Ustawa z 26 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 209) ma dostosować polskie regulacje do przepisów unijnych tworzących tzw. pakiet mobilności I.

NOWOŚCI W PRAWIE:

OD 2 lutego 2022 r.

Pakiet mobilności
Ustawa z 26 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 209) ma dostosować polskie regulacje do przepisów unijnych tworzących tzw. pakiet mobilności I. I choć nowelizacja wejdzie w życie 1 marca br., to cześć jej przepisów trzeba będzie stosować już w lutym. I tak już od 2 lutego br. obowiązują zmiany w ustawie z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz.U. z 2019 r. poz. 1412), zgodnie z którymi:
1) pojęcie podróży służbowej obejmuje tylko zadania służbowe wykonywane w ramach krajowych przewozów drogowych;
2) kierowca wykonujący zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 775 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1320; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1162);
3) do kierowcy, który wykonuje zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, stosuje się w zakresie ustalania podstawy wymiaru:
a) podatku dochodowego od osób fizycznych – przepisy dotyczące osób zatrudnionych w kraju i przebywających czasowo za granicą, o których mowa w art. 21 ust.1 pkt 20 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost. zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 64);
b) składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe – przepisy wydane na podstawie art. 21 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 423; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2105) dotyczące pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców;
4) w przypadku pracy wykonywanej w porze nocnej czas pracy kierowcy nie może przekraczać 10 godzin między dwoma kolejnymi okresami dziennego odpoczynku albo dziennego i tygodniowego okresu odpoczynku.
Z kolei w wyniku wprowadzonej od 21 lutego br. zmiany w ustawie z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 180), jeżeli przedsiębiorca powierzył prowadzenie ksiąg rachunkowych przedsiębiorcy prowadzącemu usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych, dokumentacja będzie musiała być przechowywana na terytorium RP. Przy czym dokumenty te mogą zostać udostępnione uprawnionym służbom kontrolnym też w formie elektronicznej.
Natomiast spośród zmian w ustawie z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, które wejdą w życie 1 marca br., warto w szczególności zwrócić uwagę na:
1) wyłączenie stosowania tej ustawy do przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi lub zespołami pojazdów:
a) o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony:
– w krajowym transporcie drogowym rzeczy, w przypadku gdy przedsiębiorca wykonuje wyłącznie krajowy transport drogowy rzeczy,
– w niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy;
b) o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5 tony w transporcie drogowym rzeczy;
2) rozszerzenie katalogu przestępstw w zakresie spełnienia wymogu dobrej reputacji przedsiębiorcy o przestępstwa z dziedziny prawa podatkowego;
3) nową procedurę przywrócenia zarządzającemu transportem dobrej reputacji poprzez odbycie szkolenia lub zdanie egzaminu;
4) rozszerzenie kompetencji kontrolnych Inspekcji Transportu Drogowego w zakresie możliwości żądania i badania dokumentów dotyczących głównej działalności przedsiębiorcy.
Od 1 marca br. zacznie też obowiązywać kolejna zmiana w ustawie o czasie pracy kierowców dotycząca kierowców wykonujących przewozy regularne do 50 km. Zgodnie z nią półgodzinna lub 45-minutowa przerwa w prowadzeniu pojazdu nie będzie mogła być odebrana przez kierowcę przed rozpoczęciem lub po zakończeniu pracy. Przerwa ta będzie mogła być dzielona na krótsze okresy, lecz trwające co najmniej 15 minut każdy.
ważne obowiązki:

