We wtorek po raz pierwszy przypada Dzień Weterana Działań poza Granicami Kraju. Wprowadziła go ustawa o weteranach, która weszła w życie pod koniec marca. Nowe prawo przyznaje szereg uprawnień weteranom, czyli żołnierzom i funkcjonariuszom, którzy służyli za granicą, oraz weteranom poszkodowanym, czyli rannym na misjach.
"Dla nas jesteście bohaterami, którzy od kilkudziesięciu lat sławią imię polskiego żołnierza i narażają swoje życie i zdrowie w różnych bardzo trudnych misjach" - powiedział Siemoniak, składając życzenia weteranom podczas uroczystości, która odbyła się w MON w przededniu święta weteranów.
Na spotkaniu w MON po raz pierwszy wręczono odznaki "Za Rany i Kontuzje", które należą się weteranom poszkodowanym. Odebrało je trzech żołnierzy - mł. chor. szt. w st. spocz. Tomasz Kloc, plut. Paweł Ślizak z 2. pułku saperów oraz st. szer. Krzysztof Tondel z 18. batalionu powietrznodesantowego. Specjalnymi dyplomami uhonorowano też prezesów organizacji pozarządowych skupiających uczestników misji.
Minister Siemoniak podkreślił, że państwo musi dbać o żołnierzy obecnych, przyszłych i byłych - weteranów. "Każda z tych trzech grup jest ze sobą ściśle powiązana. (...) W tej pomocy i opiece nad weteranami, poza tym, że na nią jak najbardziej zasługują, widzimy też długofalową politykę, która wszystkim, którzy służą ojczyźnie, narażają swoje życie i zdrowie, pokazuje, że państwo o nich będzie pamiętać i że będą cieszyć się wsparciem społeczeństwa" - powiedział szef MON.
Zaznaczył, że resortowi zależy na tym, by zmieniało się podejście opinii publicznej do weteranów, bo zasługują oni nie tylko na uprawnienia materialne, ale także na podziw i szacunek. Minister powiedział, że MON rozważa powołanie pełnomocnika ds. weteranów rannych i poszkodowanych. Podkreślił, że ważne jest "ludzkie podejście" do weteranów, a nie tylko ustawa i rozporządzenia.
"Ustawa sama w sobie nie załatwi wszystkiego. Ważni są ludzie, którzy realizują tę ustawę" - mówił z kolei prezes Stowarzyszenia Rannych i Poszkodowanych w Misjach poza Granicami Kraju Tomasz Kloc, ranny w Iraku. Podkreślił, że poszkodowani na misjach potrzebują szerokiego wsparcia społecznego. "Staramy się aktywizować środowisko rannych, ludzi, którzy często są załamani swoim losem; tym, że w ich życiu nastąpiła zmiana o 180 stopni" - powiedział Kloc.
"Dzisiejsze spotkanie odbieramy w sposób szczególny, jako szacunek okazany weteranom, którzy od 1953 r. niestrudzenie i z ogromnym zaangażowaniem służyli w misjach zagranicznych. To dzięki ich oddaniu i poświęceniu świat staje się coraz bezpieczniejszy, a dla społeczności międzynarodowej polski żołnierz kojarzy się zawsze z wysokim profesjonalizmem, odwagą oraz tolerancją dla różnych kultur i tradycji" - powiedział mówił prezes Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ emerytowany gen. bryg. Stanisław Woźniak, były dowódca misji UNIFIL w Libanie.
Ustawa o weteranach działań poza granicami państwa przyznaje byłym uczestnikom misji zagranicznych m.in. dodatki do rent i emerytur, ulgi na przejazdy komunikacją, dopłaty do nauki oraz bezpłatną pomoc psychologiczną. Status weterana lub weterana poszkodowanego żołnierze i funkcjonariusze służb mundurowych mogą uzyskać na własny wniosek. Do tej pory do MON wpłynęło ponad 1100 takich podań, a do MSW - trzy.
500-600 osób mogłoby otrzymać status weterana
Szef MON ocenił w poniedziałek, że osób ubiegających się o status weterana jest za mało i podkreślił, że ministerstwo stara się różnymi kanałami docierać do żołnierzy z informacją o prawach, jakie daje im ustawa. Resort szacuje, że co najmniej 500-600 osób mogłoby otrzymać status weterana poszkodowanego.
Jeszcze w poniedziałek prezydent Bronisław Komorowski ma się spotkać z weteranami w Klinice Psychiatrii i Stresu Bojowego Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Podobne spotkanie prezydenta z weteranami zaplanowano też na wtorek w Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych w Poznaniu.
Centralne obchody Dnia Weterana odbędą się we wtorek w Warszawie - w katedrze polowej Wojska Polskiego, przed Grobem Nieznanego Żołnierza i w Muzeum Wojska Polskiego. Uroczystości w warszawskiej Cytadeli zaplanowało też Dowództwo Wojsk Lądowych, które jest również organizatorem rowerowego Rajdu Weterana, w którym od czwartku uczestniczą zespoły żołnierzy z sześciu garnizonów.
29 maja przypada także Międzynarodowy Dzień Uczestników Misji Pokojowych ustanowiony w 2002 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.