Delegacja Komisji Weneckiej (KW) złoży w poniedziałek i wtorek wizytę w Polsce w ramach prac nad projektem opinii na temat nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Opinia zostanie następnie przyjęta na plenarnym posiedzeniu Komisji w Wenecji 14 października.

W skład delegacji wejdzie troje sprawozdawców: stojący na jej czele wiceprzewodniczący Komisji Kaarlo Tuori z Finlandii, a także Sarah Cleveland z USA i Jean-Claude Scholsem z Belgii - poinformował PAP rzecznik Rady Europy Panos Kakawiatos.

Poza tym, dodał, swój wkład do pracy nad opinią wniosą też sprawozdawcy: Veronika Bilkova z Czech, Michael Frendo z Malty i Christoph Grabenwarter z Austrii. Uczestniczyli oni w przygotowaniu pierwszego raportu na temat ustawy z grudnia zeszłego roku, na temat której KW wydała opinię w marcu.

Rzecznik Rady Europy, której Komisja jest ciałem doradczym, ogłosił, że w programie wizyty w Warszawie są rozmowy w Sądzie Najwyższym, parlamencie, Ministerstwie Sprawiedliwości, Trybunale Konstytucyjnym, w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich i Kancelarii Premiera.

Sekretarz KW Thomas Markert wyda w poniedziałek wieczorem przed biurem RPO krótkie oświadczenie i odpowie na pytania dziennikarzy.

Procedura prac nad projektem opinii przewiduje, że po wizycie w Polsce sprawozdawcy sporządzą, każdy osobno, komentarz do ustawy. Następnie komentarze te zostaną połączone przez sekretariat KW w całość i ponownie przedstawione sprawozdawcom, by wyrazili zgodę na zebranie ich indywidualnych uwag w takim kształcie. Tak powstanie projekt opinii.

Projekt opinii zostanie później rozesłany do wszystkich członków Komisji Weneckiej oraz do rządów, które należą do KW, w tym do Warszawy. Polski rząd zostanie zaproszony do ewentualnego sporządzenia pisemnych uwag, jeśli uzna to za stosowne, a także do przysłania swego przedstawiciela do udziału w dyskusji na październikowej sesji. Wtedy podczas obrad plenarnych opinia zostanie przyjęta, a potem ogłoszona i opublikowana.

Na początku lipca, zanim nowa wersja ustawy o TK została przyjęta przez polski parlament, sekretarz generalny Rady Europy Thorbjoern Jagland zwrócił się do ekspertów Komisji Weneckiej o pilne zajęcie się tymi przepisami i wydanie wstępnej opinii. Miało to nastąpić w bardzo krótkim czasie.

Jednak kilka dni później Jagland odstąpił od tego zamiaru i poprosił KW, aby nie przedstawiała wstępnej opinii w trybie pilnym. Decyzję uzasadniono trwającymi wtedy jeszcze pracami nad ustawą w parlamencie. Postanowiono poczekać do ich zakończenia i wydania opinii w normalnym trybie na jesiennej sesji w Wenecji.

Rada Europy wyjaśniła wtedy, że oczekuje, iż poprawki do nowej ustawy uwzględnią zalecenia Komisji Weneckiej z wydanej w marcu opinii na temat poprzedniej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

W opinii z 11 marca KW zaapelowała o publikację orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 9 marca w sprawie grudniowej noweli o TK autorstwa PiS, co - według niej - byłoby punktem wyjścia z kryzysu. Ponadto KW ostrzegła, że osłabienie TK stanowi zagrożenie dla demokracji, praw człowieka i rządów prawa w Polsce.

Będzie to już trzecia opinia KW na temat polskiej ustawy wydana w ciągu siedmiu miesięcy. Wcześniej zajęła się oprócz Trybunału Konstytucyjnego także ustawą o policji, która zmienia zasady inwigilacji, i zgłosił szereg uwag.

Komisja Wenecka, czyli Europejska Komisja na rzecz Demokracji przez Prawo

to organ doradczy Rady Europy do spraw prawa konstytucyjnego. Powstała w 1990 roku. Polska przystąpiła do niej w 1992 roku. Nasz kraj reprezentują w Komisji Bogusław Banaszak i Mariusz Muszyński.

Przewodniczącym jest Włoch Gianni Buquicchio.

Od czerwca tego roku honorową przewodniczącą KW jest była premier Hanna Suchocka, która przez wiele lat w niej zasiadała.

Opinie Komisji nie są wiążące.