od 1 lutego

Nowa ewidencja miesięcznego przychodu ze sprzedaży
Po zmianach wprowadzonych od 1 lutego br. placówki handlowe, które korzystają z określonych wyłączeń z zakazu handlu w niedziele i święta, są zobowiązane do prowadzenia ewidencji miesięcznego przychodu ze sprzedaży z podziałem na przychód z działalności określonej w art. 6 ust. 1 pkt 2, 5–7 i 28–30 ustawy z 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 936; ost. zm. Dz.U. poz. 1891) oraz przychód z pozostałej działalności. Obowiązek ten dotyczy:
1) placówek handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu:
- kwiatami,
- pamiątkami lub dewocjonaliami,
- prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych;
2) piekarni, cukierni i lodziarni, w których przeważająca działalność polega na handlu wyrobami piekarniczymi i cukierniczymi;
3) placówek handlowych, w których przeważającą działalnością jest działalność gastronomiczna;
4) placówek pocztowych, w których przeważająca działalność polega na świadczeniu usług pocztowych;
5) rolno-spożywczych rynków hurtowych prowadzonych przez spółki prawa handlowego, których przeważająca działalność polega na wynajmie i zarządzaniu nieruchomościami na użytek handlu hurtowego artykułami rolno-spożywczymi.
Ewidencja musi być prowadzona zgodnie z rozporządzeniem ministra finansów z 28 stycznia 2022 r. w sprawie ewidencji miesięcznego przychodu ze sprzedaży (Dz.U. poz. 229). Inspektor pracy w toku postępowania kontrolnego ma prawo żądania przedłożenia ewidencji.
Umieszczenie informacji o tarczy antyinflacyjnej 2.0
Ustawa z 13 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 196), czyli tzw. tarcza antyinflacyjna 2.0, obniżyła w okresie od 1 lutego 2022 r. do 31 lipca 2022 r. stawki VAT na podstawowe produkty spożywcze, nawozy i paliwa. W związku z wejściem tej regulacji przedsiębiorcy muszą również umieścić w sklepie lub na stacji paliw (przy kasie rejestrującej) czytelną informację, że dla tych towarów zostały obniżone stawki VAT. W przypadku sprzedawców gazu ziemnego, energii elektrycznej i energii cieplnej informacje o obniżeniu stawek VAT muszą być każdorazowo dołączane do faktur lub innych dokumentów, z których wynika zapłata należności za te towary, albo oddzielnie – w przypadku gdy faktura lub inny dokument, z którego wynika zapłata należności za te towary, zostaną wysłane później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji.
Korzystanie z e-DD
Od 1 lutego 2022 r. weszła w życie pełna elektronizacja przemieszczeń wyrobów akcyzowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wprowadzona przez ustawę z 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy – Prawo celne (Dz.U. poz. 1697; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 72). Od tego dnia nie można już przemieszczać poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy na terytorium kraju, wyrobów akcyzowych objętych zwolnieniem od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie lub opodatkowanych zerową stawką akcyzy ze względu na ich przeznaczenie, przy wykorzystaniu papierowego dokumentu dostawy. Przemieszczenia te są możliwe jedynie przy wykorzystaniu systemu EMCS PL2 oraz elektronicznego dokumentu e-DD.

