Polska Marynarka Wojenna idzie na dno w szybkim tempie. Niedługo nie pozostanie po niej nic. No, może atrakcja dla płetwonurków, którzy będą mogli zwiedzać wraki. Nie zmieni tego przeniesienie dowództwa do Gdyni, co w ubiegłym roku zapowiedział premier Mateusz Morawiecki. Nie zmieni tego też zwalnianie dowódców, którzy publicznie mówią o zapaści, co również w ubiegłym roku czynił minister obrony Mariusz Błaszczak. Jak pisał Stefan Kisielewski, od samego mieszania herbata nie stanie się słodsza.
Problem w tym, że brakuje cukru, i że polska flota jest w opłakanym stanie. W ubiegłych dwóch latach służbę zakończyły dwa okręty podwodne typu Kobben. Do końca przyszłego ten sam los spotka dwie kolejne jednostki. Z okrętów podwodnych pozostanie nam jeszcze będący wiecznie w remoncie Orzeł, którego pod koniec lat 80. dostaliśmy „w prezencie” od ZSRR. Z okrętów nawodnych tak naprawdę mamy dwie mocno wiekowe fregaty. Za rok do służby powinien wejść patrolowiec Ślązak, ale to radykalnie naszych zdolności bojowych nie zwiększy. Budujemy również dwie mniejsze jednostki – niszczyciele min. No i ratownika, czyli wyspecjalizowany okręt do pomocy w razie wypadku na łodziach podwodnych. To, że ich zaraz nie będziemy mieć, nie wydaje się specjalnym problemem dla decydentów.
Jeszcze niedawno w kierownictwie resortu były głośne plany zakupu jednostek podwodnych – program Orka i nawodnych – programy Miecznik i Czapla. Obecnie jest to pieśń dalekiej przyszłości. Wiadomo, że w najbliższych latach nic nie kupimy. Za to gorączkowo poszukujemy możliwości pożyczenia/wyleasingowania OP. Mowa o Niemcach, Francuzach, ale w środowisku można usłyszeć też tak niecodzienne plotki, jak to, że mielibyśmy taki okręt nabyć od… Brazylii. Nie podejmę się wyrokowania, czym to się skończy.
Realne było za to kupienie używanych fregat z Australii. Olbrzymią zaletą tego zakupu było to, że te okręty trafiłyby do służby niemal natychmiast. Nie były idealne, nie były nowe, ale miały tę podstawową zaletę, że istniały nie tylko na papierze albo w zapowiedziach polityków. I były w zasięgu naszego budżetu. Zasadniczo nie ma znaczenia, że polski przemysł stoczniowy by na nich nie skorzystał. Na wirtualnych zapowiedziach budowy nowych okrętów również nie skorzysta. Na marginesie warto zauważyć, że w ubiegłym tygodniu prezes Polskiej Grupy Zbrojeniowej stwierdził, że by wyjść na zero, stocznie wchodzące w skład grupy potrzebują zamówień na ok. 600 mln zł rocznie. W tym roku jest ich na 300 mln zł. Nic nie zapowiada, by resort obrony nagle miał zmienić zdanie i by takich zleceń było więcej. Na pewno nie zmienią tego sygnały dochodzące z okolic Pałacu Prezydenckiego, że marynarka jest nam jednak potrzebna. Głowa państwa i jej doradcy mogą sobie pogadać, ale z tego nic dla marynarzy nie wynika.
Oczywiście może ktoś powiedzieć, i takie głosy nie są odosobnione, że z punktu widzenia granic Polski Marynarka Wojenna nie jest kluczowa. Nam są potrzebne nabrzeżne dywizjony rakietowe (mamy takie dwa), by obce okręty nie mogły zbyt łatwo i śmiało sobie poczynać przy naszym Wybrzeżu. I takie myślenie ma ręce i nogi. Jeśli kołdra finansowa jest za krótka, to na coś trzeba się zdecydować.
Z tym że zasadniczą słabością takiego rozumowania jest to, że nie bierze pod uwagę reakcji innych aktorów. Problemem dla Polski wkrótce stanie się to, że opłakany stan naszej Marynarki Wojennej stał się również jasny dla naszych sojuszników. Ostatnio na łamach DGP mówił o tym szef Dowództwa Morskiego NATO (MARCOM) admirał Johnstone. W tym tygodniu także na łamach „Frankfurter Allgemeine Zeitung” pojawił się tekst dotyczący tej kwestii. I choć dzisiaj Niemcy do prymusów Sojuszu zdecydowanie nie należą, to jednak niedocenianie ich wpływu w tej organizacji byłoby znaczącym błędem. Jako członek Sojuszu mamy zobowiązania, które powinniśmy wypełniać. Jeśli szybko nie zmieni się sytuacja, to na morzu będziemy mieli z tym problem. A jeśli my nie traktujemy naszych zobowiązań sojuszniczych poważnie, to trudno oczekiwać, by inni brali je serio. To może nas kosztować znacznie więcej niż kilka miliardów złotych zaoszczędzonych na okrętach.