Jak zaksięgować zajęcie egzekucyjne z rachunku bankowego? W jaki sposób zaewidencjonować aport w spółce? Jakie zapisy są na koncie 750 – „Przychody finansowe”? Czy osoby materialnie odpowiedzialne muszą składać oświadczenia?
Komornik zajmuje rachunek bankowy dłużnika na wniosek wierzyciela. On też wskazuje sposoby egzekucji i majątek, który ma być zajęty, oraz decyduje o kształcie postępowania egzekucyjnego. Zgodnie z zasadami egzekucji rachunku bankowego organ egzekucyjny, czyli komornik, zawiadamia bank o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego (dłużnika) z rachunku bankowego i jednocześnie wzywa bank, aby bez jego zgody nie dokonywał wypłat do wysokości zajętej wierzytelności, lecz bezzwłocznie przekazał zajętą kwotę na pokrycie egzekwowanej należności albo zawiadomił komornika w terminie siedmiu dni o przeszkodzie w wpłacie. Zajęcie następuje z chwilą doręczenia bankowi zawiadomienia o zajęciu i obejmuje również kwoty, które nie były na rachunku bankowym w chwili zajęcia, a zostały wpłacone na ten rachunek po dokonaniu zajęcia. Komornik zawiadamia zobowiązanego (dłużnika) o zajęciu jego wierzytelności z rachunku bankowego. Środki pieniężne, które wpływają na konto, bank przelewa komornikowi, nie rozpatruje źródła ich pochodzenia.
Sam fakt zajęcia egzekucyjnego rachunku bankowego spółki na podstawie prawomocnego nakazu zapłaty nie podlega ujęciu w księgach rachunkowych. Jednak przekazanie środków pieniężnych z zajętego rachunku bankowego na konto komornika można już zaksięgować zapisem: Wn konto „Pozostałe rozrachunki” oraz Ma konto „Rachunek bankowy”. Kwotę tą później (na podstawie rozliczenia komorniczego, czyli otrzymanej od komornika informacji) rozksięgowujemy na spłatę zobowiązania (wraz z odsetkami) i koszty egzekucji. Te ostatnie – jako koszty związane z niewykonaniem zobowiązań – ujmujemy w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Taka ewidencja księgowa może przebiegać następująco.
1. WB – przelew środków pieniężnych z zajętego rachunku bankowego na rachunek bankowy komornika:
- Wn „Pozostałe rozrachunki”,
- Ma „Rachunek bankowy”;
2. PK – rozliczenie kwoty przekazanej komornikowi (według zestawienia otrzymanego od komornika):
a) całość kwot Ma „Pozostałe rozrachunki”,
b) koszty egzekucyjne Wn „Pozostałe koszty operacyjne”,
c) należność główna Wn „Rozrachunki z dostawcami”,
d) koszty zastępstwa procesowego Wn „Pozostałe koszty operacyjne”,
e) odsetki strona Wn „Koszty finansowe”. ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619)
Nie zostało to dokładnie określone w przepisach, ale przedmiotem wkładu niepieniężnego mogą być środki trwałe, towary, prawa majątkowe. Aport wnoszony przez inwestorów (krajowych lub zagranicznych) do spółki, bez względu na jej rodzaj – spółka kapitałowa czy osobowa, tworzy majątek nowo powstałego bądź funkcjonującego już podmiotu.
Ewidencja u otrzymującego będzie przebiegała następująco:
1. Spółka otrzymująca aport księguje otrzymane składniki majątku z podziałem na odpowiednie grupy:
- Wn „Środki trwałe”,
- Wn „Wartości niematerialne i prawne”,
- Wn „Inwestycje długoterminowe”,
- Wn „Środki trwałe w budowie”,
- Wn „Rozrachunki z dostawcami i odbiorcami”,
- Wn „Pozostałe rozrachunki”,
- Wn „Materiały” lub „Towary”,
- Ma „Pozostałe rozrachunki”.
