Cisza wyborcza w Polsce. Czego nie wolno robić?
W najbliższą niedzielę (1 czerwca 2025 r.) odbędzie się w Polsce II tura wyborów prezydenckich. Cisza wyborcza to czas, który rozpocznie się na 24 godziny przed dniem głosowania, czyli o północy z piątku (30 maja) na sobotę (31 maja).
Cisza wyborcza trwa do zakończenia głosowania – przypomina Państwowa Komisja Wyborcza (PKW).
Podczas ciszy wyborczej w Polsce:
- "nie można prowadzić agitacji wyborczej";
- "nie wolno zwoływać zgromadzeń, organizować pochodów i manifestacji, wygłaszać przemówień, rozpowszechniać materiałów wyborczych".
Jak zaznacza Państwowa Komisja Wyborcza, wspomniane zasady dotyczą również publikacji w sieci. Niedozwolone jest np. udostępnianie materiałów lub pisanie komentarzy/postów o kandydatach w mediach społecznościowych. Podczas głosowania w lokalu wyborczym musimy też pamiętać o tym, by np. nie "eksponować napisów, znaków oraz symboli kojarzonych z kandydatami i komitetami wyborczymi". Ponadto, w czasie trwania ciszy wyborczej nie można poruszać się pojazdami, na których znajdują się materiały związane z kandydatami (np. plakaty i reklamy).
Cisza wyborcza. Ile wynosi grzywna za publikacje sondaży?
Podczas ciszy wyborczej w Polsce obowiązuje zakaz publikowania wyników sondaży wyborczych.
Jak przypomina PKW, materiały, które zostały opublikowane przed ciszą wyborczą, "nie muszą być usuwane z przestrzeni publicznej na czas ciszy wyborczej". Ważne jest jednak to, że w tym czasie "nie wolno ich modyfikować ani przemieszczać". Gdy wspomniany zakaz zostanie złamany, może to zostać uznane za "czynne prowadzenie agitacji wyborczej".
Co grozi w Polsce za upublicznianie podczas ciszy wyborczej sondażów? W przypadku złamania tego zakazu – jak podaje PKW – jest to "kara grzywny od pięciuset tysięcy do miliona złotych".
Kto zajmuje się przypadkami naruszenia ciszy wyborczej?
Naruszenie zakazu prowadzenia agitacji podczas ciszy wyborczej jest określane jako wykroczenie – podkreśla Państwowa Komisja Wyborcza. Z kolei "naruszenie zakazu podawania do publicznej wiadomości wyników sondaży, zachowań wyborczych i przewidywanych wyników wyborów" to przestępstwo.
To, czy doszło w konkretnym przypadku do naruszenia zakazów, stwierdzają organy ścigania oraz sądy. Monitorowaniem przypadków ws. naruszania ciszy wyborczej zajmuje się Policja.
Podstawa prawna: Kodeks wyborczy - Art. 107.
§ 1. W dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych jest zabronione.
§ 2. Agitacja wyborcza w lokalu wyborczym oraz na terenie budynku, w którym ten lokal się znajduje, jest zabroniona.