2021 r. wspólnie z żoną?
Jednym z warunków wspólnego rozliczania się małżonków jest, aby małżonkowie nie korzystali z jednej z form opodatkowania wyłączających możliwość takiego rozliczenia (art. 6 ust. 8 ustawy o PIT). Takimi formami są m.in. opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej w formie tzw. podatku liniowego oraz opodatkowanie przychodów z działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Do końca 2021 r. wyłączenie to mogło mieć zastosowanie, mimo że małżonek nie uzyskał w roku podatkowym żadnego przychodu z działalności gospodarczej (lub z działów specjalnych produkcji rolnej) ani nie poniósł żadnego kosztu uzyskania przychodów z działalności gospodarczej. Było tak, jeżeli małżonek taki w przeszłości wybrał opodatkowanie w jednej ze wskazanych form i nie zlikwidował działalności gospodarczej (działów specjalnych produkcji rolnej) ani nie wybrał formy opodatkowania uprawniającej do wspólnego rozliczenia (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 marca 2010 r., sygn. akt II FSK 1940/08).
Z 1 stycznia 2022 r. zaszła zmiana w tym zakresie. Dokonany w przeszłości wybór opodatkowania w formie podatku liniowego lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie stanowi obecnie przeszkody we wspólnym rozliczeniu się małżonków, którzy przez cały rok podatkowy nie osiągnęli przychodów ani nie ponieśli kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w przepisach o opodatkowaniu w formie podatku liniowego lub w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, nie są również obowiązani lub nie korzystają z uprawnienia na podstawie tych przepisów do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, ani nie są obowiązani albo nie korzystają z uprawnienia na podstawie tych przepisów do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń (art. 6 ust. 8 pkt 1 ustawy o PIT). Chodzi zatem o małżonków, którzy złożą „zerowe” zeznanie PIT-36L lub PIT-28.
Co istotne, zmiana ta ma zastosowanie już przy rozliczeniu za 2021 r. (art. 70 pkt 1 ustawy nowelizującej wprowadzającej Polski Ład). Powoduje to, że w przedstawionej sytuacji podatnik może wspólnie z żoną rozliczyć podatek dochodowy za 2021 r.
Podstawa prawna
• art. 6 ust. 2 i 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 138)
• art. 70 pkt 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2105; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2469)