Kiedy nie trzeba zezwolenia na wycinkę brzozy?

Zasady usuwania drzew z własnej posesji reguluje ustawa o ochronie przyrody. Przepisy mówią, że o tym, czy potrzebne jest zgłoszenie lub pozwolenie, decyduje obwód pnia drzewa mierzony na wysokości 5 cm nad ziemią. W przypadku brzozy zgłoszenie nie jest wymagane, jeśli obwód pnia jest mniejszy niż 50 cm.

Kiedy musimy zgłosić wycięcie brzozy do urzędu?

Jeśli pień ma obwód większy niż 50 cm, właściciel nieruchomości musi złożyć zgłoszenie do urzędu gminy lub miasta - zwykle do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Ogólna zasada dla różnych gatunków drzew jest taka:

  • 80 cm - w przypadku topoli, wierzby, klonu jesionolistnego i klonu srebrzystego;
  • 65 cm - w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej i platanu klonolistnego;
  • 50 cm - w przypadku pozostałych gatunków drzew, w tym brzozy.

Jeśli pień brzozy ma większy obwód niż 50 cm, trzeba zmierzyć jeszcze obwód pnia na wysokości 130 cm. Obwód zmierzony na tej wysokości należy wpisać do wniosku o zezwolenie na usunięcie drzewa.

Jeśli drzewo na wysokości 130 cm:

  • posiada kilka pni – trzeba zmierzyć obwód każdego z tych pni
  • nie posiada pnia – trzeba zmierzyć pnia bezpośrednio poniżej korony drzewa

Jakie są kary za nielegalną wycinkę brzozy?

Jeśli usuniemy drzewo wbrew powyższych zasad, to grozi nam kara pieniężna. Wymierza ją wójt, burmistrz albo prezydent miasta w formie decyzji. Żeby obliczyć wysokość kary za wycięcie drzewa najpierw trzeba się dowiedzieć, ile kosztowałoby wycięcie drzewa z pozwoleniem, gdyż kara za usunięcie drzewa wynosi dwukrotność opłaty za jego usunięcie. Jeśli usunięcie drzewa jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty, to urząd ustali karę pieniężną w wysokości takiej opłaty, która byłaby ponoszona, gdyby takiego zwolnienia nie było.

Przykład: Dla brzozy, która należy do drugiej grupy stawek opłat, za każdy centymetr obwodu pnia do 100 cm nalicza się 25 zł, a powyżej 100 cm – 30 zł. Kara stanowi dwukrotność tej opłaty. Przykładowo, za nielegalne usunięcie brzozy o obwodzie 80 cm kara wyniesie 4000 zł (2 x 80 cm x 25 zł). Jak widzimy w poniższej tabeli, dla brzozy stawka wynosi 25 złotych, jeśli obwód pnia na wysokości 130 cm nie przekracza 100 cm.

Do wyliczenia kary - tak jak opłaty za usuniecie drzewa (w zezwoleniu) bierze się pod uwagę obwód pnia na wysokości 130 cm,. Jeżeli jest kilka pni to obwód najgrubszego pnia plus połowę obwodów pozostałych pni i mnoży się razy stawkę z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 lipca 2017 r.

Obwód pnia drzewa w cm mierzonego na wysokości 130 cm Grupa stawek 1 Grupa stawek 2 Grupa stawek 3 Grupa stawek 4 5
kasztanowiec zwyczajny, klon jesionolistny, klon srebrzysty, platan klonolistny, robinia akacjowa, topola, wierzba brzoza, czeremcha, czereśnia, daglezja, dąb czerwony, glediczja trójcierniowa, jesion, jodła - z wyjątkiem jodły koreańskiej, kasztan jadalny, kasztanowiec - pozostałe gatunki, klon czerwony, klon jawor, klon zwyczajny, lipa, metasekwoja chińska, modrzew, olcha, orzech, sofora chińska, sosna, sumak, świerk, wiąz, wiśnia - z wyjątkiem ałyczy i wiśni wonnej, żywotnik olbrzymi ałycza, ambrowiec balsamiczny, buk pospolity, choina kanadyjska, cypryśnik błotny, dąb - z wyjątkiem dębu czerwonego, grab pospolity, grusza, jabłoń, jarząb pospolity, klon polny, kłęk amerykański, korkowiec amurski, leszczyna turecka, magnolia, miłorząb japoński, morwa, orzesznik, rokitnik zwyczajny, surmia, tulipanowiec amerykański, wiśnia wonna cis, cyprysik, głóg, jałowiec, jarząb - pozostałe gatunki, jodła koreańska, oliwnik, żywotnik zachodni rodzaje i gatunki drzew inne niż wymienione w grupach 1-4
Obwód pnia na wysokości 130 cm do 100 cm 12 zł 25 zł 55 zł 170 zł 25 zł
Obwód pnia na wysokości 130 cm od 101 cm 15 zł 30 zł 70 zł 210 zł 30 zł

Do kiedy można wycinać drzewa 2025?

Planując wycinkę drzew w 2025 roku, należy uwzględnić okres lęgowy ptaków, który trwa od 1 marca do 15 października. W tym czasie zaleca się unikania usuwania drzew, aby nie zakłócać procesu rozrodu ptaków. Optymalnym terminem na przeprowadzenie takich prac jest okres od 16 października do końca lutego.

Jeśli jednak planuje się wycinkę w okresie lęgowym, należy upewnić się, czy nie spowoduje ona naruszenia przepisów dotyczących ochrony gatunkowej. Przed przystąpieniem do prac warto skonsultować się z ornitologiem lub innym specjalistą, aby ocenić, czy na danym terenie nie występują chronione gatunki ptaków, ale też owady, grzyby, porosty, itp. W przypadku stwierdzenia obecności takich gatunków, konieczne może być uzyskanie odpowiedniego zezwolenia na odstępstwo od zakazów (określają to rozporządzenia Ministra Środowiska z 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt).

Natomiast jeżeli wykonanie prac związanych z wycinką drzew lub krzewów może naruszyć te zakazy, należy:

  • jeśli to możliwe odstąpić od tych prac i zachować poszczególne zadrzewienia będące siedliskiem gatunku,
  • zrezygnować z wycinki w okresie, którego dotyczy zakaz w okresie od końca lutego do 16 października,
  • uzyskać stosowne zezwolenie na odstępstwo od zakazów.

Należy pamiętać, że naruszenie przepisów dotyczących ochrony gatunkowej grozi kara aresztu albo grzywny. W przypadku poważnych naruszeń, takich jak zniszczenie siedlisk o znacznych rozmiarach, mogą zostać zastosowane przepisy Kodeksu karnego.

Podsumowując, aby uniknąć potencjalnych problemów prawnych i chronić faunę i florę, zaleca się planować wycinkę drzew w okresie od 16 października do końca lutego, gdyż naruszenie zakazów w stosunku do gatunków chronionych jest wykroczeniem (art. 131 pkt 14 ustawy o ochronie przyrody). W przypadku podejrzenia naruszenia przepisów z zakresu ochrony gatunkowej incydent taki należy zgłosić do organów ścigania - na Policję.