Państwowa Komisja Wyborcza nie stwierdziła naruszeń prawa wyborczego, które – w jej ocenie – mogłyby mieć wpływ na wynik głosowania i wynik wyborów - napisano w sprawozdaniu PKW z tegorocznych wyborów parlamentarnych.

"Na podstawie posiadanych dokumentów i informacji o przebiegu głosowania i wyborów Państwowa Komisja Wyborcza nie stwierdziła naruszeń prawa wyborczego, które – w jej ocenie – mogłyby mieć wpływ na wynik głosowania i wynik wyborów" - napisano w sprawozdaniu zamieszczonym w poniedziałek na stronie internetowej PKW.

W sprawozdaniu zaznaczono, że po zarządzeniu przez prezydenta wyborów parlamentarnych, co miało miejsce 6 sierpnia, PKW realizowała ustawowe zadania i zapewniła pomoc prawną oraz organizacyjną organom i administracji wyborczej, komitetom wyborczym i wyborcom. Jak zaznaczono, korzystano przy tym w szerokim zakresie, obok tradycyjnych sposobów komunikacji, z internetu. Przez całą kampanię wyborczą dostępne były strony internetowe pkw.gov.pl oraz wybory.gov.pl.

PKW i Krajowe Biuro Wyborcze prowadziły działania edukacyjno-informacyjne skierowanych do wyborców na temat prawa wyborczego, w tym w szczególnie sposobu głosowania.

Dla przeprowadzenia wyborów do Sejmu i Senatu PKW powołała okręgowe komisje wyborcze, w skład których weszli sędziowie zgłoszeni przez ministra sprawiedliwości, a funkcje przewodniczących objęli z urzędu komisarze wyborczy. Łącznie w skład 41 okręgowych komisji wyborczych powołano 320 sędziów. Obwodowe komisje wyborcze powołali komisarze wyborczy, a w obwodach głosowania za granicą i na polskich statkach morskich odpowiednio konsulowie i kapitanowie statków. Powołano 27 415 obwodowych komisji wyborczych, w tym 320 komisji za granicą i 5 komisji na polskich statkach morskich. Ogółem w skład obwodowych komisji powołano 234 445 osób.

Zgodnie z Kodeksem wyborczym, w skład obwodowych komisji wyborczych powołano osoby zgłoszone przez pełnomocników komitetów wyborczych, a w przypadku uzupełnienia składu komisji, spośród wyborców zgłaszających się samodzielnie. Największą reprezentację w składach obwodowych komisji miały: Komitet Wyborczy Prawo i Sprawiedliwość - 36 618 osób, Koalicyjny Komitet Wyborczy Koalicja Obywatelska PO .N IPL ZIELONI – 29 229 osób, Komitet Wyborczy Polskie Stronnictwo Ludowe – 28 332 osoby, Komitet Wyborczy Sojusz Lewicy Demokratycznej – 24 659 osób.

Na obszarze kraju, za granicą i na polskich statkach morskich utworzono 27 415 obwodów głosowania: w kraju 27 090 obwodów oraz 320 obwodów głosowania dla obywateli polskich przebywających za granicą oraz 5 obwodów głosowania na polskich statkach morskich przebywających w podróży. W każdej gminie zostały utworzone obwody głosowania dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych; lokali takich utworzono 14 498.

W dniu głosowania do okręgowych komisji wyborczych i PKW zgłaszano nieliczne interwencje dotyczące nieprawidłowości w spisach, wynikające często z błędnego rozumienia skutków wpisywania się - na własny wniosek - do rejestru wyborców. Według informacji z urzędów gmin wydano 155 049 zaświadczeń o prawie do głosowania.

W ustawowym terminie, do 26 sierpnia 2019 r., do PKW zgłoszono do zarejestrowania 94 komitety wyborcze. PKW przyjęła zawiadomienia o utworzeniu 88 komitetów wyborczych, a odmówiła przyjęcia zawiadomień 5 komitetów wyborczych, jeden komitet został rozwiązany. Okręgowe Komisje Wyborcze przed wydrukowaniem kart unieważniły rejestrację 3 list do Sejmu. Ponadto skreśliły 22 kandydatów na posłów jeszcze przed wydrukowaniem kart, lecz skreślenia te nie spowodowały unieważnienia list. Natomiast już po wydrukowaniu kart do głosowania OKW skreśliły dwóch kandydatów. W przypadku wyborów do Senatu OKW unieważniły rejestrację 4 kandydatów na senatorów jeszcze przed wydrukiem kart.

W rezultacie w wyborach do Sejmu wyborcy głosowali na 234 listy kandydatów obejmujące 5 111 kandydatów zgłoszonych przez 18 komitetów wyborczych. W wyborach do Senatu głosowano na 278 kandydatów zgłoszonych przez 61 komitetów wyborczych.

Na odmowę rejestracji list kandydatów na posłów oraz kandydatów na senatorów wniesiono do PKW 18 odwołań, Komisja nie uwzględniła żadnego z nich. W Sądzie Najwyższym zostało złożonych 9 skarg na uchwały PKW w tych sprawach. Żadna ze skarg komitetów wyborczych nie została przez SN uwzględniona.

