Zasłużeni działacze Niezależnego Zrzeszenia Studentów zostali odznaczeni Krzyżami Wolności i Solidarności przez prezydenta Andrzeja Dudę. Ceremonia wręczenia odznaczeń państwowych odbyła się w poniedziałek w Pałacu Prezydenckim w Warszawie.
Odznaczenia, w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy, zasłużonym działaczom pierwszego Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS) wręczyli prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek oraz doradca prezydenta RP Irena Zofia Romaszewska.
Historię powstania i działalności NZS przypomniał prezes IPN Jarosław Szarek. "Niezależne Zrzeszenie Studentów wpisuje się w historię Polski, w ten długi ciąg walki polskiej młodzieży o wolną i niepodległą Polskę" - zauważył.
Przypomniał, że za dzień powstania organizacji uznać można 7 maja 1977 r., kiedy w Krakowie znaleziono ciało zamordowanego Stanisława Pyjasa. "Tydzień później powstanie Studenckiego Komitetu Solidarności. Po raz pierwszy w przestrzeni publicznej pojawiła się Solidarność. I pierwszy postulat SKS (Studencki Komitet Solidarności - PAP) - powstanie niezależnej organizacji studenckiej. Garstka była ludzi SKS, ale wystarczyła, żeby przetrwać. Gdy tylko trzy lata później, zaczęły się strajki (...) natychmiast studenci włączyli się w ten ruch" - podkreślił.
Zwracając się do odznaczonych działaczy NZS, Szarek podkreślił, że choć w nazwie ich organizacji nie było słowa "Solidarność", "cała państwa działalność była tym słowem naznaczona". "Oczywiście, walczyliście o autonomię uczelni, prawa środowiska studenckiego, ale byliście solidarni (...) Później przyszła walka. Komuniści docenili NZS. Został pierwszą zdelegalizowaną organizacją" - przypomniał.
Podczas poniedziałkowej uroczystości Krzyżami Wolności i Solidarności "za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej" odznaczeni zostali: Marek Biestek, Jacek Czaputowicz, Krzysztof Drabarek, Andrzej Dusiński, Barbara Fabiańska, Robert Stanisław Głębocki, Marek Głowacki, Konrad Głowik, Krystyna Gorzelak, Witold Grzesik, Jarosław Guzy, Zbigniew Hennel, Andrzej Horubała, Grzegorz Jaczyński, Filip Kaczmarek, Robert Kowalewski, Janusz Kumala, Ryszard Marszałek, Andrzej Nowotny, Lech Ochnik, Cezary Oleksiak, Agnieszka Romaszewska-Guzy, Zbigniew Rykowski, Olgierd Smoleński, Jerzy Sternicki, Wiktor Świercz, Rudolf Wasilewski, Grzegorz Wilczyński, Tomasz Wiśniewski, Piotr Wójcik oraz pośmiertnie Teodor Klincewicz i Piotr Ziembiński.
"Państwo kończyli studia, ale byli również w podziemnej Solidarności, tworzyli struktury solidarnościowe, grupy oporu. Zabrano organizację, ale to nie pokonało NZS. Nie poddaliście się" - mówił Szarek. "Potem odeszliście ze studiów. Ale została legenda, mit NZS. Struktury przestały działać (...) przyszło nowe pokolenie, którzy tworzyli już inną organizację. Przyszedł czas na +drugi+ NZS, który poszedł tym samym nurtem, którym wy szliście" - zaznaczył.
"Dzięki państwa wysiłkowi mamy dzisiaj wolną, niepodległą Polskę" - podkreślił. "Jest jeszcze wiele do zrobienia. Egzamin z walki o wolność w czasach zniewolenia państwo zdali - te Krzyże Wolności i Solidarności są tego dowodem. Ale od 28 lat zdajemy egzamin trudniejszy, z naszej wolności (...) Nie jesteśmy narodem tylko +na dziś+. Jesteśmy narodem, który ma przekazać w daleką przyszłość moce nagromadzone przez całe tysiąclecie. Myślę, że to jest zadanie, które może nas wszystkich połączyć" - dodał prezes IPN.(PAP)