Subskrybuj nas na Youtube
Międzynarodowy Fundusz Walutowy pozytywnie ocenia polskie plany dotyczące ograniczania deficytu finansów publicznych. Ale zdaniem Funduszu w przyszłym roku deficyt powinien spaść mocniej niż chce rząd
„Zalecamy zaostrzenie polityki fiskalnej o ok. 0,5 proc. PKB, które można osiągnąć w ramach budżetu na 2025 r. poprzez zaoszczędzenie ewentualnych nadwyżek dochodów i ograniczenie wydatków niepriorytetowych” – taką rekomendację dla polskiego rządu zawarł Międzynarodowy Fundusz Walutowy w podsumowaniu przeglądu polityki makroekonomicznej dokonanym przez misję MFW w Polsce.
MFW widzi możliwość podniesienia wpływów podatkowych i ograniczenia nierówności
„Taka zmiana obniżyłaby zadłużenie, a tym samym odbudowałaby przestrzeń fiskalną potrzebną do przeciwdziałania przyszłym szokom. Zmniejszyłoby to również potrzebę utrzymywania restrykcyjnej polityki pieniężnej w celu ograniczenia inflacji, potencjalnie zwalniając przestrzeń do dodatkowych obniżek stóp procentowych” – wyjaśniono.
Budżet na 2025 r. zakłada deficyt finansów publicznych na poziomie 5,5 proc. PKB wobec 5,7 proc. planowanych na 2024 r.
Fundusz pozytywnie ocenił przyjęty przez rząd na początku października plan zakładający zmniejszenie deficytu do mniej niż 3 proc. PKB w 2028 r. „Niezwłoczne zidentyfikowanie wszystkich niezbędnych działań fiskalnych i ich wdrożenie jeszcze w 2025 r. pomogłoby wzmocnić wiarygodność planu konsolidacji” – napisano w dokumencie MFW.
Jan Kees Martijn, szef misji MFW w Polsce, podkreślał, że działania konsolidacyjne mogłyby równocześnie zmniejszyć nierówności w naszym kraju. Wśród takich ruchów wymienił zwiększenie progresywności w PIT, co przyniosłoby wzrost dochodów z tego podatku czy „przegląd klina podatkowo-składkowego osób samozatrudnionych”. Wśród możliwych rozwiązań MFW wskazuje również zwiększenie dochodów z podatku od nieruchomości czy ograniczenie stosowania obniżonej stawki VAT.
Fundusz odniósł się również do obietnicy wyborczej Koalicji Obywatelskiej dotyczącej podwojenia kwoty wolnej w PIT: „Wymagałoby to jeszcze silniejszych działań konsolidacyjnych w innych obszarach”.
MFW opowiada się również za zrównaniem wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn oraz powiązanie go z oczekiwaną długością życia. Przedstawiciele rządu konsekwentnie zapewniają, że nie ma planów podwyższenia wieku emerytalnego.
Ograniczyć ryzyko w sektorze bankowym przez zmiany w prawie
Każda misja MFW ocenia również stan systemu finansowego. Tu zwrócono uwagę na spadek proporcji kredytów do PKB, jaki miał miejsce w ostatnich latach. Fundusz jest zdania, że wakacje kredytowe, które obowiązują do końca tego roku, nie powinny być przedłużane. Według przedstawicieli MFW należy zmodyfikować podatek od instytucji finansowych w taki sposób, by znieść preferencje dla kupowania przez banki obligacji skarbowych. Zobowiązania budżetu powinny być traktowane tak samo, jak zwykłe kredyty. Jedno z zaleceń mówi również, by „proaktywnie podejść do ograniczania ryzyk prawnych dla stabilności sektora finansowego, w tym poprzez rozważenie rozwiązań legislacyjnych”.
Zapytaliśmy Martijna o to, jakiego typu ryzyka można by ograniczyć poprzez zmiany w prawie. – Wyzwaniem dla banków były pozwy związane z kwestią kredytów frankowych. W przyszłości byłoby istotne, żeby uniknąć podobnych wyzwań, które mogłyby podważyć stabilność sektora bankowego, np. w kontekście WIBOR-u czy jakiejkolwiek innej kwestii, która mogłaby się pojawić – powiedział przedstawiciel Funduszu. – Nie jesteśmy prawnikami tylko ekonomistami. Nie zaproponujemy konkretnych zmian w prawie – zastrzegł.
