Socjalistyczny polityk i wojskowy, był prezydentem od 1999 roku. Po wygranej w ubiegłorocznych wyborach, w styczniu miał zostać zaprzysiężony na kolejną, 6-letnią kadencję. Jednak na przeszkodzie był stan jego zdrowia. 58-letni Chavez przechodził leczenie po operacji onkologicznej na Kubie.

Hugo Chavez przez 14. lat rządził krajem twardą ręką, będąc jednocześnie prezydentem i szefem rządu. Jesienią ubiegłego roku odniósł trzecie zwycięstwo wyborcze. Z władzy zrezygnował tylko raz, i to na krótko, w 2002 roku, gdy po serii manifestacji opozycji grupa wojskowych zorganizowała zamach stanu i zmusiła go do zrzeczenia się prezydentury. Po wyjściu na ulice tysięcy zwolenników Chaveza, generałowie zmienili zdanie i po dwóch dniach powrócił na urząd.

Chavez był bliskim sojusznikiem Kuby i Iranu. Stany Zjednoczone nazywał "krwawym imperialistą", co nie przeszkadzało mu jednak sprzedawać tam wenezuelskiej ropy. Wypowiadał się zdecydowanie przeciwko budowie ogólnoamerykańskiej strefy wolnego handlu AFTA.

Przez jednych wielbiony, przez innych znienawidzony

Chavez był przez jednych uwielbiany, przez innych nienawidzony. Zarzucano między innymi, nieprzestrzeganie demokratycznych zasad, korupcję i nadużycia, ograniczenie wolności mediów. Amnesty International twierdziła, że w Wenezueli stosuje się tortury i dochodzi tam do egzekucji bez wyroku sądu. Prezydent był też odpowiedzialny za napięte stosunki z Kościołem katolickim, którego hierarchów krytykował publicznie, nie przebierając w słowach.
Zwolennicy Chaveza powoływali się na sukcesy gospodarcze, które Wenezuela osiągnęła za jego rządów, między innymi dodatni bilans płatniczy, dzięki sprzedaży ropy naftowej oraz spadek bezrobocia i poziomu biedy. Akceptację dużej części społeczeństwa Chavez zdobył krytyką kapitalizmu i neoliberalizmu.

Życiorys

Hugo Chavez urodził się 28 lipca 1954 roku w ubogiej rodzinie nauczycielskiej. Ukończył Akademię Wojskową. Działalność polityczną rozpoczął w latach 80., tworząc "Ruch Rewolucyjny 200". Rozgłos zdobył w 1992 roku, gdy jako podpułkownik spadochroniarzy, stanął na czele nieudanego zamachu stanu przeciwko prezydentowi Carlosowi Perezowi.

Ułaskawiony po dwóch i pół roku więzienia, został przywódcą socjalistycznego Ruchu V Republiki, zwanego "boliwariańskim", ku czci legendarnego wyzwoliciela Ameryki Łacińskiej Simona Bolivara. Chavez cieszył się wielką popularnością, dzięki temu wygrał wybory prezydenckie w 1998 roku.
Stał się rzecznikiem biedoty, krytykując ludzi bogatych, Kościół i media.

Z biegiem lat umacniał swą władzę, opartą o szeroką koalicję partii lewicowych. Wprowadził reformy społeczne, osiągnięte w dużej mierze dzięki wysokim podatkom dla bogatych oraz nacjonalizacji wielu gałęzi gospodarki. Wygłaszał też wielogodzinne telewizyjne przemówienia, wzorowane kubańskim przywódcy Fidelu Castro. Populistyczne rządy, pełne wewnętrznych sprzeczności, Hugo Chavez sprawował przez kilkanaście lat.