2. Pod datą wpisu do rejestru sądowego podwyższenia kapitału zakładowego wartość nominalną udziałów pokrytych aportem odnosi się na zwiększenie kapitału zakładowego:
- Wn „Pozostałe rozrachunki”,
- Ma „Kapitał zakładowy”.
3. Jeśli wartość rynkowa aportu przewyższa wartość nominalną wydanych udziałów (nie może być ona niższa), to powstaje nadwyżka zwana „agio”, którą przelewa się na kapitał zapasowy:
- Wn „Pozostałe rozrachunki”,
- Ma „Kapitał zapasowy”.
4. Jeśli VAT należny od otrzymanego aportu podlega odliczeniu i jednocześnie spółka otrzymująca aport VAT ten zwraca podmiotowi wnoszącemu aport, to kwotę tego VAT księguje:
- Wn „VAT naliczony”,
- Ma „Pozostałe rozrachunki”.
5. Zwrot ww. podatku podmiotowi wnoszącemu aport księguje się:
- Wn „Pozostałe rozrachunki”,
- Ma „Rachunek bieżący”.
6. Gdyby kwota VAT nie była zwracana podmiotowi wnoszącemu aport, a wartość nominalna udziałów odpowiadałaby wartości brutto aportu, to wówczas VAT ten należałoby zaksięgować:
- Wn „Pozostałe rozrachunki”,
- Ma „Kapitał zakładowy”.
7. Natomiast w przypadku gdy wartość nominalna udziałów odpowiadałaby wartości rynkowej netto, a VAT od aportu nie byłby zwracany wnoszącemu, to kwota odliczonego VAT zwiększyłaby kapitał zapasowy:
- Wn „Pozostałe rozrachunki”,
- Ma „Kapitał zapasowy” ©℗
Weronika Wilk specjalistka z zakresu rachunkowości
Podstawa prawna
Podstawa prawna
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619)
Zasadniczo konto 750 służy do ewidencji przychodów finansowych. Na stronie Ma konta 750 ujmuje się przychody z tytułu operacji finansowych, w szczególności przychody ze sprzedaży papierów wartościowych, przychody z udziałów i akcji, dywidendy oraz odsetki od udzielonych pożyczek, dyskonto przy zakupie weksli, czeków obcych i papierów wartościowych oraz odsetki za zwłokę w zapłacie należności, dodatnie różnice kursowe. Co ważne, ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 750 powinna zapewnić wyodrębnienie przychodów finansowych z tytułu udziałów w innych podmiotach gospodarczych oraz należne jednostce odsetki.
W końcu roku obrotowego przenosi się przychody finansowe na stronę Ma konta 860 „Wynik finansowy” (Wn konto 750). Na koniec roku konto 750 nie wykazuje salda.
Podstawowe zapisy na koncie 750, na stronie Ma, są takie jak poniżej.
1. Przypis odsetek z tytułu zwłoki w zapłacie należności stanowiących dochody budżetowe, dywidendy należne z tytułu udziałów w obcych podmiotach:
- Wn konto 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”,
- Ma konto 750 „Przychody finan sowe”.
2. Wpłata odsetek z tytułu zwłoki w zapłacie należności stanowiących dochody budżetowe, dywidendy z tytułu udziału w obcych podmiotach:
- Wn konto 130 „Rachunek bieżący jednostki”,
- Ma konto 750 „Przychody finan sowe”.
3. Zaliczenie do przychodów finansowych wpływów na rachunek uznanych uprzednio jako niewyjaśnione:
- Wn konto 245 „Wpływy do wyjaśnienia”
- Ma konto 750 „Przychody finan sowe”.
4. Zmniejszenie odpisów aktualizujących należności stanowiących przychody finansowe:
- Wn konto 290 „Odpisy aktualizujące należności”,
- Ma konto 750 „Przychody finan sowe”.
5. Zmniejszenie odpisów aktualizujących w odniesieniu do finansowych aktywów trwałych:
- Wn konto 073 „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa trwałe”,
- Ma konto 750 „Przychody finansowe”.