do 21 lutego

Wybór formy opodatkowania dochodów w 2022 r.
Oświadczenie o wyborze ryczałtu lub liniowej, 19-proc. stawki PIT trzeba złożyć najpóźniej do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód w danym roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód miał miejsce w grudniu. Jeżeli więc pierwszy przychód z działalności gospodarczej w 2022 r. został osiągnięty w styczniu, to podatnik ma czas na złożenie takiego oświadczenia do 21 lutego br. (termin jest przesunięty w związku z tym, że 20 lutego br. wypada w niedzielę). W takim samym terminie należy złożyć oświadczenie o rezygnacji z danej formy opodatkowania. Nie trzeba natomiast zawiadamiać urzędu skarbowego, jeżeli pozostaje się przy dotychczasowej formie opodatkowania. Złożenie oświadczenia nie jest też wymagane przy osiąganiu przychodów z najmu lub dzierżawy, gdyż dokonanie pierwszej wpłaty do urzędu skarbowego w danym roku podatkowym ze wskazaniem, że jest to podatek z tytułu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (symbol płatności „PPE”), będzie równoznaczne z dokonaniem wyboru opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Przy czym jeżeli pierwszy przychód zostanie osiągnięty w grudniu, to wystarczy złożenie zeznania PIT-28.
Oświadczenie o wyborze opodatkowania ryczałtem można złożyć w urzędzie skarbowym lub we wniosku o aktualizację wpisu do CEIDG. Za późno jest już natomiast na wybór opodatkowania w formie karty podatkowej bądź rezygnację z opodatkowania w tej formie. W tym przypadkach obowiązywał bowiem inny termin – 20 stycznia 2022 r.
Dokonując wyboru formy opodatkowania, należy zwrócić uwagę na zmiany wprowadzone od 1 stycznia br. przez ustawę z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2105; ost. zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2469), czyli podatkową część Polskiego Ładu. Należy przede wszystkim uwzględnić zniesienie możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku oraz różną jej wysokość – w zależności od wybranej formy opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej. Ustawa ta obniżyła również stawki ryczałtu ewidencjonowanego dla niektórych branż, np. z 17 proc. do 14 proc. w przypadku świadczenia usług w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86), architektonicznych i inżynierskich; usług badań i analiz technicznych (PKWiU dział 71), specjalistycznego projektowania (PKWiU 74.1), a z 15 proc. do 12 proc. w przypadku określonych w ustawie usług IT.
Uwaga! Mimo zgłoszonych do ministra finansów postulatów o konieczności przesunięcia tego terminu ze względu na prace mające na celu poprawienie Polskiego Ładu, nadal nie ma stanowiska MF w tej sprawie.

do 28 lutego

Zeznanie roczne PIT-28
W terminie od 15 lutego do 28 lutego br. podatnicy rozliczający się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych muszą złożyć PIT-28 (zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za 2021 r.). Zeznanie to składają osoby fizyczne uzyskujący objęte ryczałtem przychody z:
  • działalności gospodarczej prowadzonej na własne nazwisko,
  • działalności prowadzonej w formie spółki,
  • najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach działalności gospodarczej.
Oprócz złożenia zeznania w terminie do 28 lutego br. konieczne jest też wpłacenie ryczałtu za grudzień lub ostatni kwartał 2021 r.
Wniosek o zwolnienie z opłacania składek
Do 28 lutego br. przedsiębiorcy mogą złożyć do ZUS wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek za grudzień 2021 r. (RDZ-B7). Aby skorzystać z tego zwolnienia, przedsiębiorca musi spełnić następujące warunki:
  • rodzaj jego przeważającej działalności na 31 marca 2021 r., według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) 2007, oznaczony był kodem PKD:
– 56.30.Z – przygotowywanie i podawanie napojów (podklasa ta obejmuje m.in. dyskoteki serwujące głównie napoje),
– 93.29.A – działalność pokojów zagadek, domów strachu, miejsc do tańczenia i w zakresie innych form rozrywki lub rekreacji organizowanych w pomieszczeniach lub w innych miejscach o zamkniętej przestrzeni,
– 93.29.Z – pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna,
  • przychód z tej działalności (w rozumieniu przepisów podatkowych) uzyskany w jednym z dwóch miesięcy przed tym, w którym przedsiębiorca złożył wniosek, był niższy co najmniej o 40 proc. w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego lub w lutym 2020 r. lub we wrześniu 2020 r.,
  • przedsiębiorca był zgłoszony jako płatnik składek przed 1 listopada 2020 r.,
  • przedsiębiorca przekazał do 28 lutego 2022 r. deklaracje rozliczeniowe i imienne raporty miesięczne za okres, za który występuje o zwolnienie z opłacania składek (chyba że jest zwolniony z obowiązku ich składania).
Stan prawny na 3 lutego 2022 r.
Wydawca wyraża zgodę na udostępnianie treści ściągawki klientom biur rachunkowych.