Bezpośrednim powodem spotkania szefów państw i rządów była ostatnia tragedia na Morzu Śródziemnym, w której zginęło około 900 migrantów z Afryki Północnej.
Donald Tusk przyznał przed spotkaniem, że spodziewa się trudnej debaty. „Tak naprawdę będzie to dyskusja o poświęceniu narodowych interesów na rzecz wspólnego dobra i to jest zawsze najtrudniejsze w naszych dyskusjach. Nikt nie ma złudzeń, że dziś rozwiążemy problem wokół Morza Śródziemnego, nie jesteśmy w stanie tego zrobić. Ale musimy poczynić więcej , by móc zmagać się z konsekwencjami obecnej sytuacji” - powiedział szef Rady.
Podstawą do dzisiejszych rozmów jest 10. punktowy plan ws. migracji przygotowany przez Komisję Europejską. Wśród jego założeń jest m.in. wzmocnienie unijnych misji patrolowych na Morzu Śródziemnym, przyjmowanie imigrantów przez kraje członkowskie, a także stworzenie systemu azylowego i pobieranie odcisków palców, by ułatwić prace władzom azylowym, ale też odsyłać uchodźców, którzy nie otrzymają azylu.