6. Rozwiązanie rezerw uprzednio utworzonych na zobowiązania finansowe:
- Wn konto 840 „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów”,
- Ma konto 750 „Przychody finan sowe”. ©℗
Magdalena Sobczak magdalena.sobczak@infor.pl
Podstawa prawna
Podstawa prawna
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619)
rozporządzenie ministra finansów z 13 września 2017 w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 342)
Procedury dotyczące zarówno spisu z natury, jak i inwentaryzacji doraźnej powinny być dokładnie opisane w instrukcji inwentaryzacyjnej. Jeśli w instrukcji danej jednostki jest zapis, że osoby materialnie odpowiedzialne składają oświadczenie o braku uwag i zastrzeżeń, to muszą je złożyć. Takie potwierdzenie poprawności przeprowadzonego spisu często następuje poprzez wpis: „Nie zgłaszam zastrzeżeń do wyników spisu” na arkuszu spisowym lub w formie odrębnego dokumentu. A jeżeli w instrukcji brakuje zapisu dotyczącego składania oświadczenia, to warto go dodać, bo takie oświadczenie jest przydatne w przypadku ewentualnych późniejszych zastrzeżeń co do spisu.
Warto przypomnieć, że w skład komisji inwentaryzacyjnych oraz zespołu spisowego nie powinni wchodzić pracownicy materialnie odpowiedzialni za inwentaryzowane składniki majątku oraz pracownicy rozliczający inwentaryzowane składniki aktywów i pasywów. Taki zapis także warto zamieścić w instrukcji. Wynika to z faktu, że spis z natury jest elementem kontrolnym, który ma m.in. ocenić jakość pracy osób odpowiedzialnych za dane mienie. Jednak nie mogą być one pozbawiane możliwości bezpośredniego obserwowania prac zespołu spisowego. Powinny wręcz pomagać zespołom poprzez przygotowanie rejonu spisowego. W przypadku ich nieobecności spis z natury przeprowadza się w obecności osoby przez nią upoważnionej. Jeżeli w spisie z natury z ważnych przyczyn nie może uczestniczyć osoba materialnie odpowiedzialna i nie upoważniła do tej czynności innej osoby, to spis z natury powinien być przeprowadzony przez co najmniej trzyosobową komisję.
Zasadniczo komisja inwentaryzacyjna/ zespół spisowy powinny rozpocząć spis na danym polu spisowym od przyjęcia oświadczenia od osoby materialnie odpowiedzialnej za znajdujące się na nim składniki majątkowe. W tym oświadczeniu powinna być zawarta informacja o tym, że przekazała ona wszystkie dokumenty przychodowe i rozchodowe składników majątkowych do komórki księgowości, a wszystkie składniki majątkowe, za które ponosi odpowiedzialność, znajdują się na terenie jednostki we właściwych pomieszczeniach. Następnie osoby materialnie odpowiedzialne jako obserwatorzy powinny udzielać zespołom wszelkich niezbędnych informacji i wyjaśnień. Powinny dopilnować, aby wszystkie składniki zostały zinwentaryzowane. Mogą również na bieżąco zgłaszać ewentualne zastrzeżenia, które są rozstrzygane (rozwiązywane) bezpośrednio przez zespół spisujący.
Na koniec osoba odpowiedzialna za mienie obserwująca prace zespołu spisowego może być proszona o podpisanie arkuszy spisowych, aby potwierdzić, że nie ma zastrzeżeń do poprawności dokonywanego spisu. Jeśli będzie to odrębny dokument, to powinno być w nim zawarte sformułowanie: „Jako osoba materialnie odpowiedzialna za składniki majątkowe, znajdujące się w pomieszczeniach nr …………… oświadczam, że wszystkie składniki majątkowe znajdujące się na polu spisowym zostały spisane i nie wnoszę żadnych uwag i zastrzeżeń do wyników i sposobu jego przeprowadzenia”. Na tym dokumencie musi być data sporządzenia i podpis osoby materialnie odpowiedzialnej. ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 120; ost.zm. Dz.U. z 2024 r. poz. 619)