Władze Częstochowy chcą powrotu do historycznej formy herbu miasta, z wizerunkiem piastowskiego orła zamiast - jak to jest obecnie - kruka. Projekt nowego herbu zaprezentowali w czwartek w autorzy heraldycznej korekty wykładowcy Akademii Jana Długosza.
Lokalne władze tłumaczą, że chodzi nie tylko o powrót do historycznej symboliki, ale też o wyeliminowanie elementów niezgodnych z zasadami heraldyki miejskiej.
Jak powiedział prezydent Częstochowy Krzysztof Matyjaszczyk, zmiany i porządkowanie znaków graficznych miasta zbiega się z przygotowaniami do zbliżających się obchodów 800-lecia dziejów pisanych Częstochowy. Miasto będzie świętowało jubileusz w 2020 r. Pierwsza wzmianka o Częstochowie pochodzi bowiem z 1220 r., z dokumentu biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża.
Częstochowa ma od niedawna nowe logo, kolejnym etapem ma być właśnie zmiana herbu na ten tradycyjny, który powstał jeszcze w XIV wieku. „W przypadku herbu zlecenie prac nad przygotowaniem jego nowego projektu po korekcie było związane z głosami i postulatami historyków zajmujących się dziejami miasta, a jednocześnie specjalizujących się w problematyce heraldycznej” - wyjaśnił prezydent.
Procedura zmiany herbu rozpoczęła się od zaprojektowania wzoru zgodnego z wymogami heraldycznymi. Teraz czeka go opinia ze strony Komisji Heraldycznej procedującej na zlecenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, a finalnie projekt powinien zostać poddany pod głosowanie częstochowskiej Rady Miasta.
Korektę herbu Częstochowy przygotowali profesorowie Akademii Jana Długosza w Częstochowie - Marceli Antoniewicz (historyk i heraldyk) oraz Andrzej Desperak (artysta plastyk), którzy mają za sobą wiele udanych i przyjętych przez Komisję Heraldyczną projektów herbów innych miast i gmin. Oprócz modyfikacji symboliki herbu poprzez zamianę kruka na piastowskiego orła, w projekcie skorygowali także kolorystykę oraz dostosowali inne elementy graficzne do proporcji i standardów heraldycznych.
Na tradycyjnym herbie Częstochowy znajdują się powszechne wtedy mury miejskie z wieżami i bramą oraz symbole Władysława Opolczyka. Używał on wtedy znaku piastowskiego orła - jako książę opolski - oraz lwa, jako pan Rusi Halickiej.
Jak wskazują przedstawiciele lokalnych władz po raz pierwszy oficjalnie kruka w herbie miasta zatwierdzono dopiero w 1942 r. i zrobiły to władze Generalnej Guberni w czasie hitlerowskiej okupacji. Jednym z powodów prawdopodobnie był fakt, że orzeł był przez władze okupacyjne zakazany. Po wojnie przez wiele lat używano ponownie symboliki orła i lwa.
W 1992 r., część częstochowskich radnych zgłosiła konieczność zmiany herbu, sugerując powrót kruka jako figury nawiązującej (zdaniem historyków - nieprecyzyjnie) do obecności Paulinów na Jasnej Górze.
„W opinii specjalistów projekt nie tylko nie spełnia podstawowych wymogów heraldycznych dotyczących liczby barw czy atrybutów stricte miejskich wykorzystywanych na dawnych pieczęciach, ale w heraldyce jest związany z symboliką zła i grzechu” - argumentują lokalne władze.
Taki projekt został jednak przyjęty przez ówczesną Radę Miasta. W 1992 roku nie pracowała Komisja Heraldyczna, została powołana dopiero kilka lat później.(PAP)
autor: Krzysztof Konopka