Prowadzimy podatkową księgę przychodów i rozchodów dla naszych klientów. Mamy wątpliwość. Czy umorzoną część subwencji PFR trzeba wykazać w PKPiR? Jeśli tak, to jak? Czy wchodzi ona do limitu małego podatnika?

Prowadzimy podatkową księgę przychodów i rozchodów dla naszych klientów. Mamy wątpliwość. Czy umorzoną część subwencji PFR trzeba wykazać w PKPiR? Jeśli tak, to jak? Czy wchodzi ona do limitu małego podatnika?
W 2020 r. jedną z form pomocy dla poszkodowanych przez pandemię firm były subwencje. Przyznawał je Polski Fundusz Rozwoju, któremu powierzona została realizacja rządowego programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego, o którym mowa w art. 21a ust. 1 ustawy o systemie instytucji rozwoju. Przy czym z analizy obowiązujących przepisów nie wynikało, aby tego typu pomoc finansowa nie stanowiła przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Nie wynika to również z przepisów ustaw o podatku dochodowym. Mimo to w komunikacie z 18 maja 2020 r. (https://www.gov.pl/web/finanse/wsparcie-finansowe-dla-firm-w-ramach-tarczy-finansowej) Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że subwencję, o której mowa, należy traktować jako pożyczkę, a w konsekwencji przedsiębiorcy nie mogą jej zaliczyć do przychodów podatkowych. Zdaniem MF dopiero w dacie umorzenia subwencji lub jej części należałoby zaliczyć do przychodów wartość umorzonych zobowiązań.
Jednakże 20 lipca 2021 r. opublikowane zostało rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR. Na podstawie par. 1 tego rozporządzenia zaniechano poboru podatku od dochodów (przychodów) osiągniętych z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach rządowego programu udzielania przedsiębiorcom wsparcia finansowego, o którym mowa w art. 21a ust. 1 ustawy o systemie instytucji rozwoju. Zaniechanie to ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 czerwca 2021 r. do 31 grudnia 2022 r. (zob. par. 2 rozporządzenia).
Co prawda pierwsze decyzje w sprawie umorzenia ww. subwencji zostały wydane 31 maja 2021 r., jednak uprawomocniły się one później. W konsekwencji wynikające ze wskazanego rozporządzenia zaniechanie poboru podatku obejmuje wszystkie dotychczas umorzone subwencje.
Jednocześnie praktycznym skutkiem zaniechania poboru podatku od przychodów z tytułu umorzenia subwencji lub jej części jest to, że przychody te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Tymczasem jak wynika z interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 8 września 2011 r. (nr IPTPB1/415-71/11-2/ASZ), „otrzymane środki nie podlegając opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, nie podlegają również ujęciu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów”. Prowadzi to do wniosku, że przychodów z tytułu umorzenia subwencji lub jej części nie trzeba wykazywać w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Można to jednak czynić dobrowolnie w kolumnie 17 obejmującej uwagi, gdyż w kolumnie tej mogą być ewidencjonowane przychody faktycznie przez podatnika otrzymane.
Jednocześnie należy wskazać, że małym podatnikiem w rozumieniu ustawy o PIT jest podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 mln euro, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku również przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy (zob. art. 5a pkt 20 ustawy o PIT). Nie ulega przy tym wątpliwości, że przychodami, o których mowa w tym przepisie, są wyłącznie przychody, które podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W związku z tym przychodów z tytułu umorzenia subwencji lub ich części nie trzeba uwzględniać przy ustalaniu statusu małych podatników.
Podstawa prawna
par. 1 i 2 rozporządzenia ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 16 lipca 2021 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od dochodów (przychodów) z tytułu umorzenia subwencji finansowej lub finansowania preferencyjnego udzielonych przez Polski Fundusz Rozwoju (Dz.U. poz. 1316)
art. 5a pkt 20 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1243)