W okręgu wyborczym nr 59 do Senatu doszło do skreślenia kandydata w związku ze śmiercią Kornela Morawieckiego. Komitet PiS złożył zawiadomienie o zgłoszeniu nowego kandydata na senatora. W takiej sytuacji zgłoszenia dokonuje się najpóźniej w 15. dniu przed dniem wyborów. W związku z tym, że 15. dzień przed dniem wyborów upływał w sobotę termin na zgłoszenie nowego kandydata upływał 30 września 2019 r.

PKW jeszcze przed zarządzeniem wyborów podała do publicznej wiadomości ustawowe zasady prowadzenia kampanii wyborczej, a przez cały czas jej trwania systematycznie przedstawiała i wyjaśniała w różnych formach przepisy prawa wyborczego i procedury wyborcze.

Do najczęstszych naruszeń kampanii wyborczej należało umieszczanie materiałów wyborczych na ogrodzeniach bez zgody właścicieli posesji, zdarzały się przypadki umieszczania plakatów wyborczych na płotach posesji, na terenie których znajdowały się lokale obwodowych komisji wyborczych, pojawiało się wiele zgłoszeń niszczenia plakatów wyborczych.

Lokale wyborcze - napisano w sprawozdaniu - zostały przygotowane zgodnie z wymaganiami ustawowymi. PKW - jak zaznaczono - określiła szczegółowo zadania okręgowych komisji wyborczych dotyczące sposobu drukowania kart do głosowania oraz trybu ich przekazania wraz z nakładkami na karty do głosowania sporządzonymi w alfabecie Braille'a obwodowym komisjom wyborczym i komisje okręgowe ustalenia te wykonywały.

W sprawozdaniu PKW podkreślono, że zespoły sędziów - członków okręgowych komisji i pracowników KBW, w drukarniach kontrolowały, nawet kilkakrotnie, druk kart, jednak na obszarze właściwości OKW w Legnicy doszło do błędu podczas druku kart do Senatu w okręgu wyborczym nr 2. - na karcie do głosowania w tym okręgu przy nazwisku Kazimierza Sławomira Klimka, zgłoszonego przez KW Polska Lewica zostało umieszczone logo KW Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Karta w tym brzmieniu została zaakceptowana przez OKW i wydrukowana. W dniu głosowania nie zgłaszano OKW w Legnicy żadnych zastrzeżeń o nieprawidłowościach dotyczących karty do głosowania, komisja ta otrzymała informację o błędzie na karcie dopiero w dniu 21 października.

Głosowanie - napisano w sprawozdaniu - przebiegło bardzo spokojnie, bez poważniejszych incydentów; w dniu głosowania tak do obwodowych, jak i OKW wpłynęło niewiele skarg, pytań i uwag wyborców; w pojedynczych przypadkach wyborcy zgłaszali interwencje w sprawie nieumieszczenia ich w spisie wyborców; jeżeli uwagi były zasadne i wynikały z niedopełnienia przez administrację obowiązku sporządzenia i aktualizacji spisu wyborców, OKW we współdziałaniu z komisjami obwodowymi i działami ewidencji ludności w gminach podejmowały działania w celu umożliwienia tym wyborcom udziału w głosowaniu.

Przy czynnościach głosowania i ustalania wyników głosowania w obwodach mogli być obecni mężowie zaufania komitetów wyborczych. Jednakże - napisano w sprawozdaniu - w niewielu OKW mężowie zaufania zgłaszali uwagi do protokołów. Jak podano, w przeważającej liczbie obwodów głosowania komisje obwodowe prawidłowo ustaliły wyniki głosowania i poprawnie sporządziły protokoły głosowania; w nielicznych protokołach wystąpiły nieprawidłowości wynikające z niedostatecznej staranności komisji obwodowych i dotyczyły zwykle braków formalnych: niezłożenia podpisów przez niektórych członków komisji obecnych przy sporządzaniu protokołu oraz nieopatrzenia protokołu pieczęcią komisji.

Ustalone przez komisje wyniki głosowania niezwłocznie podawano do publicznej wiadomości przez ich wywieszenie w siedzibach komisji, w miejscach dostępnych dla wyborców; dla zapewnienia kontroli poprawności arytmetycznej wyników głosowania ustalanych przez obwodowe komisje wyborcze i poprawnego sporządzenia protokołów głosowania pomocniczo korzystano z techniki elektronicznej na zasadach określonych w uchwale PKW.

Na podstawie otrzymanych od okręgowych komisji wyborczych protokołów, PKW po stwierdzeniu prawidłowości wyników głosowania i wyborów w okręgach wyborczych ustalonych przez okręgowe komisje wyborcze, sporządziła 14 października 2019 r.: obwieszczenie o wynikach wyborów do Sejmu i obwieszczenie o wynikach wyborów do Senatu i tego samego dnia wieczorem podała zbiorcze wyniki głosowania i wyborów do publicznej wiadomości na konferencji prasowej oraz przekazała obwieszczenia do ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.

Wybory do Sejmu i do Senatu obserwowali przedstawiciele OBWE. Jak poinformowano, spotkali się oni z PKW, uzyskiwali na bieżąco od pracowników KBW oraz członków okręgowych komisji wyborczych informacje o rozwiązaniach polskiego prawa wyborczego, w tym dotyczących organizacji wyborów; obserwowali przebieg głosowania w kilkudziesięciu obwodach głosowania. W ramach współpracy i wymiany doświadczeń PKW zaprosiła na wybory przedstawicieli centralnych organów wyborczych Litwy, Słowacji i Estonii. (PAP)