W czasie trzydniowej kwesty na ratowanie zabytków Starych Powązek zebraliśmy 235 tys. zł - poinformował w niedzielę PAP przewodniczący Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa Marcin Święcicki. To najwyższa kwota, jaką udało się zebrać w ciągu ostatnich 4 lat.

Tegoroczna 44. kwesta odbywała się 1, 3 i 4 listopada od rana do późnych godzin wieczornych. Wzięło w niej udział ok. 240 przedstawicieli świata kultury, nauki, życia społecznego i politycznego. Datki na rzecz Starych Powązek zbierali m.in. Maja Komorowska, Kazimierz Kaczor, Joanna Szczepkowska oraz Emilia Krakowska. Towarzyszyli im m.in. członkowie zespołu Mazowsze oraz Bractwa Kurkowego.

"W czasie 3-dniowej kwesty na ratowanie zabytków Powązek zebraliśmy - 235 tys. zł. Z tego 200 tys. zł w Dzień Wszystkich Świętych, 10 tys. zł w sobotę i dzisiaj, w niedzielę, 25 tys. zł." - powiedział PAP Święcicki.

Dodał, że za te pieniądze zostaną odnowione 33 nagrobki i kaplice w al. Katakumbowej na Powązkach. "Poza tym odnawiamy jeszcze pojedyncze obiekty na całym cmentarzu, jednak to zależy też od innych darczyńców, którzy jeżeli mają jakieś specjalne życzenie, to my się dokładamy i razem to robimy" - wyjaśnił przewodniczący Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa.

Maja Komorowska powiedziała PAP, że "Cmentarz Powązkowski to wielkie miejsce pamięci". "To, co Jerzy Waldorff wymyślił, że co roku zbieramy pieniądze, by odrestaurować groby, jest wspaniałe" - dodała.

"Jacy ludzie są hojni i wspaniali (...) to najlepsze świadectwo, kiedy widać ludzi wspierających naszą akcję" - mówiła. Bardzo ważna jest pamięć o tych, którzy odeszli, a święto zmarłych, jak dodała, "łączy wierzących i tych, którzy mówią, że są poszukujący lub niewierzący".

W akcję zbierania pieniędzy włączyło się także młodsze pokolenie. Jan Młynarski powiedział PAP, że w zbiórce uczestniczy po raz trzeci. "Tata robił to prawie całe życie, od początku tej akcji zainicjowanej przez Jerzego Waldorffa" - wspominał syn Wojciecha Młynarskiego.

"Cmentarz Powązkowski jest miejscem, w którym w namacalny sposób możemy mieć kontakt z historią Warszawy oraz Polski" - zauważył artysta. "Groby są w bardzo złym stanie. Część z nich nie ma swoich opiekunów, ponieważ w większości są to groby przedwojenne (...). W związku z tym charytatywna zbiórka raz w roku na Powązki jest czymś zupełnie zrozumiałym" - podkreślił.

W 2018 r. odnowiono 35 nagrobków oraz zakończono drugi etap prac - ściany wewnętrzne i elementy metalowe - przy kaplicy Emila Skiwskiego w al. Katakumbowej. Prace konserwatorskie przeprowadzono m.in. przy znajdujących się w tej alei nagrobkach rodziny książąt Lubomirskich, rodziny Seidlerów, Stanisława Wojciechowskiego, rodziny Łapińskich, Reguskich oraz Paprockich.

W ostatnich kwestach na rzecz Starych Powązek udało się zebrać: w 2013 r. - 233 tys. zł., w 2014 r. - 249,6 tys. zł, w 2015 r. - ok. 230 tys. zł, w 2016 r. - 175 tys. zł i w ubiegłym roku również ok. 175 tys. zł.

Poza kwestą, konserwacja i renowacja zabytków Starych Powązek finansowana jest z dotacji m.st. Warszawy, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także z pieniędzy otrzymywanych od darczyńców - prywatnych osób, firm lub instytucji.

Pierwsza kwesta na rzecz Powązek odbyła się 1 listopada 1975 r. Zorganizował ją powstały rok wcześniej Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami. Wzięło w niej udział prawie 200 aktorów, muzyków, pisarzy i plastyków. Idea zbiórki na rzecz renowacji zabytków Powązek zyskała popularność i była kontynuowana po śmierci założyciela Komitetu, pisarza i krytyka muzycznego Jerzego Waldorffa.

Jak podkreślają organizatorzy, w zamierzeniach inicjatora przedstawiciele warszawskiego środowiska aktorskiego mieli nie tylko zbierać środki na ratowanie popadających w ruinę zabytkowych kaplic i pomników nagrobnych, ale także propagować wśród mieszkańców Warszawy, władz stolicy i odpowiedzialnych za ochronę zabytków organów administracji potrzebę ratowania Starych Powązek jako Narodowej Nekropolii i skupiska dzieł sztuki, głównie rzeźb. Tak pozostało do dzisiaj, a grono kwestujących znacznie się powiększyło.

W ubiegłym i bieżącym roku, jak przypomniano, odeszło grono artystów uczestniczących w kweście od lat m.in. Wojciech Młynarski, Lech Ordon, Danuta Szaflarska, Gustaw Lutkiewicz, Krystyna Sienkiewicz, Barbara Wachowicz, Wojciech Pokora oraz Grzegorz Miecugow.

Cmentarz Powązkowski powstał dzięki Melchiorowi Szymanowskiemu, który w 1750 r. ofiarował 2,4 ha gruntu z przeznaczeniem na cmentarz katolicki. Pierwszym pochowanym na Powązkach był ksiądz Wincenty Bartłomiej Skrzetuski, którego pogrzeb odbył się w 1791 r. Na cmentarzu pochowano wielu wybitnych Polaków, m.in. Władysława Reymonta, Leopolda Staffa, Marię Dąbrowską, Stanisława Moniuszkę, Henryka Wieniawskiego i Jana Kiepurę.