Dziś mija 70 lat od rozpoczęcia przez sowietów wielkiej obławy na polskich partyzantów na Suwalszczyźnie. W trakcie operacji aresztowali ponad siedem tysięcy osób. Co najmniej 592 z nich zostały zamordowane i pochowane w nieznanym do dziś miejscu.
Dyrektor białostockiego oddziału IPN Barbara Bojaryn-Kazberuk wyjaśnia, że prawdopodobnie mogiły ofiar sowietów mogą znajdować się w okolicach miejscowości Kalety. Znajduje ona się obecnie po białoruskiej stronie i leży na terenie Puszczy Augustowskiej. Jak się okazało, również tę miejscowość objęły działania sowietów w lipcu 1945 roku.
Dariusz Dukaczewski z Instytutu Geodezji i Kartografii, który współpracuje z IPN przy poszukiwaniu miejsc pochówku ofiar obławy augustowskiej tłumaczy, że eksperci przeprowadzili szereg badań na podstawie zdjęć lotniczych z lat 50 i 60 ubiegłego wieku, a także zdjęć satelitarnych. Na terenie Polski, wyjaśnia ekspert, zlokalizowano około 40 miejsc naruszenia gruntu przed rokiem 1953, z czego w jednym przypadku istnieje duże prawdopodobieństwo, że jest to jama grobowa.
Dariusz Dukaczewski wyjaśnia, że na Białorusi eksperci ustalili aż 85 miejsc naruszenia powierzchni gleby przed rokiem 1953. W czterech z tych miejsc istnieje duże prawdopodobieństwo istnienia jam grobowych. W jednym z nich jest to wręcz pewność, ponieważ badania pokrywają się z relacjami świadków, którzy byli prowadzeni na egzekucję w to miejsce, którą jednak odwołano.
Ekspert tłumaczy, ze dwa z tych obiektów są duże, mają wielkość 10 na 40 metrów, pozostałe są okręgami o promieniu 6 do 8 metrów. Tego typu mogiły tworzyły sowieckie oddziały "Smiersz", które dokonywały egzekucji na terenach Suwalszczyzny.
Eksperci czekają obecnie na najbardziej precyzyjne zdjęcia satelitarne o najwyższej rozdzielczości. Po otrzymaniu tych materiałów, prawdopodobnie rozpoczną się już prace poszukiwawcze.