Osoby w kryzysie psychicznym potrzebują pomocy specjalisty, który postawi trafną diagnozę i dopasuje sposób leczenia. Każdy, kto jest objęty obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, ma prawo zgłosić się do lekarza psychiatry. Czy w tym przypadku potrzebne jest skierowanie?

Psychiatra jest absolwentem studiów na kierunku medycznym, który ukończył specjalizację z dziedziny psychiatrii. Zajmuje się leczeniem i badaniem różnych zaburzeń psychicznych, w tym uzależnień, depresji oraz schizofrenii. Do takiego specjalisty można udać się nie tylko w przypadku, gdy podejrzewamy u siebie poważną chorobę. Wizyta jest wskazana także w momencie, gdy przez długi czas mamy problem z obniżonym nastrojem, odczuwamy niepokój, lęk, ciągłe zmęczenie i cierpimy na bezsenność.

Psychiatra na NFZ. Czy potrzebne jest skierowanie?

Wizyta u lekarza psychiatry należy do grupy świadczeń gwarantowanych. Oznacza to, że każda osoba, która ma prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, może odbyć bezpłatną konsultację ze specjalistą w ramach NFZ. Jak w takim razie umówić się na wizytę? W tym przypadku nie potrzebujemy skierowania od lekarza rodzinnego. Do psychiatry można umówić się bezpośrednio w wybranej placówce.

Terminy wizyt u lekarza będą różnić się w zależności od miasta. W dniu wizyty należy zjawić się w wybranej placówce wraz z dokumentem tożsamości. Personel najpierw zweryfikuje status ubezpieczenia pacjenta w systemie eWUŚ. Po potwierdzeniu prawa do bezpłatnych świadczeń, będzie można odbyć konsultację.

Skierowanie do psychiatry nie jest nam potrzebne również wtedy, gdy zgłaszamy się w placówce z powodu uzależnienia lub współuzależnienia. W nagłych przypadkach, jeśli lekarz dyżurujący na izbie przyjęć podejmie taką decyzję, można dostać się bez skierowania także do szpitala psychiatrycznego lub na oddział psychiatryczny.

Jak wygląda wizyta u psychiatry?

Pierwsza wizyta u psychiatry na NFZ trwa dłużej niż kolejne konsultacje. Zwykle jest to przynajmniej 20 minut, choć jeśli problem jest złożony i zaawansowany, może zająć nawet 40-60 minut. Podczas wizyty lekarz postawi wstępną diagnozę. Może zalecić leczenie farmakologiczne i/lub psychoterapię. Warto wiedzieć, że w ramach NFZ dostępne są bezpłatnie trzy rodzaje psychoterapii - indywidualna, rodzinna oraz grupowa. Jeśli lekarz uzna, że są ku temu podstawy, może wystawić zwolnienie lekarskie.

Jakie pytania mogą pojawić się podczas konsultacji? Psychiatra pyta zwykle o odczuwane trudności, emocje, sytuację życiową, styl życia, występowanie zaburzeń psychicznych w przeszłości i w rodzinie, doświadczenia z przeszłości, choroby przewlekłe i stosowane leki. Pacjent powinien na nie odpowiadać zgodnie z prawdą, jednak przysługuje mu prawo do odmowy odpowiedzi.

Osoby, które obawiają się wizyty u psychiatry, mogą wcześniej zapisać informacje, którymi chcą podzielić się z lekarzem i zabrać listę ze sobą. Dzięki temu łatwiej będzie im uporządkować myśli i sprecyzować swój problem. Rozmowa ma na celu umożliwić lekarzowi dokładne poznanie sytuacji pacjenta oraz zrozumienie, z czym się zmaga. Wraz ze wstępną diagnozą psychiatra ustala plan leczenia. Może również zlecić dodatkowe badania diagnostyczne, np. laboratoryjne. W trudniejszych przypadkach decyduje o leczeniu w szpitalu. Na końcu zostanie ustalony termin kolejnej wizyty.

Czym różni się psychiatra od psychologa i psychoterapeuty?

Osoby, które nigdy nie doświadczyły problemów psychicznych, mogą nie być świadome różnic między psychiatrą, psychologiem i psychoterapeutą. Każdy z tych specjalistów ma inne uprawnienia i zakres działań.

  • Psychiatra jako jedyny jest lekarzem i może przepisywać leki, kierować na badania oraz wystawiać zwolnienia.
  • Psycholog ukończył 5-letnie studia magisterskie z dziedziny psychologii. Osoby, które dodatkowo wybrały specjalizację kliniczną, są uprawnione do przeprowadzania diagnozy psychologicznej, wystawiania opinii oraz świadczenia pomocy psychologicznej. Nie mają jednak kompetencji do prowadzenia psychoterapii, o ile nie ukończyły odpowiedniego szkolenia.
  • Psychoterapeutą może być osoba, która ukończyła nie tylko psychologię, czy medycynę, ale również inne kierunki studiów. W dalszej kolejności musi odbyć podyplomowe szkolenie trwające zwykle 4 lata, po którym odbywa się egzamin certyfikacyjny. Psychoterapeuta może pracować w różnych nurtach, np. poznawczo-behawioralnym, systemowym lub psychoanalitycznym. Do takiej osoby należy udać się w przypadku zaburzeń psychicznych oraz innych problemów, które wpływają na samopoczucie.