Premier Japonii Shinzo Abe uznał decyzję władz Rosji o rozmieszczeniu na Wyspach Kurylskich systemów rakietowych Bastion i Bał za "pożałowania godną". W swym wystąpieniu w Izbie Radców w piątek podkreślił, że stoi ona w sprzeczności ze stanowiskiem Japonii ws. wysp.

"Te cztery wyspy (Iturup, Kunaszyr, Szykotan i zespół wysepek Habomai - PAP) stanowią nieodłączną część naszego terytorium i niejednokrotnie dawaliśmy to do zrozumienia, wykorzystując wszelkie dostępne kanały dyplomatyczne" – podkreślił Abe w izbie wyższej japońskiego parlamentu.

Decyzja o rozmieszczeniu systemów rakietowych na Wyspach Kurylskich zapadła na trzy tygodnie przed planowaną wizytą prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina w Japonii. Miała ona w zamierzeniu dać nowy impuls współpracy bilateralnej i w jakiś sposób uregulować ciągnący się od lat spór – zauważa w komentarzu agencja Reutera.

Media rosyjskie podały we wtorek, że na wchodzącej w skład Kuryli wyspie Iturup znalazł się wzmocniony dywizjon rakiet Bastion, a dywizjon rakiet Bał został przeniesiony na wyspę Kunaszyr. Obie wyspy są przedmiotem sporu terytorialnego, z powodu którego Moskwa i Tokio nie podpisały traktatu pokojowego po II wojnie światowej.

Spór o Kuryle od dekad kładzie się cieniem na stosunkach między oboma krajami. Rosyjska obecność na tych wyspach, gdzie mieszka ok. 19 tys. ludzi, to sprawa drażliwa dla Japonii, która uważa, że ma prawa do archipelagu należącego do niej przez wieki. Rosja nazywa sporne wyspy Kurylami Południowymi, a Japonia - Terytoriami Północnymi. ZSRR zajął je w 1945 roku, przyłączywszy się do wojny z Japonią. W latach 1947-49 autochtoniczna ludność czterech wysp została wygnana i przesiedlona do Japonii.

Od września br. trwają konsultacje rosyjsko-japońskie w sprawie intensyfikacji kontaktów międzypaństwowych na najwyższym szczeblu, głównie w celu uregulowania spornych kwestii. Putin oznajmił we wrześniu, że rozwiązanie sporów między Rosją i Japonią powinno być takie, "aby żadna ze stron nie czuła się przegrana". Przed jego wizytą w Japonii w połowie grudnia, w Moskwie na początku miesiąca złoży wizytę szef MSZ Japonii Fumio Kishida.

Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow ocenił w środę, że rozmieszczenie przez Rosję na Wyspach Kurylskich systemów rakietowych Bastion i Bał nie powinno wpłynąć na obecne tendencje w relacjach z Japonią, w tym na rozmowy o zawarciu traktatu pokojowego.