System e-Krew nie jest bardzo skomplikowanym narzędziem informatycznym - ocenia w rozmowie z PAP dyrektor Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia Marcin Węgrzyniak. Zapewnia, że jeśli projekt otrzyma dofinansowanie, CSIOZ zrealizuje go w założonym terminie - do 2019 r.

Uchwalona w środę wieczorem nowelizacja ustawy o publicznej służbie krwi zakłada, że jednostki organizacyjne publicznej służby krwi będą przekazywały dane do systemu teleinformatycznego e-Krew. Obecnie centra krwiodawstwa przekazują do Instytutu Hematologii i Transfuzjologii tylko informacje o skreśleniu danej osoby z rejestru dawców, jej dane oraz datę skreślenia. Nie jest jednak możliwe przekazywanie danych wszystkich dawców i odpowiednie monitorowanie drogi krwi.

Węgrzyniak przyznaje, że systemy informatyczne w jednostkach publicznej służby krwi funkcjonują już od wielu lat, jednak nie są one ze sobą skomunikowane, co uniemożliwia przekazywanie danych między nimi. "Istnieje co prawda Krajowy Rejestr Dawców Krwi, ale nie jest on traktowany jako rejestr referencyjny i jego funkcjonowanie pozostawia wiele do życzenia. Sam system sprawia bardzo dużo problemów technicznych i konstrukcyjnych" - dodaje dyrektor.

Zgodnie ze złożonym wnioskiem o dofinansowanie, projekt e-Krew CSIOZ przygotowuje i zrealizuje w partnerstwie z Narodowym Centrum Krwi, Instytutem Hematologii i Transfuzjologii oraz centrami krwiodawstwa i krwiolecznictwa.

Jak wyjaśnia dyrektor CSIOZ, w ramach projektu e-Krew planowane jest połączenie systemów działających w centrach krwiodawstwa w sposób umożliwiający wzajemne udostępnianie niektórych informacji o dawcach, by np. nie było konieczności powtarzania badań w przypadku dyskwalifikacji danej osoby jako potencjalnego dawcy. "Obecnie jeśli ktoś jest zdyskwalifikowany w jednym centrum krwiodawstwa, ale zgłosi się do kolejnego to kolejny raz wykonywane są badania i dwa razy ponosi się na nie wydatki. Dzięki systemowi e-Krew i projektowanej wymianie informacji taka informacja o dyskwalifikacji już w tym drugim centrum krwiodawstwa będzie" - tłumaczy.

Dyrektor ocenia, że system e-Krew nie jest bardzo skomplikowanym narzędziem informatycznym, które wymagałoby wieloletnich prac. "Koncepcja systemu e-Krew ma już co najmniej rok, ale ostatnio projekt ten trochę wyewoluował. Dokonaliśmy urealnienia jego zakresu i dość mocno obcięliśmy budżet. W tej chwili ten projekt sprowadziliśmy do takiego systemu, który będzie bardzo przydatny dla centrów krwiodawstwa, resortu zdrowia oraz dawców i biorców krwi" - mówi.

Projekt został zgłoszony do współfinansowania w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020. "W tym programie projekty łącznie z procedurą przetargową nie mogą trwać dłużej niż 3 lata. Zakładamy, że - jeżeli dostaniemy dofinansowanie w ramach obecnie trwającego konkursu - umowa o dofinansowanie będzie podpisana w styczniu 2017 r. i będziemy w stanie zrealizować projekt w założonym czasie" - zapewnia Węgrzyniak.

W ustawie realizację systemu e-Krew zaplanowano na lata 2017–2019.

W myśl projektu w systemie e-Krew będą gromadzone takie informacje jak np. data urodzenia dawcy, termin ostatniego pobrania oraz wyniki badań. "Dane medyczne muszą być odpowiednio chronione. Na pewno zapewnimy stosowną pulę środków na wykorzystanie wszystkich zabezpieczeń, które będą adekwatne do zakresu tych danych" - zapewnia Węgrzyniak. Zaznacza, że system e-Krew pomoże resortowi zdrowia i Narodowemu Centrum Krwi w sposób optymalny zarządzać zasobami krwi.

System będzie służył także sprawozdawczości. Jest to szczególnie ważne, ponieważ państwa członkowskie UE są zobowiązane do składania rocznego sprawozdania m.in. o poważnych niepożądanych zdarzeniach i reakcjach związanych z pobieraniem i przetaczaniem krwi.

W grudniu 2015 r. Komisja Europejska pozwała Polskę za niewdrożenie niektórych unijnych przepisów dotyczących norm jakości i bezpieczeństwa krwi ludzkiej.

Według KE Polska nie wypełnia niektórych zobowiązań wynikających z trzech unijnych dyrektyw, które wprowadzają szereg przepisów mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa krwi, w tym zasady dotyczące minimalnego wieku krwiodawcy, warunki przywozu krwi z państw trzecich oraz obowiązków sprawozdawczych placówek służb krwi. Termin ich wdrożenia do prawa krajowego upłynął w 2005 r. i w 2006 r.(PAP)